Gostaba
dos paseos longos polas aforas da vila, eran unha excusa pra recupera-lo
seu espazo de liberdade. Sentía sempre un irrefreábel impulso que o
levaba a querer seperarse dos demais, unha xenética ansiedade que o
levaba a fuxir das aglomeracions humanas. Tiña agora sesenta e cinco
anos, e o tempo non moderara esa necesidade de liberdade. No verán,
ficaba tres horas sentado nun valo, falando consigo mesmo, rendendo
contas co seu pasado, rememorando amizades perdidas, recompoñendo
anacos de vida coma un alfareiro, cando guinda ao chan tódalas formas
que non casan coas súas ideas... e ten que escoller entre
recompoñe-las súas ideas, ou face-lo posíbel por facer que as formas
se adapten ás súas ideas; acaso non sexa esta a eterna loita do ser
humano : moldea-la conciencia ós tempos que corren, ou esixirlle ós
tempos anacos de conciencia. Él, vello teimudo, escolleu sempre a
segunda opción. Coma un bon alfareiro, collía a lama caótica do
mundo, e dáballe forma... unha vez sí, e outra tamén, ata chegar a
ese fugaz instante de inspiración, no cal se intue que... detrás da
pel dos homes, existe un sentido.
No valo, podía albisca-las carballeiras
abandoadas pola burguesía chairega, mergulladas no vermello alaranxado
do solpor. Eses fugazes momentos de silencio e beleza, eran un intre
simbólico : ó igual que o sol acada o cumio da súa beleza no solpor,
cando se oculta dos homes, tamén os homes semellábanlle máis
soportábeis cando se ocultaban. A uns poucos metros das carballeiras,
un crucifixo de pedra, duns catro metros de alto, ficaba na máis
absoluta escuridade, discriminado pola luz do sol, condeado ó
anonimato, a manterse en pé en terras estériles e abandoadas. O vello,
home de profunda relixiosidade, achaba tamén significado nesa imaxe
decadente do crucifixo, adoitaba a pensar, na súa intimidade, que hoxe
os homes só se acordarían de Xesuscristo pra montar unha tenda de
souvenirs na catedral de Santiago. Cando os seus pensamentos se
mergullaban en melancólica retranca, escachaba coa risa, unha risa que
o liberaba de toda ansiedade ou tristura acumulada. "Souvenirs en
Santiago, qué ocurrencias", e eschaba de risa de novo.
Na chaira, o ar azoutaba intermitentemente,
arrastrando ás follas dos carballos ata o límite dos valos. Ó igual
que os violins non poden soar sen arco, as árbores non poden falar sen
vento chairego. As súas palabras eran máis lenes, máis agradables á
orella... cas rapsodias do estadista de austero bigote, palabras saídas
de troncos rexos, pero de melodías flexíbeis. Ó contrario do que se
pensa hoxe en día, precísase un tronco rexo coma o dun carballo, pra
falar con palabras flexíbeis e empáticas. As mellores palabras saen de
raíces e troncos fortes, ancoradas no tempo e na experiencia; os
megalómanos son homes sen raíces nin tronco, por iso as súas palabras
son rexas, herméticas. Seres inertes que só resucitan mortos... sexan
éstes estatuas, constitucions ou causas de dubidosa credibilidade. Sí,
fai falla un tronco rexo pra soportar certas palabras.
Calqueira cousa era excusa para que o vello
desatase a súa onírica imaxinación, mais era en contacto coa natureza
onde se enchía de metáforas acertadas pra falar do comportamentos dos
homes, sabiduría ésta... que só pode adequerirse en contacto coas
xentes que viviron de formas xa case esquecidas. Cando voltaba cara a
casa, facíao con paso cansino e contemplativo. Entristecíalle, sendo
él un vello, ve-las rúas asolagadas por xentes da súa xeneración,
rúas tristes e deprimidas, que lle recordaban a esas calellas nocturnas
da periferia Londinense, pero sin farois. De vez en cando, observaba ós
nenos que xogueteaban na praza, e sorprendíase a sí mesmo bosquexando
un sorriso instintivo; a risa dos nenos destila vida, e por esa
misteriosa razón pola cal ningún home semella enteiramente contento,
búscase no recordo da infancia o que a vida non dá na senectude, coma
tamén a mozidade busca na vellez, as verdades que a vida todavía non
lles ensinou. Todo na vida é búsqueda constante, arela do que nos
falta.
A cen metros da súa casa, o vello evitaba
mirar cara o cartel da residencia da terceira idade, acordábase de
tódolos santos e demos coñecidos cando pasaba ó seu lado. Nesa
residencia, o home dábase conta das distancias que o mundo estaba a
crear entre as novas e as vellas xeracions, entendía o porqué dun
mundo desnortado e sen referencias, o porqué desa irracional teima pola
eterna mozidade, ese medo atávico a realidades inevitábeis coma a
vellez... e a morte, esa ausencia das verdades esenciais da vida, no
imaxinario sensíbel do mundo. En cada xeriátrico, palpaba en carne e
oso o illamento xeracional, a falla de diálogo interxeracional, a crise
dun mundo que marxinou á memoria e á experiencia vivida... e agora
camiña coxo. Orfo de sentido colectivo.
Ás veces, antes de chegar á casa, sentábase
nun banco a descansar do paseo, e ollaba aos residentes que paseaban
entre os xardins. Alí, nese micromundo, estaba tamén o mundo todo, as
ilusions quebradas de súa xeración, as verdades que trocaron en
mentiras, as mentiras que trocaron en verdades, a historia vivida e
contada cotidianamente: O sístole-diástole do mundo. Alí, estaba o
sentido, agochado, marxinado. E entón, pensou de novo nese crucifixo de
pedra, marxinado pola luz do sol. Ergueuse, suspirou, e marchou cara a
casa. |