Hóspede do Rif

 

(Texto íntegro)

 

v1mcatoirahospede.html

             I

enigma e regreso


"M. Catoira: agardamos por vostede para facer a revolución. ¡Está vostede condenado a figurar eternamente na onomástica dos malditos!"
UXÍO NOVONEYRA





PILOTO


Na túa única e inmensa tolemia
Se non sabes cómo saír da liña de sombra
Se es xusto e sen embargo non sabes moi ben
Qué rumbo tomar
Fica quedo como a imaxe dunha pantasma
No medio do océano dos teus ollos
E pensa que a miúdo o universo é único e
Perfecto na súa ousada miniatura:


Ondequeira que se atopen perdidas as
Estrelas, as fragrancias de todas elas, fíxate,
Collen dentro dun frasco
Lembra que che dixo unha vez en Macao
En voz baixa e tremendo nos teus brazos
Nunha onda de emoción, de xúbilo e de inquietude
Unha inocente putavietnamita.





O LUME E A DERROTA


Esquecidas as palabras
Cada día
Perdemos o amor
Por nada de silencio
Ou quizais pola arte do alambique
Que destila lentamente
O furor da túa boca.


Perdoádeme se vos respondo que perdemos
O amor durante un abrente de lenes caricias
Delatoras
Ante un espello que deforma a beleza
Porque o pasado xa é algo
Evidente
A ausencia dunha lingua, un desafío ó
Irritado tempo que expirara
Mentres eramos un recordo indigno para os
Demais
Ub enderezo, un número de teléfono indescifrable
Na axenda
Unha foto fixa grampada definitivamente
No medio da parede da alma.





HÓSPEDE DO RIF


¡Estou aquí, no Rif!
Qué admirable debarate improductivo
Qué desmesura
E despois de tanta grandiosidade de paisaxe
Consigo tocar a soidade da auga
Con cecimbre fresco e murchas violetas
De papel de seda e preciosos peluches
Para deixarse ir nesta continua ondada
Coas barcazas e as estrelas de
Gasóleo
Nadando á deriva polo Estreito de Xibraltar
Un curioso en estado de coma
É
Nada
Aínda latexan na noite os corazóns dos
Afogados
Ó ritmo dos bongós
Mentres prosigo o camiño que culmina no
Tiduiguin
Subindo por arroios secos
Agora que os meus pasos ecoan estraños
Nesa escura escuma da nada
Que é a esperanza de moitos
E pasada xa a oración da tarde
E oculto polo doce haxix de azuis
Palpitantes
En alguén que descoñece todas as súas pulsións
É dicir: amorosas
E ata o seu misterioso maleficio
Baixo a luz monótona dun atardecer
Non sei cómo
Pero prostitutas de cabelos longos con moita
Cerimonia
Bicáronme
Fugazmente
Na caixa de ébano
E cun tacto propio da tenrura feminia
Disfrazada de chuvia
Foron refregando nos meus beizos
As súas pelellas de pel de cabra.





RAPSODIA XUVENIL


Hei de dicirche unha vez máis
Que de vello quero perderme
Nas grandes aventuras e vivir dentro
Dun corazón que habite no estrume.
E cada instante, se puidese, gustaríame procurarte
Na hora xeada, na autodestrucción, en
Esencias agridoces, na fin ineluctable, ou no
Alento fuxidío dun neno entre as arestas
Do vento. Virán entón mañás inmensas,
E eu poderei berrar: devólveme aquilo que perdín,
O ollar cálido, o destino escrito, un incendio
Encadeado, o teu ventre nado entre as rochas, o
Recurso emocional do río do amor, salvaxe
E caudaloso que trota
Na bañeira, oculto na música dun aire
De adeus que me fará máis levadía a tristura
E as catedrais góticas, tan baleiras polas noites
Que me esmagan lentamente
E, paso a paso, aléntanme como un aroma froiteiro
Limpo. Devólveme, pois, a poesía purificadora
Nun litro de viño tinto, e a erección
e o orgasmo de Clark Gable e a súa cínica
Desenvoltura en The Misfits; e nos soños, oh,
Entrégame de novo a copa da ledicia e os
Pétalos dunha inmóbil violeta na
Súa temperá morte, e que no fío do soño
Detectan as túas ribeiras
Chorando por min,
Aínda que esta noite, invertendo a orde do tempo,
Non veñas, ou quedes medio vacilante, exhausta
Entre as sombras rosadas para despedirte das miñas
Feridas; non sei. ¿Ou será tal vez a fame luxuriosa
Quen electriza a chuvia mudando a miña sorte
Sobre os rescaldos das brasas e as cinzas
E deixando de lado, sobre a miña pel ausentes, os
Paxaros que peteiran?
Sei moi ben que cando chegue a ocasión serei
Quen de reclamarte perfumada de incenso, deixándote
Unha bonita mensaxe a modo de alento de illa
Ata os ósos
No teu contestador, e que, igualmente, serei quen,
Tamén, de inundar de escuma a túa gorxa, aínda
Arredado como estou da economía e dos ritos do
Xoves Santo: esa —velaí está—, a inocencia, como
Substancia iniciática que tanto a ti che repugna e que
Che fai eterna a espera do Amor, ¡Canto prace,
Sen embargo, neste cárcere no que me consumo,
Ardendo en repouso, como unha vaidade primeira,
Tratando de atopar o territorio libre e íntimo de
Eros, ou para enfurecerme coa gracia nova da
Palabra!
Oh, se puidese de verdade voltar claro que voltaría
Con Deus (encomendaríame a El nu, para
Facerme máis forte); iríame con Deus nun Ferrari
A douscentos cincuenta quilómetros por hora
Con esa sensación fecunda que dá o levar
Un contraveleno lento para a túa alma
Ata o lugar máis afastado da aldea.





SAÚDO


Se baixarme eu poidese
Diste mercante
Nunha gamela namorado ó
Teu encontro fose
Camiño da natal montaña
Entón, por afección a auga de neve
Canto apreciaría
O sabor limpo
Da doce sustancia
De fociños por propia vontade
Na fonte da pía.





ROTEIROS


Azanando coa man
Na enxoita cuberta
Quedareime detido:

Arredor, as augas
O mar para sempre
Enmeigado pola luz marela

Agardando, ¡resistindo!

¡Compañeiros! ¿Voltarei algún lonxano día á
Casa do fornicio polas ringuileiras do teixo?

¡Aninovo co Cristo morto na súa capela dourada!

¡Racha a alba a meniña dos ollos!





GANAS DE BULIR


A gracia nova estame a consumir.
Paso dun estado ó outro e fico sabendo
Que non. ¿Será a fame
Luxuriosa
Ou a doenza quen me enguruñou?

Parrulo de louza
Navegas lixeiro e por arte de maxia
Co temón do rabo.

Na seara do amor hai un animal famento
¡Xa escoito o repenique das campás ó vento
No cotobelo do sábado! E, sen embargo
O meu mar ergueito a un paso.
¡Amo a súa auga, desexándoa
Con toda a forza que posúo!





SELVA AMENA


No mesmo lugar do subconsciente
Onde collín co anzol da escuma
Amorodos clandestinos á hora do baño
Nas covas de marfil do río Barbantiño
Eu ameite doniña
Ata sentir latexar o corazón na garambaina
Boulando sen vontade
Sen sapiencia
A rentes da amnesia e do pasodobre.





LAMBENDO O ENGADO


Acostumado a tomar
Valium 10
Prefiro estar no cimo da mámoa
Lucíndome
Coa fereza dun gato montés
Berrando por ti ó abismo
Conforme ás mensuras das
Túas falsas promesas.




ESPAVENTOS, OU DE CÓMO COCIÑAR SOMBRA A LUME LENTO



Desósese a peza
Dóurese
Cantando o perdido
E zarrapicando de pinceladas a tenrura
Con retallos de néboa
A súa alma flota suavísima
E espellea sobre o mollo.





UN SOÑO DE TEMPESTADE. DON MANUEL MURGUÍA LEMBRA Á SÚA DONA ROSALÍA DE CASTRO.


Retornas á columna que che serve de apoio:
Contenta de que a beleza aquí habite
A penas te esvaes no aire
Auga limpa que se sabe durmida nas súas ondas
Levemente como un pardal a penas perceptible
Que se comese o fío dun relampo
Ou revestida de rosas e saudade por Ortoño
Así te fuches amada da carpa
Duante un solpor monumental
Como se estiveses soñando unha falsa situación
Sen suscitar cara a nós a cólera celeste
E as súas verdades tan parecidas ao raio.

¡E como o teu corpo engurrado
Outrora rico en leite
Que se balancea e semella arder sobre o Sar
Nunha posición militar acima dunha tea
Branca como fariña de trigo finísima
Os músculos húmidos aínda trala victoria
Tanto que contan que o único que importa
É que a arte bote sangue algúns seráns
No último esforzo da liquidación de condena!

Porque por estas datas postremas do ano
O mel cástrase e os figos e os acios de uvas
Están secándose na solaina
E agora
Antes de que os sacerdotes cheguen cos seus séquitos
Tomo do andel unha caixa de prata
Onde gardarei os teus recordos todos
Ese mundo teu en certo modo ideal:
Fuxidas, tesouros, cartas, mapas debuxados nos
Limbos do outono camiño de Fayúm
Así os teus ollos abertos nas súas variantes de añil
Posúen agora unha luz que refulxe
Liberadora
Mentres quero saber o límite do amor
Que podedes inspirarme.



   II


FADO






O TRABALLO DO LAGARTO


Posta a coiraza de óxido de bronce, bule
O lagarto feiticeiro a coidar da limpeza
Do xardín camponés. Para o lagarto é ben doado
Recoller decasílabos, moedas subcutáneas, e os
Cromos dos xogadores, ou pasar o angazo.
Sabiduría que pertence ó saurio
Nos días de verán, asumindo un destino que é seu.
Naqueloutra, a Eros sedúcelle a malicia
Deste coitado e singular voyeur.
A súa maneira, o único leitmotiv de vivir
Fitando no xardín é soamente un soño
Propio de lagarto
: agarda probar un
Bucólico leite baixo as saias da Lúa nova.
"Todo iso faime pensar —di Eros— que o lagarto
Ten que ir ó psiquiatra".





A ÚLTIMA NOITE DE BORIS VIAN


Vou e veño de algures, amodiño
Mais, ¿qué pode saber un dos oficios da dúbida?
¿Ou das fondas cicatrices da alma?

Choucho, co espírito acougado e sen pexa ningunha
Amo o teu rostro ave de paso
Eses ollos tan tristes como dúas pozas de lama
A cerna
A túa boca de sabores nos degaros da risa de licor
Forte, ou no profundo silencio, tan estrano que
Semella envolto en herba murcha,

Crime primeiro, ciruxía estética
Doutros ollos fuxidos que me amaban.



Palabra nun búcaro de barro
Día cuberto cunha obsesión montesía
Perdida no labirinto.



Fungo pensativo
Prehistoria de seivas
Naquel sendeiro
Que me leva ata a présa.



Hai un latexo
Un remorso preguiceiro do corazón
Petando moi adentro.





NUBE VERMELLA


Como se cada vez fose a primeira
Observo con coidado
Os teus ollos verdes:

Eles gravitan
Cheos de pureza. Atravesan
Posuíndo deloridos
A mensura da miña derrota.
O meu medo a espertar.



Unha palabra remite a outra
Palabra, mais a min só me producen unha rara
Emoción cando están embriagadas
E se fugan da liña
Para tronzar literalmente
O corazón do cazador
En dúas metades.





NON COLLAS O TELÉFONO


Canto sei está nos viños
Da Borgoña
No cheirume do refrito da tixola
Nunha peza de jazz de Duke
Ellington, ou mesmo
No remorso que pecha as sombras
Da harmonía.





ARRÉDASME AÍNDA NO MENCER


Amada, di que entendo ben pouco
Di que acostumada como ti estabas ós praceres
Ás horas ausentes dos libros abertos e á miña
Ollada covardemente vendida, voando ti viñas
Naquela nota musical lagarcía (Otis Redding),
Pois no teu corazón, logo de espertar
Remata unha noite insatisfeita
Nos hospicios estatais
Onde dacabalo inzan a elexía, o leite morno
E os debuxos feitos a pluma nunha data calquera
Perdida, illas feitas para chamalas
Por teléfono, para dicir ¿que tal? ou algunhas
Outras cousas, mesmo, por exemplo, verdor do
Paraíso, talmargín, desenfriol, degaro, incendio,
Encontro consumíndose de amor
E mesmo de inocencia, ou falando de min ás
Amigas, que non sei se eu serei quen de asolagar
De escuma a túa gorxa, tan fonda
Que en min vives aínda se ti tes sede
Ou pronuncias a promesa, excedendo
Das intencións cativas de quen ignora
O contido lírico da morte do poeta
No terceiro intento, ata que el a detecta
Quizais moura no xogo da picardía, quizais real
E sempre necesariamente mitolóxica
Non ensoños da ribeira ou en cidades ou esculturas
Onde ficas atónito, cando xa electriza a fame
E a chuvisca de bágoas vai esvarando na viaxe
Polas meixelas e cae sobre do remol da cinza
Da nova gracia necesaria para encetar o ciclo
Do desterro
Da luz difícil.





UNHA PERSOA


Acosado pola soidade
Durme o tempo infindo
E de novo a miña vida
Pequena
Trisca no veleno
Cando medra o
Sentimento de anguria
No fondo do vaso.





GABINETE DOS PECADOS


E. se cadra,
Eu mesmo levareite algún día
A que vexa-lo meu gabinete dos pecados:

Tentaremos entrar coas primeiras tebras
Ben tecidas
Sen bágoas nos ollos
Pendurándonos das pólas, reflectidos
Polas paredes transparentes
Naquela hora inevitable ou ó amparo do trono
Ou quizais fendendo incertas beiras
Dun ceo evadido dun poema
Que nos faga chorar de abondo. Non sei.
E, tamén, como mortos en combate
Chegaremos ó arquivo dos papeis
Papaventos, xélidos bicos, alimentos
Folgas xerais e outros animais insolentes
Que entran en letargo e que cando durmo
No idilio e na aventura me ameazan
Ata me morder cos seus dentes
Os corpos azulados da memoria esparexida.

Dalgún xeito, eu, algún día
Levareire —vixiando na claridade; ben estarricado
A ver o meu
Gabinete dos pecados.





A SOMBRA DO SAMURAI


Anel de rubí
Bicos desfeitos
Prólogo de artista
A nós que puñamo-los praceres
E temos vivido a herexía con dignidade
E cun rigor impecable
Quizais hoxe nos chame a serpe
Que bufa no buraco do terrón
Ou Jessica Lange con seu requiem fuxidío
No adeus
Nítido queixume
Coello virxinal da natureza
Bandeira de neve ferida polo vento
Neboento pasado na luz de abrente
Limo das rabazas
Fermoso océano
Ateigado de coitelos de prata
No devecer
Amantiño
Da tarde.





MORTE DE PASOLINI


Logo dun fío vermello e delicado
Bergman e Visconti ían tentar
A filmación do silencio
Degolado:

Chimpan unha coitela de afeitar
Ós teus labios
Embalsamados
Coa inseguridade de tódolos alicerces da historia.





OFERENDA NAS MEIXELAS


Ouh, memoria maldita do mar
Onde as palabras se perden
Ouh, interminable mar de soidades
Que o vento move, leva e tras
Nos pesadelos desta noite alcendida
Gran chao de auga tremendo
Eternamente durmida, ¡dasme medo!
Hoxendía, cando percuro volver á nenez
Nesta cirimonia
Dos coitelos afiados
Para encetar as
Lembranzas.



LAUS DEO
Ourense - Nador, 1990-2000



AGRADECEMENTOS:

          A Gotzon Bilbao, Gloria, Berta Álvarez, Marisa e María Cuquejo, polo que todos eles saben.

          A Tareixa García, que me levou a escoitar as campanas de Bastabales cando eu estaba abandonado da man de Deus.

          A Xavier Cuíñas, por ter gardado o gabinete dos pecados.

          E a Pepa Rodrigo, por tantas noites no café de Boabdil, no antigo Cargadeiro do Mineral, agardando unha nova chegada da alba no Rif.

 

 

 


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega