BVG     Atrás

Era raro que eu estivese na casa a aquela hora, e era raro que estivera só. Por iso cando acudín a abrir pensei que a que chamaba á porta era mamá, que esquecera as chaves. Tamén podería se-la miña irmá, pero críao menos probable, dado que sempre adoitaba chegar ás nove pasadas, e aínda viña de se-la hora da merenda. O que non puiden sospeitar, mentres avanzaba polo corredor, era que batería con aquela visita.
     -¿Que quere?
     -¿É esta a casa dos Dubra?
Tratábase dun dos tipos máis elegantes que eu vira nunca, e o certo é que, se conto ós das pelis, vin moitos. Posuía esa elegancia que fai que te fixes non no que viste, senón en matices máis definitivos, como a maneira de colle-lo cigarro e prendelo. Cousa que fixo, cun fósforo, mentres oía de min: "Si. ¿Por que nos busca?".
     -Quero falar coa túa nai.
     -Pois terá que volver, porque agora non lle está.
     Malia que me intrigaba, e moito, eu máis ben dei a entender que os motivos da súa visita me tiñan sen coidado. E xa me dispoñía a pechar cando el introduciu un pé entre a porta e mailo marco. Non entendo como non me asustei, alomenos no primeiro momento, pero o que de seguido deixou caer a seguir soóucheme máis que ben.
     -Tratei ó teu tío en Francia.
     Eu convideino a pasar ata o comedor para agardarmos alí pola miña nai, e cando lle preguntei se quería tomar algo respondeume que coñac: "Se tedes". Sabía que había un cabezón que usabamos para cociñar, pero dubidei se ofrecerllo ou non; así que fixen como que intentaría atopalo, mentres me decidía.
     Á fin, aparecín coa botella, e servinlle unha copa.
     -Ó mellor non lle gorenta -quixen advertínlle-. Véndeno a granel no ultramarinos da Costa.
     El incorporárase para alcanza-la copa, que estaba sobre a tapa de mármore dun vello aparador. O seu aceno, ó mirala a contraluz antes de achegala ós beizos, foi outra desas mostras de clase que non me pasan inadvertida. Como tampouco o xeito no que se deixou caer de novo no mexedor, despois dun curto primeiro grolo.
     -Bebín cousas mellores -dixo, ó tempo que sinalaba a punta do seu cigarro para que lle buscase un cinceiro.
     Tiven que traerlle un prato, porque na casa non fumabamos ningún, e cando o cigarro era xa unha moreíña de cinza, el comezou a abalarse. Facíao coma se se deixase ir río abaixo nunha canoa, e eu víao desde a orela, sentado no meu tallo coma un pachorrento pescador de cana.
     Cando comprendín que non me ía dar moitas explicacións, intentei o primeiro lance:
     -Tratou ó meu tío en Francia...
     -Hai xa unha chea de anos -deuse por aludido, pero non moito: "Bo fulano. Non o volvín ver diante".
     A porta da costura estaba entreaberta, e el fixouse na Singer da miña nai: "¿É costureira?", preguntoume. Vin a máquina coma a zorra de escorrer na que Lola fuxía dun polo norte perpetuo, e asentín. Despois, intentei un segundo lance:
     -¿Que quere da miña nai?
     -Xa volo contarei ós dous xuntos -desculpouse-. Non me fagas repetilo dúas veces.
     Nun recuncho, sobre as baldosas, descubriu a presencia dun castelo a medio construír. "¿Teu?", preguntoume. Víanse algo gastadas xa aquelas pezas de mecano, pero por se tiraba a falsa impresión de que eramos ricos, eu fun claro.
     -Déronllo á miña vella na casa á que vai coser -dixen-. Onte comecei a armalo.
     -Ben -cortoume, sen máis.
     Mirou a hora. Eran as seis e media, e notei que lle entraba unha présa súbita. Percibino pola súa cara, e despois quedou máis ca patente coa súa pregunta.
     -¿Coñecías ó Recarei?
     Aquilo fíxome tecer de inmediato unha rede de suposicións, pero fun evasivo.
     -Pode.
     Ó mellor, o tipo elegante comezaba a verme a min máis elegante; e eu desabotoaba outro botón da camisa, e cruzaba as pernas, e quedaba á espera dunhas explicacións que non se fixeron agardar.
     -Sei que veu por aquí dous días antes do asalto á emisora -os seus informes eran bos; mesmo, a xulgar polo que seguiu, excelentes: "Foi unha tarde, e fíxoo vestido de sotana".
     Tamén coñecía os mínimos detalles:
     -Vestía de cura, e ata podo dicirche a que xastre lle encargou o traxe -o tipo xa me impresionara, pero aínda gardaba un as na manga: "O teu pai estivo canda el no maquis, e sei que trala súa morte o Recarei acostumaba visitarvos sempre que baixaba á cidade".
     Volveu mira-lo reloxo, e ergueuse. Eu souben que me tocaba falar a min:
     -Veu despois do fútbol, esa derradeira vez -comecei-. Na casa estaba eu só e el, alegre porque gañara o Dépor, pediume que saíse un momento á rúa, ¿estraño, non si? Á miña volta, bebemos unha xerra de auga e díxome: "Vaise acabar todo, Camilo". E ademais: "Que máis ten. O único que sei é que se vai falar de min cando os nenos sexan homes e os homes avós. Iso dixo o Recarei".
     O tipo interrompeume:
     -Tamén eu teño que pedirche que saias -e fixen o que me pedía sen chiar, e cando coidei que pasara un tempo máis ca prudencial asistín, de novo na casa, a unha escena misteriosa. El, rexistrando na costura, descubriu detrás da radio unha caixa de puros. O raro foi que ó abri-la tapa non se sorprendeu o máis mínimo co seu contido: presas de billetes de a cen, de a cincocentas e de a mil pesetas.
     Para advertilo da miña presencia, procurei facer ruído de máis. O tipo pechou a caixa xusto cando eu cheguei ó seu lado, e recordo que me dixen: é o home que mandaron. Daquela conteille o episodio da detención de Mamede, porque se alguén podía facer algo polo noso amigo, ese alguén debía ser este home. Pero seguiu sendo un témpano mesmo cando lle dixen: "Detívoo Pombo", e só me preguntou:
     -¿Ti liche-los panfletos? -contesteille que me quedara con un, e fun buscalo.
     -Fala do Recarei -dixen, ó darllo.
     -E mais da Efe Pe Ene -dixo el, ó recollelo.
     O seu traxe azul, perfectamente repasado, o seu cabelo canoso e humedecido. Os seus pasos seguros. Espeteille:
     -¿Sabe que creo que o coñezo?
     El, que xa non volveu preguntar pola miña vella, examinoume cunha mirada de Raios X: aínda non medrei de todo, e son axitanado. Teño de bo un pouco de pelo no peito, que me gusta que se vexa, e cambioume a voz hai xa tempo; pero teño de malo unha mirada que se os cans me miran, eu coido que me ven coma un can. El non esqueceu negar:
     -Mellor que non me coñezas.
     Daquela eu metín a directa:
     -¿Vostede non estivo hai algúns días no Cine Doré?
     -¿E a ti que se che perdera por alí?

(De Expediente Artieda)

© 2006 Biblioteca Virtual Galega