BVG     Atrás

As voces proveñen do edificio da Deputación, dalgunha parte alta. Son voces fortes entrecortadas por berros e maldicións. Algúns viandantes deteñen o paso e póñense a mirar. Trátase dun home que está de pé na cornixa do tellado, xusto diante da fiestra aberta dunha das bufardas. Aínda que o bulicio da praza non deixa oír ben as súas palabras, pola actitude dedúcese que ten intención de saltar. Parece un home de mediana idade, alto, con barba de varios días. Viste unha gabardina gris e ten nunha man un sobre. Os presentes reclaman silencio uns a outros para escoitar o que di. Alguén insinúa que habería que avisar a Policía, os bombeiros, unha ambulancia. Outras persoas que deambulaban pola praza, coa calma propia de calquera domingo pola mañá, achéganse e súmanse aos curiosos; pouco a pouco vaise formando un pequeno círculo: unha muller cun carriño de bebé, unha parella de noivos, un señor de gabardina, catro mozos en roupa deportiva, dúas señoras con cadanseu canciño, outra muller elegantemente vestida, un grupo de rapaces, un home calvo con libros, dúas monxas, militares, executivos. Tamén asoman algúns veciños nas fiestras e nos balcóns dos edificios da contorna. Sinálanse mutuamente con acenos a posición do home. Sucédense os comentarios; a incredulidade, a lástima, a angustia fan presa nos corazóns. As voces que esixen silencio acaban impoñéndose e entón pódense escoitar, aínda que con dificultade pola altura e os coches, as palabras do presunto suicida.      Presunto suicida: ¡Non podo máis! ¡Non aguanto máis! ¡¡Quero o meu fillo!! ¿Onde levaron o meu fillo? ¿Por que non está comigo o meu fillo?... Ninguén me pode facer isto... Fun un bo pai toda a vida, calquera o pode confirmar. ¿Por que non me deixan estar co meu fillo?... Nin sequera ela ten a culpa. Ela levouno lonxe de min, pero non sabía o que facía, estivo mal aconsellada... Os avogados, a xustiza, ¡¿pero que clase de xustiza é a que separa os pais dos fillos?!      O presunto suicida chora en silencio tapando a cara coas mans. Os comentarios dos presentes vólvense intensificar.      Un mozo de chándal: Se salta, vaise esnafrar por completo. Debe haber uns vinte e tantos metros.      Outro mozo de chándal: Bah, está tolo. ¿Ímonos?      A señora do carriño de bebé: ¿Tolo? ¿Como pode dicir que está tolo? Vaise suicidar, ¿non o ve?      Unha monxa, persignándose: ¡Ave María Purísima! Deus non o queira.      Achégase un grupo de turistas da terceira idade.      A guía dos turistas: E aquí, presidindo a Praza do Sol, vemos o edificio da Deputación Provincial. Foi construído no ano 1892 polo arquitecto Salustiano Veiga por encargo do conde de Montebarroso, daquela Ministro de Fomento. Foi usado como cárcere durante a Guerra Civil. Na súa fachada mestúrase un certo romantismo serodio con liñas dun peculiar modernismo...      Un dos turistas: Parece que ocorre algo alá enriba.      Outro turista: ¿Que é? ¿Un exhibicionista?      Un rapaz: Está a punto de tirarse... ¡Como mola!      Un esmolante, algo bébedo: Tirar, tíñame que tirar eu. Hai dous días que non como un anaco de pan. E de beber, auga da fonte, non vaiades pensar. Agora estou algo mareado, pero é polo sol, que me afecta na cabeza. Non debía poñerme ao sol. ¿Onde andará a miña gorra?      Presunto suicida: ... Botáronme da casa co posto. Ela e a súa familia. ¡Os seus pais!, que son uns santos e van todos os domingos á misa. Déronme dúas patadas e chimpáronme fóra. ¡Fóra da miña propia casa!... ¡Eu traballei por esa casa coma un animal! ¡Durante vinte anos, día tras día, minuto a minuto! ¿Quen son eles para me separar da miña muller, roubarme o meu fillo e botarme da miña casa? ¡¿Quen pode facer iso?!      A muller elegante: ¡Pero non queden aí parados! ¡Hai que facer algo! Ese home está desesperado, en calquera momento vaise tirar... Hai que avisar a policía.      Un home con maletín: Coido que xa foron avisar. Pero non vai servir de nada. Ou poida que sexa peor.      Unha velliña con can: ¿Como que peor?      O home do maletín: Na posición en que está, ninguén pode achegarse sen que el se percate. Se quere saltar, saltará en canto vexa alguén perto.      Un home barrigón cun xaruto: ¿E logo vostede que aconsella?      O home do maletín: Nestes casos o mellor é actuar con cautela. Habería que localizar unha persoa da súa confianza e que lle falase. Esta xente o que necesita é que a escoiten. Quizais o convenza para que desista.      A muller elegante: Pero é que está desesperado. Fíxese, nin é capaz de falar seguido... Desvaría.      Un señor de gabardina: Non se preocupen, non vai saltar. Só pretende chamar a atención. Ese home ten un problema familiar e, como non é capaz de resolvelo, non se lle ocorre outra cousa que montar un espectáculo na rúa. O mellor é non lle facer caso.      A monxa de antes: Por favor, señor, sexa vostede máis caritativo.      A muller elegante: Ten razón. Nunca vin tal falta de sensibilidade.      O señor da gabardina: Créanme, por favor. Son psicólogo e sei o que digo. Pola miña consulta pasan ao día ducias de persoas na mesma situación. Se non fose polos meus consellos, acabarían todos nesa cornixa.      O home barrigón: Non pensará aproveitar para facer publicidade do seu consultorio, ¿non?      Presunto suicida: ... E se quere vir o alcalde, que veña... Si, que veña. Estou disposto a parlamentar con el. Que veña aquí onda min e sentámonos a falar. Do que queira. De política. ¡A ver que me teñen que dicir os políticos despois de roubárenme o fillo!... ¡Ide, ide! ¡Correde a avisalo! ¡Que veña toda a corporación! Aquí caberemos ben todos... Pero ¿que mirades? ¿Que estades a mirar? ¿Non tendes nada mellor que facer?... ¡¡Eh, ¿non me estades oíndo?!!... ¡Pregúntovos que carallo mirades!... ¿Queredes espectáculo, eh? ¿Queredes diversión, non si?... ¡Pois non vos preocupedes, que vos vou dar espectáculo! ¡¡Espectáculo gratuíto, patrocinado polo Concello!!      Unha muller cun parasol: ¡Vai saltar! ¡Por favor, fagan algo!      O señor da gabardina: Non saltará. Fáganme caso. Só quere chamar a atención.      A muller elegante: ¿Pero quere facer o favor de calar? Estame poñendo máis nerviosa vostede ca el.      O señor da gabardina: Iso é xusto o que pretende. Poñernos nerviosos, conducirnos a unha situación de angustia e piedade extremas; pretende conseguir que nos interesemos polo seu caso e que llo resolvamos. O mellor é marchar.      O home barrigón: ¿E que fai vostede, que aínda está aquí?      A muller con parasol: Menos mal, por un momento coidei que ía saltar.      Un repartidor de pizzas que acaba de chegar: ¿Pero que fai? ¿Por que fai iso?... Señora, ¿vostede sabe por que se vai tirar?      Señora cun xornal baixo o brazo: Non che sei, mozo. A penas se lle entende. Disque se queixa de que a muller o abandonou e que lle sacaron os fillos porque está no paro. Leva aí unha hora e non se dá decidido. Nin se tira nin se deixa de tirar. E eu teño que ir preparar o cocido, e estou aquí.      A guía dos turistas: Señores, debemos continuar coa visita ou o horario botarásenos enriba. Observen as columnas do edificio. Son de mármore e foron traídas dunha igrexa destruída nos tempos da desamortización. As vidreiras, elaboradas en obradoiros holandeses, tratan temas da masonería. O deseño da praza, como poden percibir, segue un deseño poliédrico...      Un dos turistas: Parece que está chorando. Pobre home.      Outro turista: Desde logo, cómpre ter problemas moi gordos para chegar a un extremo así.      Unha señora de idade: Recordo que unha vez tamén se suicidou un ferroviario, xusto desde o mesmo sitio. Estaba a punto de xubilarse, e cando chegaron os trens diésel, non o deixaban guiar a máquina. Era un bo home, todos o coñeciamos.      Cada vez é maior o coro de espectadores. Os comentarios mestúranse, aproveitando os lapsos de silencio que fai o presunto suicida para chorar ou rir histericamente ou para ficar cos ollos pechos e a cabeza abaixada. Os turistas sacan fotos, as monxas rezan cos rosarios nas mans, os nenos ollan o tellado con grande atención. Xa non circulan os autos arredor da praza. Moitos condutores baixaron para mirar e formaron un tapón. Escóitanse claxons insistentes nas rúas da contorna.      A velliña con can: Pero habería que facer algo, ¿non?      O repartidor de pizzas: Claro. ¿Non deberiamos avisar a policía ou os bombeiros?      Señora cun xornal baixo o brazo: Eu si que vou facer algo: marcho a preparar o cocido.      Unha señora con rulos: Habería que avisar. Iría eu mesma, que vivo aí á beira. Pero ¿e se se tira mentres tanto?      Unha muller con aspecto de artista: Daquela, non serviría de nada que viñese a policía nin os bombeiros. Mellor sería avisar unha ambulancia.      A monxa: Ou un cura.      A señora con rulos: Entón, ¿que fago?      A guía dos turistas: Continuaremos por aquela rúa da esquerda... Por favor, non se separen.      Un dos turistas: ¡Un momento! ¡Un momento! ¿Pero non ve que está ocorrendo algo raro? ¿Non o ve?      A guía dos turistas: Pero imos con moito retraso, e...      Un dos mozos en chándal: Veña, tíos, ímonos de aquí. Están todos tolos. Non me estrañaría que se asustase de verdade e se tirase.      Outro mozo en chándal. É certo. Quedamos ás dúas no pavillón.      O terceiro mozo do chándal: Esperade, tíos. Quero ver en que acaba isto.      A velliña con can: ¿Pero aínda non avisaron a policía?      Un dos mozos en chándal: Vaia barafunda se montou. Claro, así ¿como van chegar a policía nin os bombeiros?      Unha moza loira con acento madrileño que acaba de chegar e fala moi alto: ¿Que ocorre aquí?      A velliña con can: ¿Non o ve? Hai un home a punto de suicidarse.      A moza loira: ¿Un suicidio? ¿Onde?      Unha moza morena que viña con ela, tamén con estraño acento e potente voz: É certo, mira, alí.      A muller do carriño de bebé: Por favor, ¡que angustia! Pobre home, o que debe estar pasando.      O home da gabardina: Fáganme caso, non está pasando ningunha angustia. Son psicólogo, e...      A muller elegante: Un psicólogo, o primeiro que debe ter é conciencia. E sensibilidade. Vostede non demostra unha cousa nin a outra. Vostede o que é é un farsante que non sabe o que di.      O home da gabardina: Por favor, señora, non me falte.      O home barrigón: Ande e cale, veña. Váiase por aí dar consellos a unha farola.      A moza loira: ¡Eh! ¡Pero se eu coñezo ese home! Vive no meu edificio, coñézoo de sobra... Fíxate, Merche, ¿non é o fontaneiro? ¿O do 2º dereita?      A moza morena: É o fontaneiro, claro que si. Pero ¿que fai aí?      O home do maletín: ¿Vostedes coñecen ese home?      A moza loira: Aínda non hai moito estivo no noso piso a arranxarnos unha avaría. ¿Como se chamaba? ¿Ramiro?      A moza morena: Ramiro Cortés. Pero se é unha excelente persoa, ¿que fai aí arriba?      A velliña con can: Pois debe ter problemas familiares moi fortes.      A moza morena: ¿Problemas?      O home da gabardina: Familiares, e os que se derivan de aí. Que son os peores.      A moza loira: Home, agora que o di, a verdade é que é algo bebedor, e coa muller non se levaba moi ben, sobre todo ultimamente... Non sei se incluso non lle pegaría.      O home da gabardina: Problemas co alcool, claro. O cadro clásico.      O esmolante: ¿Problemas co alcool? Non sabía que se puidesen ter problemas co alcool.      O home da gabardina: A inxesta excesiva de alcool conduce a desequilibros psicosomáticos que se traducen en...      O home barrigón: ¿Pero quere calar vostede, rebentacocos? Estame alterando o equilibrio psicosomático dunha maneira perigosa. Como siga falando, voulle arrimar dúas hostias, para que cale.      A moza morena: Iso foi desde que a sogra veu vivir con eles. Antes non era así. Era cariñoso cos fillos e coa muller, bo veciño, amábel...      A moza loira: Participaba nas actividades culturais do barrio, invitaba na taberna, era o primeiro en ofrecerse cando xurdía calquera problema. Se incluso cantaba no coro da igrexa. Unha persoa encantadora, todo o mundo o comentaba.      O presunto suicida enderéitase e adianta o corpo. Só se sostén por unha man á fiestra da bufarda. Entre as súas palabras percíbese un choro rouco. Levanta a man onde ten o sobre.      Presunto suicida: Isto é todo o que deixo. Unha carta. Unha carta para os meus fillos... ¡Unha mísera carta! ¿Alguén se vai opoñer a que a reciban? ¿A que a lean? Só son unhas palabras... ¡Que saiban o que ocorreu! ¡Teñen dereito a saber o que ocorreu! ¡¡Teñen dereito a saber por que morreu seu pai!!... ¿Ou non teñen dereito nin a iso?      A moza loira: ¿Pero vaise tirar realmente?      A muller elegante: ¿Non o ve?      A velliña con can: ¿E ninguén fai nada por evitalo? ¿A policía non vai chegar nunca?      Señora cun xornal baixo o brazo: Agora, mellor que non veñan. Total, xa non poderei facer o cocido. ¿E que vou facer de comer?      A moza morena: Pero iso é terríbel. ¿Por que? ¿Por que?      A velliña con can: ¿Non di vostede que se levaba mal coa muller e coa sogra, e que bebía, e que lle pegaba aos fillos? Se lle parece pouco...      A moza loira: Ultimamente, a verdade é que tiña problemas incluso cos veciños do edificio. Chegaba ás tantas á casa, borracho, cantando e berrando polas escaleiras, tirando todo ao paso. Se lle diciamos algo, insultábanos ou ameazábanos.      A moza morena: Ou agredíanos. ¿Non dixo a porteira que o outro día lle deu un empurrón contra a parede que case a deixa sen sentido?      A moza loira: Si, o home estaba mal.      A moza morena: A sogra ten moito que ver nisto. Ela foi quen convenceu a muller para que se separase e levase o fillo con ela.      A moza loira: Daquela, o home acabou de tolear.      O presunto suicida: ... ¿Ídesllela dar? ¿Podo confiar en que alguén se ocupe en que esta carta chegue ás mans do meu fillo?... A carta caerá comigo ao chan, e tal vez se manche de sangue, ¡que ninguén a limpe!... ¡Non enganedes o meu fillo con mentiras, eles deben coñecer a verdade! Por favor, por favor volo suplico... É o único que pido, o único consolo que levo nesta hora.      O presunto suicida queda en silencio. Olla alternativamente o chan e o ceo. Fecha os ollos e murmura algunhas palabras en voz baixa, coma se rezase.      A velliña con can: Ollen, está rezando. É un bo cristián.      Unha das monxas: Un bo cristián nunca faría o que el vai facer.      O home barrigón. É un home de verdade, señora. Os homes de verdade sempre fan o que deben facer.      O home da gabardina: Pois eu insisto en que...      O home barrigón: Vostede cale.      A moza loira: ¡Vaise tirar! ¡Vaise tirar!      A moza morena: ¡Ollen todos, é incríbel! ¡O home vaise tirar!      Nese preciso momento, o presunto suicida dá un paso adiante. O seu pé esquerdo queda pendurando da cornixa. Os berros acugúlanse, tensos, nas gorxas dos espectadores.      A moza loira: ¡Vai saltar!      A moza morena: ¡Atendan, vai saltar!      Co pé dereito toma impulso, sóltase da fiestra, e lánzase ao baleiro. Os berros desátanse por fin e mestúranse no aire da tarde como un berro único, longo, escuro e inútil. O corpo cae con forza, cruzando en liña vertical cada unha das fileiras de perpiaño modernista da parede exterior da Deputación. Os espectadores afástanse en semicírculo, berran máis, levan as mans aos ollos ou persígnanse ou levantan os puños con impotencia. Logo, volven mirar e todas as expresións se transforman. O presunto suicida non tocara o chan. Pendurado dunha corda elástica que o unía pola cintura e o ombro á torre do edificio, quedou balanceándose a uns poucos palmos do pavimento. Balanceábase arriba e abaixo, arriba e abaixo, arriba e abaixo. Ata que a moza loira e a moza morena o axudaron a baixar.      A moza loira: Atención, señoras e señores. Nas fiestras da Deputación e naquelas furgonetas do fondo hai cámaras que estiveron gravando esta escena.      A moza morena: Isto é para un programa de cámara oculta da televisión. Millóns de persoas os están vendo. Sorrían, por favor.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega