A Pontiga

Fernando

n3fernandoapontiga.html

   

     Mediaba o mes de xullo e, coma case todas as tardes, iámonos bañar ao río. Sempre faciamos o camiño cantando e brincando. No traxecto a miúdo pedíalle a Mercedes que me cantase aquela canción dos Bravos na que había que subir moito. Ninguén de nós era quen de subir así e soster a voz, coma suspendida. O mestre dicía que tiña voz de calandra. Aquel día Mercedes non quixo cantar. Mentres Luís, Antón, Xosé Manuel e María seguían ás brincadeiras de camiño á presa, ela e mais eu quedamos un pouco atrás e foi cando me contou todo: súa nai dixéralle que a fin de mes marchaban para Brasil, para Sâo Paulo, onde residía seu pai, a quen ela só coñecía por unha fotografía que tiñan enriba da cómoda; que non llo dixeran antes por non preocupala, e non sei que máis... As súas palabras eran coma coitelos a cravárenseme na alma. Algo desacougante comezou a medrar dentro de min. Ía cumprir trece anos e un sentimento de perda que nunca tivera queimábame no peito.
     Aquela tarde de verán no río non foi coma sempre. Eu compartía aquel efémero segredo da miña mellor amiga sentado na camposa á súa beira, pero estorbábanme todos os demais que estaban alí, coma parvos, a rírense das cuadas que pegaban na auga cada vez que se tiraban desde as pólas do amieiro. Ao volvermos do río, no campo da igrexa, díxenlle a Mercedes que a esperaba na pontiga ás seis. Non me respondeu; baixou a cabeza e torceu cara á súa casa.
     A pontiga estaba a non máis de cincocentos metros da aldea. Era unha escanastrada ponte de táboas que vadeaba unha corredoira de catro ou cinco metros de fondo, que mesmo semellaban máis pola escuridade da paraxe. A ambos lados medraban uns buxos centenarios, salgueiros e ata un pexegueiro bravo. A carriza e os liques cubrían as paredes daquel lugar sombrizo no que nunca entraban os raios do sol. Tiña para nós un aquel de lugar misterioso e prohibido, quizais porque xa desde pequenos non nos deixaban ir alí; supoño que por medo a que caésemos da pontiga abaixo polo húmida e esvaradía que estaba. O certo é que, desde que fixeran a parcelaria, xa ninguén pasaba pola pontiga nin pola corredoira.
     Agardei a que deran as seis e fun a todo correr ata que dei a volta ao valado do cemiterio. Entón, decidín ir pola corredoira, paseniño. Era tanta a espesura que a pontiga non se vía ata que practicamente se estaba debaixo dela. Se Mercedes estaba arriba daríalle unha sorpresa. Non foi así. Ela estaba a agardar sentada nunha cachopa debaixo da pontiga. Ao me ver chegar, baixou a cabeza e arrimouse a un lado para me deixar sitio onde me sentar e, sen mediar palabra, abrazámonos. Apenas nos dixemos nada. Estreámonos en bicos inexpertos e caricias inocentes. Prometemos escribirnos. Se eu ía a Brasil iría vela, e se eles volvían algún día, seriamos mozos. Xurámonos un cándido e inxenuo amor eterno?
     Aquela foi a derradeira tarde que volvín ver a Mercedes. Cando seu curmán, ao domingo seguinte, me díxo que se adiantara a saída do barco de Vigo foi coma se me partisen a alma. O meu desacougo era tan evidente que miña nai chegou a preocuparse polo meu estado de saúde. Á semana seguinte comezaron as miñas visitas á pontiga. Aquel lugar deixara de ser misterioso e medorento para se converter no meu secreto acubillo. Era o único lugar no que me sentía acougado. Unha ou dúas veces por semana sentaba naquela cachopa a escribír longas cartas de amor a aquela rapaza que se metera na miña alma coa teimosía dun ocupa. Como me esforzaba por redactar cartas que lle gustasen! Ao final de cada unha case sempre lle preguntaba: gustouche máis esta carta cá anterior? Absurda pregunta retórica porque eu non tiña o enderezo de Mercedes. Ía gardando as cartas coma se dun pequeno tesouro se tratase. Unha vez escritas, eran de Mercedes; conservalas, era conservar algo seu.
     A véspera de San Ramón, a derradeira semana de agosto, estaba a escribirlle sentado na cachopa de sempre cando oín un laído, un salouco que me sacou con sobresalto das miñas cavilacións. Eran queixas entrecortadas que desaparecían por momentos e tornaban a escoitarse máis cerca. Tomei medo. A un lado e a outro da corredoira no se vía nada. De súpeto, un pequeno estrondo. Renxeron as táboas da pontiga e un fío de sangue mesto comezou a caer diante de min. Mirei para riba e a pontiga chorreaba sangue polas físgoas. Eu non podía ver quen estaba alí. Había que dar un rodeo para subir, pero tremíanme as pernas e batíame o corazón nas tempas. O sangue caía cada vez máis espeso. Comecei a correr, tiña que chegar canto antes ao campo da igrexa e avisar a alguén. O señor Pedro ao me ver asustouse. Botámonos ás alancadas polo atallo da curtiña para chegar antes á pontiga. Cando vin aquela muller cun buraco no pescozo do que deitaba abundante sangue, e o fouciño cravado nas costas, non o puiden evitar, sentín como me afrouxaban as pernas e a voz do señor Pedro ecoaba na miña cabeza: "Tranquila, María, tranquila, que xa estamos..." Un formigo na boca do estómago tiraba comigo ao chan nun vaído fulminante. Cando acordei, xa me tiñan apartado uns metros da pontiga. As mulleres a chorar, os homes a dispor todo. A berros botáronnos aos rapaces de alí. A paz da aldea naquela tarde calorosa de agosto ateigouse de misterios e estrañezas que se desvelaron ben pronto cando se soubo que Anselmo, o home daquela muller, dunha aldea veciña, nun ataque de loucura estivera a punto de matala.

     Durante moito tempo viñéronme á cabeza, soñando e esperto, impactos visuais nos que se mesturaba a imaxe de Mercedes e o corpo daquela muller desangrándose na pontiga. Non volvín máis á cachopa a escribirlle aquelas longas cartas de amor. A miña alma ficou deshabitada. Cando rematou o verán e comezaron as clases mesmo tirei as cartas nun posible intento de borrar esas imaxes. Sen embargo, o tempo, coa astucia dun tafur, foi mesturando na miña mente os soños e as lembranzas dese verán, coma quen baralla naipes de amor e morte, que todos teñen o mesmo reverso: a escanastrada pontiga dunha corredoira escura.

 


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega