mb4benchoshey.html
Xosé Ramón e
Fernández-Oxea naceu en Ourense en 1896. Estudou o Bacharelato no Instituto da
súa terra natal e obtivo o título de Mestre Nacional na Escola Superior de
Maxisterio de Madrid. En 1921 foi chamado a filas como soldado para a Guerra de
Marrocos, desde onde enviou crónicas de guerra, baixo o seudónimo de Ben-Cho-Shey,
ao diario ourensán La Zarpa, que por aquela altura dirixía Basilio
Álvarez; asimesmo colaborou con outras revistas e xornais: O tío Marcos da
Portela, Nós, A Nosa Terra, Lar, Faro de Vigo... etc
Ao regreso da guerra, exerceu como mestre en Cariño (A
Coruña) e máis tarde en Sta Marta de Moreiras (Ourense), deste último destino
fixo un estudo etnográfico minucioso que recolleu no libro Santa Marta de
Moreiras, publicado en 1969.
En 1928 viaxou a Francia e Bélxica, pensionado polas
Deputacións para estudar Pedagoxía e nese mesmo ano ingresou no Seminario de
Estudios Galegos. Posteriormente obtivo unha praza no Corpo de Inspectores de
Ensino, cargo que desempeñaría até a súa xubilación; establecido en Lugo,
presidiu o Partido Galeguista, mais en 1936, foi suspendido de emprego e soldo
durante tres meses e posteriormente transladado á Inspección de Cáceres.
Fernández-Oxea instalouse definitivamente en Madrid,
desde onde exerceu un importante labor cultural. Así, foi cofundador do Grupo
Brais Pinto, representante da editora Galaxia e directivo do Centro Galego de
Madrid, ademais de membro correspondente de diferentes sociedades e academias,
entre elas, a Real Academia Galega e a Real Academia da Historia.
O etnógrafo galeguista foi autor de varias
investigacións históricas, etnográficas e heráldicas pero tamén destacou na
súa faceta literaria, tanto en prosa coma en verso: Berzas (1953), Andrómenas
(1954), A ducia do frade (1966), O Barallete (1969), Catón
Galego (1969), Santa Marta de Moreiras (1969), Contos do Fiadeiro
(1973), Galicia no Corazón (1977) e Escudos de Lugo (1979).
Ao longo da súa vida recibiría numerosos premios e
homenaxes: Premio José Cornide do Centro Galego de Buenos Aires (1960),
homenaxe no Ateneo de Ourense (1977) ou a Medalla Castelao (1986) entre outros.
Ben-Cho-Shey faleceu en Madrid en 1988, os seus restos
foron transladados ao cemiterio de San Francisco de Ourense.
|