m1avilarponte.html
Antón
Vilar Ponte naceu en Viveiro en 1881. Fixo os primeiros estudos
no seu lugar natal e cursou Farmacia en Compostela. Tras
licenciarse comezou a exercer como boticario en Foz. A partir
deste momento Antón dedicouse intensamente a actividade
xornalística e á literatura. Desta época datan as súas
intervencións no xornal anticaciquil ¡Guau... guau! e
na Revista Gallega e a publicación de A patria do
labrego (1905), a súa primeira peza dramática. Pouco
despois abandonou a farmacia e en 1908 emigrou á Habana, onde
dirixiu varias revistas e onde se integrou na Comisión
Protectora da Real Academia Galega. De regreso a terras galegas
en 1910, o viveirense promoveu na Coruña a fundación das
Irmandades da Fala, cuxa posta en andamento estivo marcada pola
aparición do seu Nacionalismo gallego. Nuestra afirmación
regional (1916). No seo das Irmandades, Vilar Ponte dirixiu A
Nosa Terra e ocupouse de impulsar o renacemento e a
difusión do teatro galego. Así, participou en 1919 na
fundación do Conservatorio Nazonal de Arte Galego, que chegaría
a dirixir, e preocupouse por sistematizar a historia da nosa
dramaturxia e de traducir ao noso idioma autores non galegos.
Compuxo, aínda, prólogos e pezas dramáticas transmisoras do
ideario galeguista: Entre dous abismos, Almas mortas...
En colaboración con Ramón Cabanillas daría á luz, en 1926, O
Mariscal.
O indiscutíbel posto que Antón
Vilar Ponte ocupa na historia da nosa literatura vénlle dado
sobre todo polo seu traballo político e xornalístico. Foi autor
de múltiples artigos e ensaios (algúns dos cales foron
publicados postumamente en Pensamento e sementeira, de
1971) orientados ao espallamento do ideario das Irmandades. Por
mor da escisión das Irmandades da Fala, Vilar Ponte viuse
forzado a deixar a dirección de A Nosa Terra, posto
que, nesta altura, optou polo culturalismo de Vicente Risco e a
Irmandade Nazonalista Galega. Neste momento inspirou a
redacción do Manifesto "¡Máis alá!" (1922), de
Manuel Antonio e Cebreiro. Porén, no ano seguinte proclámase a
ditadura e a frustración política conseguinte provocará a
recuperación dos vínculos co republicanismo coruñés. Fondamente
comprometido coa nación, foi elixido en 1931 deputado ás Cortes
Constituíntes e, cinco anos máis tarde, voltou a exercer como
deputado, desta vez polo Partido Galeguista. A pesar da súa
dedicación á política, non abandonou a preocupación teatral,
da que resultarán pezas como Os Evanxeos da risa absoluta
(Anunciación do Antiquixote), editada en 1934, e Nouturnio
de medo e morte (1935). Meses antes do alzamento
militar de 1936, Antón Vilar Ponte morreu na Coruña.
|