BVG     Atrás

Versos de amor ó fondo recendo a cidade

Fermosa coma unha lúa de pan ou a escaleira
á carballeira abeiral da rebeldía.
Calada como esperar e ollar, fenda calmosa
no mar que artella a pedra.
Lixeira coma o gusto a col que leva o tempo
cando me escava con aixadas de fiúncho.
Amiga coma torre universal de antes do acougo,
fonte de adorar amor e armarse en madas.
Alegre coma a folla de vivir
que temos desterrada da epiderme.
Irmá nunha batalla contra quen tripa na neve e esbarranca
o tafo mineral dunha cidade amada.

Pouca maneira de cercar a fame

Xa non é cousa da fame que
como sabemos
é algo que se sente
con certo desacougo corporal próximo ó lugar do desexo máis humano
un non se sabe ben qué sentimento
arrombado contra os cantos dun lugar do cerebro
aló onde os carambelos de xeada
cantan guns of brixton en versión orixinaria
ou máis poderosa de unwritten law ou radici e muguruza
you can even shoot us coma se foras un restroballo
en letarxia que pasa a guitarra eléctrica
baixo e batería muradellas que estouran
contra o corpo dos coutos de caza da memoria colectiva
e digo que non é cousa da fame porque
meu pai en cea de familia e rostro contra diferencia
de poder adquisitivo con que se premiou a renuncia á clase
clamaba por violencia primaria no caso de base material insatisfeita
qué non había ser se tódolos membros da familia
reflexionasen o futuro dun vivir sen alimentos de conciencia
ciencia e construcción
a fame non importa soamente nos enlaza
ó cu da procedencia animal do ser humano
ós homes e ás mulleres alguén lles dá farelos para que subsistan
e creen descendencia forte sa e silenciosa ética e igual
impedidos xa en orixe os xermolos
para comprenderen substancia futuro
sentencia de fume descoñecida por programado analfabetismo simbólico
a fame só vén sendo se se sente
arela de respostas a un andar sen rumbo
hai outra condición que evita a fame negra
a base de alimento descomposto miraxe de progreso
mingua de vontade e medra de vergonza
é aquela en que a visión do que non é nós
se volve rota tradicional da derrota
o descoñecemento dun pagamento prá vida
prazo a prazo en crédito hipoteca de tódolos sabores
dos olores e dos tactos todos
desafiuzados de nosoutros mesmos
para que queremos fame

Silencio contra son

Con estas mans de meu quero o silencio
desde o primeiro sinal dunha tarde que se anica
ó alborexar dunha ducha de sombras que esborrexen alteiras.
Quero apañar a luz, a natural,
e arder contigo na memoria sempre.
Consumírmonos sen lle darmos lugar ó son da morte.

Fragmento

En cada canto barruza
ó se adiviñar unha liña de la nos días,
ábrese o castiro ó cartafol das corredoiras,
no beiril do ceo amoréase a poeira.
Pola mañá espertamos co cerebro estrullado,
é un bago de bágoas de sangue
que nos queima as cuncas dos ollos.
A néboa nosa fóravos máis branca e máis brillante;
esta inxéctame o aceno mudado da terra.
Inda hai algo a reclamarnos
outro regurxitar ávrego.
Levamos chantado na carraxe un azo de mentira,
código musical esgotado.
Enchéronnos de asilvestrados, infames e baldreus,
coma se non nos xurdira dos queixumes
o pozo para esburacar lumieiras;
coma se a nosa conversa non contivese
o cheiro bravío do monte que nos desmontaron
na aresta do coio que nos ergueu as casas.
Camiñáronnos polo carrelo;
eramos lama.
Cortáronnos o alento
que traïamos retratado nos ollos.
Xa nin cantamos alalás para namorar outeiros
porque de nós fixeron pandeiro adurmiñado,
unha pinga de ósos mortos na batalla
contra cadeas de pámpano e couceiro.
E non soubemos roer na peluxe das cepas e do viño,
adoradores como fomos da landra e da alborada.
Cabo do cabo entregáronnos a laia de barbear a memoria.
Agora carrexamos no freixo, imos para un mar que desacouga,
armamos naves sen ronseis.
Na casa non nos queda luz, perdémola
cando quixemos enxergar o propio rostro.
En acordando, a mañanciña
abéiranos dun vento leste que nos cuadriculou as paredes,
segue abrochando o sal en sol alleo.
Na aldea sen caldo inda quedan meniños,
pero teñen os cabelos atoados no silencio,
córrelles polo cerrizo un aloumiño
que os prende á náusea terminal.
As mulleres aman, mais graváronlles nas coxas
un acorde de traizón sen melodía.
Hai esperanza; dorme sen urxencias
na decrepitude do tempo. Os homes,
cazadores da nada e gañadores da derrota, lamben
a espada de noxo que lles fura as asaduras e recortan
a folla en que un cicel de orballo insculpe
a fasquía material da pervivencia.
E por riba hai fillos que desprezan
a cunca das papas de millo que os anciáns
ofrecen nunha lingua atoada nas trabes soterrañas
que o mel do torgo reconstrúe.
Vén sendo sempre inverno. Perfóranos un amalló
de gas, e esta chuvia é chambra de ortiga.
O aire non é aire, a terra
terra só se nos dá colo, a árbore
columna sen calor.
Levamos hoxe debuxada na caluga unha espiral,
arroia coa furia do cabalo bravo
camiño dun curro de burla.
Hai auga no capelo dos ollos
da miña xente cando renxe con pánico a terra
e rebenta para nos deprender
que na dor tamén hai liberdade.
O lugar que nos trousa arestora foi leito
para parir e criar;
alí comemos un pan de landra apodrentada,
alí bebemos cervexa e augamel tal curuxas no outono,
co corazón adentado;
non quere que ollemos os fumes das casas veciñas.
Nosoutros cargamos carqueixas para armarmos o piso,
apañamos no gran, na comida das bestas
coma quen colle un mar de leite entre dous dedos.
Saímos a cazar anaquiños de vida carexados entre as xestas,
estercamos as tardiñas, impamos as gaiolas
que os nosos avós lle argallaron á terra.
Nas festas inda somos quen de embebedarnos,
amamos entre nós a ilusión dos nosos anos,
andamos entre a xente á procura dunha música
que nos debuxe tal e como fomos,
con engurras na tea da alma.
Nalgures nos quedou perdido o coñecemento,
non sabemos cando, mais pouco e pouco
alguén chegou e aproveitou e foi borrando con cuspe de píntega
os nosos nomes das cousas nosas.
Volvémonos aparellos de trapo
fomos esquecendo ata os alcuños de cada sufrimento.
Ó cabo do tempo, sen asembleas nin concellos,
fomos baixando
para un val que era veciño e despois cárcere
por unha rúa que ulía ás gargalladas.
Non lembro moi ben se foi á noite
ou outra brétema engastada no fígado,
se alguén nos foi dando trallazos
ou nos convencemos de que sobrevivir era unha rea
de acochados contra o abrente, ollos chantados nunha terra moída.
Observo na cortiña da memoria o alaio do carballo.
Empeza a pesar tanta derrota amoreada.

(Des)Sosego

Colócame o río pé do freixo
cando olladas de trevo e cadrifollo son saudade,
territorios brañegos entre os soños e a memoria.
Ole a terra mollada a carrizo e rebolo,
en silencio os embruños acobillan morriña
e eu recollo a follaxe de tanto ano pasado,
aloumíñome entregue e trago o sangue do vento.
Non sei se é tarde ou fondo dunha arca de sombras,
pero séntome engorde sobre a lúa da auga.
Aquí me pasa a vida coma agulla de teixo,
aquí observo a andoriña do bico despoboado.
O río corre aleuto cara ós vales do acougo.

Céibase o xenio creativo e non hai quen o abarque en imaxes

Andi colocouse por fronte da ventá peixeira
e espirrou o penúltimo gromo de xenio creativo.
Eu pasaba, casualidades do café de cada media hora
día a día, fronte por fronte das pingas iluminadoras do espirro
e pillei o catarro do ano. Desde aquela hai un algo
que se me enreda na gorxa. Non volvín poñer bufanda,
desencamiñeime do sentir da miña casa e corro
cada mañá, entre café e café, inutilmente á procura
dalgún gran máis daquel xenio que xurdiu sen fregas frías
sobre bandullo de lámpada marabillosa, que se é de ouro
para qué buscarlle os tres desexos que nola convertan en folla
de lata. Claro que a certas horas
a folla é un material precioso co que poderiamos construír,
se quixeramos, máis milleiros de miles de lámpadas douradas.
Xa me fun do camiño. ¿Ves? É unha constante desde aquel día
en que Andi sacou o fociño ó aire, fóra da peixeira,
e espirrou para o mundo parte do seu xenio, a de máis substancia.
Eu non estaba avisado, así que o meu instinto
e os meus reflexos, escasos, xa teño os meus anos,
só me permitiron baleirar dun grolo
o vaso de plástico do café e capturar no fondo
moléculas de saiba tan sabia. Asperxina no meu interior.
Pero, xa se sabe; unha, non era miña, e dúas,
xa estaba enzoufada en café. Perdera
orixinalidade, non era máis que o rastro do que fora
no interior a salvo de catarros do ser que a espirrara.

Debilidade en desvío emocional

Emocional é un tempo que nos toque,
porque a emoción ten letra de contacto
de man e lingua e cheiro e a diario.
Emocional é unha alegría branca
que se nos mete a golpes polo día
vivido en disco de sobreira e faia.
Emocional é erguernos no silencio,
Abrir a man nun valo da cidade,
Testar a vida nun beixo de teixo.
Emocional é un peixe de papel
ora aprendido, ora recoñecido,
alcume prós recordos
dunha canción que nos tripa o sentido.
É emocional a anguía que a cotío
nos entremete ollada de fervuro
e nos protexe de lenzois de estruga.
Emocional, ó cabo, a viaxe
cara ás olleiras do granito
por estacións sen luz nin plataforma.
Emocional é amar a cada cando en canda canle
e rexurdir no bico do teu bico.

Presencia

Escaravello no tempo. Noto
ergueitas columnas de ocupación.
O soño sabio, a visión
do home bo
alucinador da súa tribo.
Un rañar man de ourive
en pedra
orixinaria.
Modelounos luz, fura teas,
póla zume pétreo mineral.
Entre nosoutros e o mundo,
un muro de soño,
amigo de despedida
sen cabo nin comén.
Agora apálpome e noto fume.

Na violencia espiral calada contra o cabo

Só o silencio se asenta sobre sollados sólidos,
busca abeiro nos brillos do guindastre que ergue
chea de terra e barbeito unha arca de cinsa,
alicerce da estancia prá que imos andando.
Pola ourela da estrema, ó fungar a tardiña,
percibimos os textos de certezas e arganas
que nos rasgan a casa. Caen a rolos por prados
suores a coitela doadoras da nada,
calcañares sen río pra un corazón arfado.
Escoito ás veces rachas de riso xeneroso,
material serradura de acuñar ben de páxinas
que non sei se existiron ou se son só curota
de montaña de lágrima. Sei que vén polo norte
cada día cun tempo preparado á mantenta
coma fío que fere cunha fenda con frouma.
Obsérvolle o camiño dedicado ós ausentes,
enfermo nos seus ollos, son aqueles primeiros,
devalo en min xurdindo flor de embruño e amora
e tento armar vasillas que a conclúan e a cerquen.
Pero ó cabo ela pasa, sombría e luminosa,
pasa unha sombra ardida por unha corredoira
marcada con gadaña. Contra min vén dereita,
insistente, indecente, inevitablemente
sangradora da vida, chuchamel pra algúns soños,
xerro de auga escaldada, dor para cada aurora,
cova definitiva do pesar dos meus tempos.
É morte, como a febra do meu sol é miseria
nunha vida pintada sobre uchas de morriña.

Xénova, 2001, xullo

En Xénova un mozo morto marca o marco entre morte e miseria
o corpo desfaise en flores vermellas
porque a bala non ten máis cor cá que lle escacha o cranio
a quen procura asaltar definitivamente o firmamento.
Queda luxo o lugar da batalla
fronteira de contención que protexe a zona de nome roubado
en deseñadas áreas ilusión de libre tránsito
entre a nada e os colares de ostras
que se seguen pescando no fondo do limo ósos e carne.
Quizais todos chegaron no mesmo tren
a nova liña de fuga entre o norte e o centro
ese lugar que nos aprenderon coa vara de medir os pulsos dos dedos
sobre teclados adestrados para a producción inmaterial
e noxo á violencia contra rapina explotación das vidas
alongadas e turbas coma o gas mostaza
que lles arde a tantos nas ventas do nariz.
Fóronse coñecendo na ascensión ás estacións en marcha
os rostros xa cubertos con panos vermellos porque o coñecemento
non se grava en ningún rostro senón na forza de ascensión
ó tren que desde Lenin percorre o mundo
para atravesar fronteiras e prender lumieiras.
Sabía el
así se axuntaba o coñecemento das cousas materiais
e da infinda lentitude de disolución dos corpos mellor alimentados
que tralos carros de herba seca
entregados á barricada estaba a morte en forma de casco negro
camisa negra da negrura da pistola legal
despois rebautizada lexítima defensa.
Sabíao
claro
como o sabemos todos cando apertamos a fronteira rota
para embrear a nova casa inda non inventada.
E con todo e o saber
defendeu dignidade protexendo vidas
cun escudo extintor de rabia renacida ou nunca morta.
Carlo morreu e nós vivimos.
Polas mañás en cada muro branco aduana de clase privada
os asalariados len a culpa dos seus asasinos.

Río

Río vento tento sen todo
anda avisado o ceo
coma unha mula mala
que apaña sen mirar
e turra roe peitea
un anaco de sombra
avelaíña de pel de bágoa
déitase o sol
contra o temor da madrugada.

Desexos do novo emperador demócrata

O emperador devece por se suceder a si mesmo.
Non é imposible; por Galicia adiante,
mercé á rexa alba illada xusta forza ecuánime dunha soa
urna plástica de vidro, pais, fillos e fillas sucédense mutuamente
en roldas solares clase esvástica ou franco fascio
perante a aclamación do labrego iletrado intolerante precisado
de solemne decisión en diferido.
¿Como non vai soñar o emperador coa autorreproducción
se no seu vocabulario de verbo español e estigma
occidental imborrable non existe senón a burbulla en branco
do pensamento baleiro en cómic de fazañas bélicas?
Peiteou a razón e debuxoulle raia destra
dereitiña desde a covacha ó bandullo, sen pancartas
nin panfletos; é hoxe a penas célula unitaria
que xurdiu do quentor dunha terra asolagada pola materia
de sono e pallabarro pataca aplaudida en ardor
de afogada Antioquía, cidade nación molesta e rebelde
ás arelas profundas do emperador.
Mentres os escudeiros de seu,
enlousados en lingua de tella verde e baba,
lapidan ás súas ordes o resto das cidades da nosa memoria,
repousa o emperador pousadeiras no papo de escai do seu portón
retratado en papel que viola a terra e as súas pólas,
esa que abeira a destrucción coma un discurso de festa electoral.
Tal cal.
Xa cruzara os lindes da decencia el de ben neno
comuñón de mariñeiro rico, almirante ou xeneral,
se é que hai tal na heroica armada española,
ergueu o mausoleo do arume e da folla do carballo,
cheirou o castiñeiro e vomitou o noxo de burgués
que vive a plusvalía marital da miseria
sobre os vermiños que aprenderon a regurxitalo anovado.
O emperador é alcalde, ou sexa, emperador
e quere ser fillo dos seus degaros, rexente
da polis do baleiro, senador, arriba España cara ó sol
debuxada en rostro de empanada
con pluma lizgaira, feble, ben paga
dos que lle tecen a coroa de couceiro
e ouro, óso, músculo, cartilaxe dos pailáns
que inda non dormen, non saben, baixo edredóns nórdicos.
Beizóns ó emperador empreñador. Sexan dun Isaac,
Xosé Ramón, Ánxeles, Simón ou don Camilo
as mans de labra, nunca labradoras, a facer aire en cada berce,
orixe certa do segundo nacemento de tal humanidade
afeita ó dedo delator, dispensador de lume contra a historia.

Conciencia da necesidade

Se me abandona a palabra
terei que andar as rúas recruadas dos outeiros
nunha demanda sen lágrimas nin días
a procurar o lenzo da derrota persoal.
Se quedo sen verbo, ó abrir o día
faráseme a lingua monte baixo, e nel
perderei as pertenzas,
beberei lagos de xofre sen a penas tempestade.
Se a palabra me deixa
non me responderán as mans a tanta violencia,
coa intelixencia tolleita
non volverei guiar cabelos de alegría
por brañas e cidades areladas.
Se me falta a palabra,
son avelá de outono entre cabeiros de tristura.

Caracterización mediata do mundo intermediado

Serpe de mundo, es ben de gubia espetada,
camiño, sempre fin, morada.
Mundo sen vida, es de azouta conxelada,
casa mortuoria, un sol que sen prender xa fada.
Miras de esguello por ver qué pudrirás coa amada
puta de noxo e fel que ciscas na luzada.
Mundo sen día, coitelo, sangue, nada.

O columnista culto descoñece a violencia da existencia

Chámalles forellas ás orellas, o tipo, e a verba
non me atina a dicir se é academia ou ben burremia.
Se cadra esta última, de considerarmos
que en columna á saída, última páxina,
non é de xente intelixente derramar
tinta en onanista exercicio de falsa depresión posmodernizada,
arrítmica, por mor do paso inexorable dos tempos
polo coiro cabeludo dun rapaz de trinta e tantos.
E dáse o caso, endebén, de que o que escribe
xa ten os trinta e tantos, se non fallan as contas,
e no pelo non ten canos senón canas,
unhas poucas, producto pode ser da propia herdanza
ou do ríspeto costume de almorzar a présa
e a bocados embobados de parva coma esta prensa escrita.
Por non ter nin ten melón no canto de cabeza,
que iso é orgullo inalienable e íntimo
dos que se forman mestres no arriscado oficio
xornalístico nas cortes das bestas do leste.
Ademais, eu coido que nunca flotamos
nin coa estética rotundidade etimolóxica
dun bandullo por acaso sempre cabreado;
de neno non fun quen nin de correr
os círculos concéntricos dun balde de zinc
que a miña orixe me obrigou a confundir cunha bañeira.
Hoxe veño a ser chumbo á forza na piscina
do éxito e da sabedoría xornalística.
Por algo nos evitan como exemplo
dos futuros peóns da gravísima academia saber
actualidade ben selada ó pasado e á cultura.
E por non seguir nin seguiremos co reclamo
á pílula azulada, seica horizonte, pra ferramenta
predisposta para a festa antes da corentena.
Deixo, pois, para tan ilustre mercenario democrático
e burgués doce lembranza do seu extinto rifle de repetición.
Quen tanto apunta mal dispara.
No meu penoso corpo de trinta e varios
por máis que busco non dou albiscado
máis arma cá que traio so a tampa dos miolos,
aquela que segundo os tiradores desta caste está abocada
inevitablemente á violencia e á exclusión.
Intolerancia, entón.
Beizón.
Se inda por riba o nacho fala en puro tecno
terei eu que entender que se refire
ó deus supermercado igualitario;
pero en música, a dous mil un, xa non me acorda
tamaña simbolización da líquida estulticia posmoderna.
É que eu, querido amigo en derradeira páxina,
brillante exdirector, xornaleiro, digo xornalista
vendido por un prato de mediterránea herba,
eu bailaba, inda danzo, Kortatu, Clash e outros
en canto ti golsabas estrella de galicia
ó ritmo da rítmica poesía de Loquillo.
Por esa indispensable bagaxe literaria de enxurrada artística
alguén me di que un día a este o fixeron
directo responsable de tan universal,
nunca local, e menos localista,
área de cultura do xornal.

A guitarra inscribe dor

Doen as feridas coma a vida
sabe mancar cando se esfraga o colmo
da esfera nun tremor de fiaspas
que se van fosilizando ós poucos
na codela do pensamento.
Aquel que máis veces compoña outros acordes
da castuaxe destas músicas carpirá
con voz entullada,
connotará o tempo e guiará as dores
de noites espada e guitarra coitela.
Así se adorará o xurdir da era
en tódolos coros devanceiros.
Deixarán de se abrir as veas de mar negro
nas profundidades da melodía.
Virará o teito dos anos
coa carraxe rabuda da vida.

Sensacións sobre a distancia

A distancia é un concepto espacial.
Quen sabe se existiu antes o concepto
ou a realidade, se tal separación
é invento humano consecutivo ó termo
ou precursor de o home poñer na terra
primeiro un pé e despois o outro e comprobar
que entre os dous había espacio.
Na carreira evolutiva que nos trouxo da predación á escravitude,
e desta, gradualmente, a choutos,
ata o proletariado e a sinatura do contrato libre de traballo,
inserción civilizada,
o home adquiriu capacidade de abstracción
e deu en ir creando un outro e verdadeiro concepto de distancia.
Por eso as que hoxe vexo non estaban calculadas
nas posicións asimétricas dos dous pés da primeira besta humana
cando se ergueu xa sen rabo, gañando o cerebro
para mellor sorber e manexar, para medir o espacio
entre o espiñazo e o pasado, ese terreo abandonado
antes mesmo de o tempo existir como medida
do que foi e non se volve pisar,
prezo da venda vital por treitos na casa e no traballo.
E nunca coma nestes tempo se lle figura tan lonxincuo
ó home que xorde da mutación do paso en viaxe
o concepto abstracto de distancia.
Porque entre este ser e o seu propio talón
hai un río a penas debuxado que non posúe nome,
carece de noción que lle permita sequera
ser coñecido como río.
Todo tempo trae o seu transtempo, a outra cara
de iluminación do treito, a da penumbra.
Contrasta coa luz eléctrica destes barrios.
Condiciónase así o meu concepto de distancia,
non a establecida entre os dous pés, agora en descanso,
máis ben a correspondente ó concepto que carimbo
sobre a urticaria da pel menos superficial, aquela
que me arrombou na arela do que non debeu ser nunca arelable.
Non.
A miña é distinta á que describe o derrotado íntimo,
escriba da paixón racional democrática
acoitelada na espera dunha alfombra de ouro
para o país dos espectros.
A miña é liña recta que fai imposible o contacto
entre o discurso da liberación momentánea,
a de dez ou doce horas despois do voto,
e a derrota do traballo supresión do desexo control do espacio
que se nos vai perdendo sen que a punteira
sinale máis lugar có hipermercado, a fregona, o ladrillo ou o autobús.
A miña é liña recta crebada en ferocidade de supervivencia.
E para sobrevivir só fai falta a gracia do instinto orixinario.
Para converter a distancia aséptica autofracaso
en potencia punzante de sabotaxe ó dominio
é preciso construír co ladrillo, a oficina, o terrón e o teclado
unha gavia sen fondo en que se vaian enterrando os dividendos
de tódalas plusvalías ata hoxe acumuladas,
investidas en fogo a discreción, en construír
a distancia verdadeira non retornable
entre o asento new age de tenda de deseño
e o escano de pedra tallo de madeira do obreiro libre
de contrato libre que volve a cabeza branca
e comproba que o abismo é a mellor definición
que se lle podería regalar á súa alancada.
Entrementres, é espectáculo de domingo á noite o pranto
do escriba da posmodernidade, dor de procura
a recoñecemento burgués dos donos patróns
constructores do abismo.
Os máis mañá volvemos ó traballo.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega