Sacos con descosidos polos que escapan humores
pegañosos. Era a teoría sobre o ser humano resultante de limpar as
pucharcas dos aseos da cantina os sábados polas noites ou as máis
temibles das sete e media das mañás do soto "B". Dúas
variantes do mesmo traballo repulsivo para colaborar no pago do aluguer
e da comida. Unha tarefa que tamén destinxía uns cabelos sen a
rotundidade dunha cor uniforme e que ela ansiaba rapar, do mesmo xeito
que tamén degoiraba por eliminar até a última pilosidade das súas
cellas ou das súas pestanas. Máis aínda, botaba de menos o reflexo
dunhas faccións sen o menor sinal individual ao enfrontarse polas
mañás ao espello do lavabo. Seica así podería dar unha explicación
lóxica ao seu cansazo inamovíbel ou a esa incomodidade perenne que non
lle permitía a autocualificación de persoa empregada tan xenerosamente
por outros. Se se puidese ter considerado a si mesma un simple
monicreque só dotado para as funcións básicas de limpeza todo
resultaría un pouco máis fácil, pero o propio ollar viña a
recordarlle a súa verdadeira identidade de xeito inmisericorde, e cando
súa nai petaba na porta do baño coa repetida xustificación de chegar
puntual ao traballo iniciaba, ao igual que cada día dos derradeiros
tempos, a súa conta particular de xenreira.
Dos dezaoito aos trinta e catro anos hai moitas
oportunidades de perfeccionar esa xenreira. Ela ensaiara a maioría.
Poderíase considerar unha mestra nese arte. Aborrecía con distintas
intensidades e como resposta concreta a cada unha das características
dos que lle rodeaban, empezando polo pai desaparecido e acabando polos
bébedos que non querían liscar da cantina na derradeira hora dos
sábados, eses que enchían as súas bocas a partes iguais de teorías
excelsas e dos licores de garrafón agochados nas botellas orixinais,
noutros tempos cuns contidos máis dignos. Parvos que logo non querían
saír de alí e que a obrigaban a empezar o seu traballo máis tarde do
estipulado no seu inexistente contrato. Sentía neses intres uns desexos
incontrolabeis de levantar a vasoira e sacudirlles nesas cabezas de
pelos brillantes e ben peiteados, pero debía conformarse sempre co
mecánico "deica outro día, graciñas" co que educadamente
ía botando á escasa clientela desas horas.
A xenreira do fin de semana mantíñase quente
até a mañá do luns e abría a porta do soto "B", a caixa de
sorpresas negativas determinante do humor do resto da semana, de moi
ofendido a molesto sen máis. En realidade, había tempo que deixara de
valorar o espectáculo de alí. Tiña demasiado aprendida a lección
repetida milleiros de veces por súa nai sobre o que se escoita, o que
se ve e o que se debe calar. O soto "B" non era só esa
habitación interior de tres metros cadrados, só amoblada cunha única
mesa e unha única cadeira e forrada de baldosa barata que ela fregaba
tantas veces de manchas terribles. Representaba o orgullo miserable de
coñecer o que outros queren ignorar. Por iso, cando Guerín a enviaba
aló co sintético "hoxe vai ao B" no seu fondo mergullaba a
satisfacción ínfima de saberse das únicas persoas do mundo
coñecedoras do que pasaba naquel nivel baixo terra sobre o que moitos
aventuraban e do que ninguén tiña a menor noción exacta. No seu
exterior, baixo o aceno serio, pola contra, só latexaba outra forma de
xenreira submisa, pero rematada por trazos de asco cara a ese Guerín.
Odiaba o seu ton sempre temperado polo alcohol disfrazado no seu café
negro desas horas do día pero que ante a orde concreta mudaba a unha
burla cruel á que ela non se conseguía afacer. Tería sido capaz de
romper ata o derradeiro óso da súa cadeira desproporcionada que non
apartaba cando a esperaba na couzoeira da porta para así conseguir ese
roce procaz, tan nauseabundo para ela, pero que non se atrevía a
protestar porque nunca esqueceu na súa verdadeira medida o poder real
dese cualificado na categoría dos infrahomes.
De volta na casa despois dos miles de metros
cadrados limpados e fregados, súa nai colaboraba no mantemento da
xenreira deica o día seguinte. A súa narración, metade de queixa e
metade de comentarios malintencionados, lembráballe unha vez máis o
senvergoña que era o autor dos seus días ou a grosería imposible de
calquera dos veciños do bloque, elos perdidos na evolución humana que
a súa miseria lles obrigaba a aturar como santas. Ela deitábase entón
coa incómoda compañía de leito dese rancor novamente revivido. Tras
un par de voltas entre as sabas remendadas conseguía acantoalo nun
recuncho e durmir cun sono incómodo até ser de novo raptada polo
espertador dun mundo de mellor aspecto do que a esperaba.
As unllas
magníficas foron a primeira imaxe que de ela tivo. Dez pequenas obras
de arte representando dez arcos de vella asomando polo peche metálico.
Ao contrario que outras veces, non sentiu ese desexo case incontrolable
de seccionar as dez falanxes que viñan a engadir máis retraso sobre a
súa tarefa. En vez diso, invadiuna unha curiosidade estraña por
descoñecida cara á propietaria duns remates dixitais tan peculiares,
en nada parecidos aos seus esportelados cadrados de bordes roídos,
primeira liña de fronte no seu traballo diario. A moza duns vinte e
poucos anos que seguiu ás mans non desmerecía dese preludio, unha
morena aínda agasallada por un limpo ollar infantil no que, porén, se
impuña a gravidade da madurez, cunha estética orixinal de roupas
vangardistas pero caras nas que dominaban, diso estaba segura, os gustos
propios e non os do resto do rabaño. Era outra nena acomodada con
vontade de estilo pero, ao contrario que as demais, recoñecía a
existencia doutras persoas, tal e como amosaron as súas ben artelladas
desculpas por esquecer a mochila nunha das mesas ou a súa rapidez en
recollela e liscar de alí antes de causar novas molestias. Sentiu
entón que por primeira vez en non sabía canto tempo estaba sorrindo
mentres se despedía co habitual "graciñas, boas noites". A
xenreira debeu facer un tempo morto até chegar a casa, onde a nai
volveu describir con precisión as súas dores e as súas queixas do
día cos veciños. O avanzado da noite dáballe un aspecto propio de
calquera ánima en pena de vellas lendas, pero a voz cargada de acritude
precisaba a súa verdadeira natureza e ela nesa ocasión sentiu un noxo
tan intenso polo espectáculo que se deitou sen esperar ao remate da
historia. Durmiuse coa mestura dos golpes ofendidos na porta e a imaxe
dos únicos minutos agradables acabados de vivir, unha experiencia
única que ensanchou o sorriso iniciado na cantina e que malia todo o
posterior non se esvaeceu.
O luns, a xenreira recuperou posicións.
Guerín ousou mover unha man xunto coa cadeira, pero ela logrou conterse
coa lembranza dos dez pequenos arcos de vella e conformouse con
lanzarlle unha mirada de asco tan intensa que o obrigou a baixar a súa.
"Acaba axiña co B e logo baleira os cinceiros", fungou el
como miserenta ratificación do seu posto. Varreu pois os guechos de
pelos arrincados e fregou as salpicaduras de sangue aínda aferrada a
esa lembranza como salvación ante a nova semana, pero ese salvavidas
pinchou cando un intres antes de acabar un dos oficinistas tirou un bote
de tinta no chan recén acabado de encerar, anulando así o traballo da
derradeira hora. Os intentos de salvación quedaron desbotados
definitivamente cando por riba o causante da desfeita púxose a camiñar
sobre a pucharca e a deixar as marcas das solas. A xenreira, coma
sempre, volveu gañar a partida. Así, mentres fregaba aquela estraña
coreografía debuxada en negro, alimentou o seu fastío cara a todos
aqueles incompetentes que nin sequera sabían termar do material de
escritorio. Os dez pequenos arcos de vella agocháronse nalgún recuncho
descoñecido, esperando mellores ocasións para alumear o seu ánimo.
O martes e o mércores viñeron a engadirse
novos invitados a esa casa de xenreira. Fixeran méritos de abondo,
malia que ela lles retrasara a entrada por unha vez. Ao fin e ao cabo, o
novo veciño de primeiro non lle caira moi mal, sempre tan educado e tan
risoño, de feito, ata lle devolvera o saúdo algunha vez pero, como é
ben sabido, a xente non sabe valorar o que ten, e cando ao mediodía a
nai lle informou alporizada dos plans daquel home para elevar unha serie
de protestas ás autoridades e organizar unha serie de reunións
previas, ela axiña esqueceu eses raptos de cordialidade. O soldador do
quinto veu engadirse tamén a esas ideas e ela optou finalmente por
manter o seu costume de evitación. A rebeldía entraba naquel bloque
escuro coa intensidade de calquera facho, pero traendo tamén esa
sensación de perigo do lume intenso. Impúñanse por tanto unhas
medidas preventivas fronte á desestabilización dos costumes de non
inxerencia e o conseguinte temor das reaccións oficiais, estas sempre
tan imprevisibeis polo que, cando ámbolos dous petaron na súa porta,
ela finxiu unha ausencia imposíbel a unhas horas da noite nas que
ninguén de alí tentaba andar pola rúa, solución máis diplomática
ca proposta pola nai de increpalos directamente polas leas que ían
desencadear. Non resultou estraño por tanto que o venres ao ver dende a
fiestra como eses dous veciños eran obrigados a entrar nun coche sen
ningún tipo de sinal ou distintivo e por ese mesmo motivo tan evidente
na súa procedencia sinistra, a proxenitora fora a primeira en abrir as
follas e berrarlles desde arriba a lista de insultos calados unhas
corenta e oito horas antes. Ela limitarase a por a mueca que moito tempo
antes viña a ser un sorriso de lado, como facía sempre que vía
solucionarse un problema. As inquedanzas quedaban eliminadas daquel
sitio dun só golpe e era algo que, polo menos, non seguiría
alimentando a súa xenreira, demasiado engordada a aquelas alturas da
semana.
Nunca antes
se incorporara dez minutos antes da hora ao seu traballo na cantina. De
feito, o primeiro comentario burlón do dono tivo ese tema concreto pero
ela non lle prestou atención. Ese día aparcara a xenreira e non a
quería deixar entrar. Nunha esquina albiscou os dez pequenos arcos de
vella trazando formas no aire, quizais acompañando algunha explicación
vehemente da rapaza, invisibeis debuxos de cores elevándose sobre o
fume do local e que de novo pintaron un sorriso na súa faciana. Dous
sorrisos no prazo dunha semana superaban espectacularmente as súas
marcas anteriores, marcas de novo batidas cando a rapaza se despediu
dela cun "boas noites" sincero e mirándoa aos ollos. As súas
faccións seguían amosando aquel aire infantil pero maduro, e ela
sorriu de novo. As comisuras dos seus beizos seguiron apuntando á lúa
malia a desfeita dos baños, un mapamundi de vómitos e ouriños. Por
unha vez, ía abandonar a idea do saco de humores con descosidos e
mentres aplicaba con decisión a auga e a lixivía en cada recuncho
pensaba nas historias contadas polo seu mestre do colexio sobre as
antigas estatuas gregas que un día empezaban a moverse, belezas
imposíbeis dotadas de vida por deuses poderosos como agasallo
magnífico para algúns humanos e, por unha vez, ela sentíase
pertencente a ese grupo. Seguiu aloumiñando esa idea ao discutir co
dono do local o número total de horas adebedado e tampouco a botou da
súa casa ao referirlle a nai coa voz matizada polo viño barato a festa
montada polos do terceiro que non lle deixara durmir en toda a noite.
O saúdo de
Guerín o luns foi referido á falta de resistencia dos do seu barrio, e
ela aínda tardou uns minutos en saber de que falaba. Só cando el
completou a súa narración coa sintética orde de ir ao soto
"B" decatouse do significado daquelas palabras. Para a súa
desgraza, os pensamentos positivos das derradeiras horas do sábado
viñéranse a contaminar coas ocorrencias incómodas do domingo sobre a
natureza dos seus derradeiros desexos, atourados no eido dos remorsos
polas cousas anheladas e prohibidas á vez. Recoller dentes
ensanguentados baixo a mesa non serviu por tanto de mellora para
continuar coa semana. A mágoa polo veciños do primeiro e do quinto só
se reflectiu nun simple estalo da lingua mentres botaba no lixo aqueles
fósiles de vellos sorrisos pero non foi capaz de aguantar a mirada da
dona do soldador ao cruzarse ambas no portal. No seu rescate veu a idea
de que aquela muller sempre mirara a todos por riba do ombreiro e que,
en certa medida, recibía o seu merecido, pero non puido máis que
fungarlle un par de negativas entrecortadas á pregunta de se tiña
visto en algures ao seu home mentres desenvolvía as tarefas de limpeza
da mañá. A nai, pola contra, expresou a súa satisfacción pola
anguria daquela veciña sempre tan arrogante cando lle contou o encontro
e ela sentiu de novo como a xenreira se enchía. Volveu xustificarse coa
máxima tantas veces empregada do que se oe, o que se ve e o que se debe
calar e marchou a cama. Na escuridade da habitación apareceron como
vagalumes os recordos dos dez pequenos arcos de vella. Xusto antes de
que o sono a retirase por ese día do mundo abaneárona os vellos
prexuízos sobre a inconveniencia desas lembranzas, pero finalmente
durmiuse arrolada por elas.
Mércores e xoves foron días para esquecer.
Demasiadas obrigas no soto B e, por se fose pouco, as manifestacións da
saída que lle obrigaron a irse acubillando nos portais da rúa ata
chegar á súa casa. A xenreira elevouse entón sobre os cumios do seu
propio rancor e atravesouna con todo tipo de insultos cara aqueles que
non sabían comportarse e foi esa mesma xenreira a que a fixo aplaudir
ás forzas da orde cando disolveron a golpe de porra e gases
lacrimóxenos a esa xente. O seu aplauso, porén, conxelouse cando creu
distinguir á dona dos dez pequenos arcos de vella. Neses intres, sentiu
o impulso insensato de achegarse até o tumulto e apartar a golpes ao
policía que acurralaba a aquela persoa pero sacudiuse tal idea ao
distinguir mellor as faccións da rapaza acantoada e ver que non era
quen pensaba. Con esa tranquilidade regresou á súa casa, pero axiña
se disolveu fronte aos estragos da derradeira botella inxerida pola nai.
Esta berraba dende o balcón aos que pasaban por baixo e cando a dona do
soldador chegou, recitoulle o listado de improperios sobre o seu home xa
cuspidos o día que o levaron. Mentres termaba para que non caese puido
distinguir os ollos arrasados en bágoas daquela muller e soubo con
seguridade que por fin averiguara o acontecido co seu esposo. Os risos
animais de súa nai espertáronlle uns desexos asfixiantes de soltar as
súas roupas e deixar á gravidade cumprir cos seus designios, pero a
xenreira non era da categoría das desnaturalizadas, polo que se limitou
a agarrala con máis forza e a rogarlle que parase co espectáculo. Só
obtivo como resposta outra recua de insultos referidos ao seu escaso
atractivo como muller e á súa inutilidade como filla e como persoa e
cando tras varios tiróns conseguiu metela de novo na cociña, viuse
obrigada a aturar a escala de prantos polo ridículo feito nun primeiro
estadio da resaca subseguinte e que a ela tamén lle tocou sufrir en
tarefas auxiliares sosténdolle a cabeza mentres vomitaba no retrete.
Como nunca, desexou unha paisaxe calquera adornada pola tranquilidade
máis absoluta e, por primeira vez, distinguiu nese inexacto sitio a
figura feminina anexa aos dez pequenos arcos de vella, pero as bágoas
atufadas de alcohol da nai afogaron ese degoxo.
Porén, ese sábado levantouse con algo
bastante parecido ao optimismo. Nin sequera a chamada da muller das
rúas altas conseguiu facerlle baixar dese sentimento malia as enormes
extensións de parqué por encerar ou a rifa absurda debida á
confusión cos productos de limpeza empregados. Estaba en plena conta
atrás cara á noite e esa promesa podía con calquera complicación
allea a un obxectivo tan marabilloso. Por iso soportou con tranquilidade
a manifestación que lle obrigou a esperar bastantes minutos para cruzar
a rúa e por iso non fixo o menor comentario cando eses manifestantes
escaparon correndo ante as sereas dos primeiros coches patrulla. Ese
día non tiña ganas de espertar á xenreira.
Chegou quince minutos antes da hora á cantina.
O dono non lle fixo comentarios pero a enzoufou cunha ollada lasciva
nunca vista. O reflexo do espello da barra devolveulle a imaxe dunha
muller na que se adiviñaba un atractivo por emerxer e animouse pensando
en posíbeis comandantes para dirixir esa ascensión a superficies
luminosas. Mentres se colocaba con lentitude o mandil espreitou todo o
local: nin rastro da persoa buscada, pero seguiu contendo a súa
xenreira. Só se trataba de esperar pacientemente. Estaba convencida de
que antes ou despois os dez pequenos arcos de vella volverían sinalar o
fin do tempo escuro. O dono fíxolle ao oído un comentario groseiro e
xa a duras penas conseguiu dominar a explosión de xenreira. Por unha
vez, quería manterse nunha beatitude impensabel só un mes antes porque
había unha recompensa demasiado boa para comprometela. O seu valor
mantíñase no tempo e por iso a decepción non puido coa súa idea
cando finalmente botou o peche e tivo a certeza completa de que aquela
noite non acudira a rapaza ao seu encontro, pois non cabía outra
expresión para o degoiro de toda a semana anterior agás esas palabras
tan aventuradas.
Preferiu
convencerse de que estaba no medio de calquera pesadelo e que só
restaba esperar con tranquilidade o intre de espertar. A ausencia da
rapaza só eran os prolegómenos e a sarta de esixencias infames do dono
da cantina o groso dese soño horrible rematando unha noite tamén
horrible, pero o cheiro do fume dos miles de pitillos fumados alí veu a
demostrarlle cruelmente a realidade inmediata. A ameaza de despido
daquel home derrubou todos os seus valores previos e mentres se
axeonllaba e se poñía a chupar, contendo con dificultade as súas
arcadas, volveu recuperar a imaxe da recompensa que esperaba quizais en
sete días, quizais en calquera recanto de camiño a casa. As bágoas
queimábanlle a cara e os bafexos daquel home eran como punzóns
trepanando os seus tímpanos pero aferrouse á súa esperanza e
conseguiu aguantar até o final. O dono da cantina despediuna con outra
mirada lasciva e un par de billetes máis. Ela colleunos reprimindo o
seu desexo de atrancárllelos na gorxa a puñadas. Entrou na súa casa
sen prestar atención as queixas do día da nai. Cando esta se lle
achegou esixindo meirande educación apartouna dun empuxón e logo
encerrouse no seu cuarto. Os berros do outro lado da porta só lle
serviron para dar os últimos toques ao seu odio, feroz metamorfose da
xenreira de sempre. Non durmiu. O sono derivara nunha posibilidade
demasiado sinxela para as novas cotas de rancor ás que tiña
descendido.
O domingo celebrou dende a fiestra con súa nai
a detención doutros veciños do bloque de enfronte, os típicos
cazapelos que colgaran nos seus balcóns as típicas pancartas de
protesta polo acontecido cos veciños do quinto e do primeiro. Outros
terroristas contra a tranquilidade do grupo, merecentes do que lles
estaba a acontecer, pero cada un dos seus aplausos aos axentes do
operativo era un golpe sobre o recordo do día anterior. Sentíase a
piques de estourar e o alivio daquel espectáculo era unha simple
anestesia de segundos. Súa nai comentoulle algo sobre o seu aceno pero
ela limitouse a calala cun bufido. Non berrou porque de novo volveron á
súa memoria os dez pequenos arcos de vella, o mellor sedante posíbel e
que lle permitiría soportar a primeira orde do luns de ocuparse do soto
"B".
Guerín
volveu esperala na couzoeira desa porta atascándoa coa súa cadeira e
ela logrou esquivala nun movemento propio de baile. Ao contrario que
outras veces, el non marchou e quedou no mesmo sitio falando sobre os
últimos ocupantes daquel cuarto maldito. Outra sarta de atrocidades
enumeradas de xeito sádico e ás que ela procuraba non prestar
atención. A vertixe converterase nunha compañeira inseparabel nas
últimas horas que a obrigaba a medir todos e cada un dos seus
movementos. Agachouse con coidado para poder arrastrar coa fregona os
pequenos vultiños ensanguentados de debaixo da mesa. As láminas
molladas limpáronos daquelas costras vermellas e amosaron as súas
verdadeiras identidades, unhas unllas artisticamente pintadas con
pequenos arcos de vella. Ela sentiu entón como a súa cabeza se
transformaba nun torbeliño veloz e tivo que agarrarse ao primeiro que
atopou a man mentres os risos groseiros de Guerín pola historia contada
e non escoitada volvían furar os seus tímpanos ao igual que os bafexos
do dono da cantina do maldito fin de semana. Lanzou o golpe coa cadeira
ao lugar do que viña aquel son infernal e non lle importou o ruído de
óso quebrado. Pola contra, seguiu golpeando sen pausa aquel corpo xa no
chan, demasiado asombrado aínda para amosar terror. |
BVG
Atrás
