m1valladaresmajina007.html
Fara,
n'as duas veces qu'estuvo en casa d'Inés, gardouse ben de
revelarlle qu'eran suas ama-las de Sancti-Petri e hast'onde
paraban. Inés gardouse tamen de preguntarllo; soupo-o po-l-as de
Sancti-Petri mismas o dia que personalmente a visitaron; mais
como n'a segunda entrevista, ou sea cando s'atopou c'o regalo
d'aquelas, unha e outra simpatizasen, empezasen á ser amigas,
Fara, n'a víspera de marchar á Santiago con suas amas,
pideulles licencia pra ir á despedirse d'Inés: foi, estuvo n'a
sua casa tal cual rato, e o sair bicou enternecida os
hirmanciños de leite e dou á Inés un apretado abrazo. Moza
jamona, d'escelentes dotes pra criada, tiña, emporeso, como
temos todos, o seu aquel, o seu flanco, qu'era moita aficion á
bailar e conversar, fose con quien fose. Cada ves qu'oia unha
gaita parecia qu'as pernas se ll'erguian e non sabia case o que
lle pasaba. Pro as millores e principales romarías d'o vrau
concluiran c'o San Miguel, e asi, mentras estuvo n'a Costa, pouco
ou nada s'adivirteu, contentándose solo con oir, posta n'o patin
o seran, cántigas que d'as escrouchas saian, e algun atrujo
cando ja iba n'a cama. E decimos contentándose, porque Fara,
siquiera servise entonces n'a vila, era aldeana, nacera n'a
aldea, criáras'entre labradores e non podia ménos de sentir esa
especie de grata melancolía que sinte un o escoitar doces
cantares, ecos misteriosos qu'en fujidos tempos escoitou, ou
acaso entonou el mismo. Os ciudadanos non comprenden d'esto un
átimo, porque non estudian, nin queren estudiar, a vida e
costumbres d'o labrego, ou estudian-as po-l-o forro. Verdá qu'en
Fara o contento foi pequeno; verdá que nin as pernas, nin a
lengua traballaron segun quixeran; mai-l-a última d'o tempo que
perdeu n'a Costa algo se desquitou a tarde en qu'a moza pra a
vila se retiraba. N'aquel dia as de Sancti-Petri marcharon po-l-a
mañan, e tendo Fara qu'arrombar cousas, fregar, barre-l-a casa,
pecha-l-a e leva-l-as chaves, non pudo sair cand'a suas amas;
saeu, sí, dempois de medodía e pesando-lle bastante ben a cesta
que j'atada lle deijaran pra a cabeza.
Un cairento, que viña d'a outra
banda d'o rio, atravesaba o tanto a aldea de Socastro en
direucion á Santiago, e anque montado n'un arricol, iba como
fantasioso, lucindo o seu calañés, a teima; un marselle, moi
historiado, con moito broche de plata sobr'un chaleque de raso
negro, a dourada cadéa d'a sua moestra e hasta a encarnada faija
que case lle chegaba o peito. Alcanzou á Fara á corto treito, e
parecendolle po-l-o seu traje e aire persona decente pra departir
co-ela durant'o camiño, adiantous'un nada, mirou por riba d'o
hombreiro e dijolle:
¡Hola, chica! ¿Vas pa la vila?
Fara torceu a cabeza escontr'él e
contestoulle:
Hombre, vou. ¿Y tú?
Yo me queo un pouco acá.
Hast'onde sea, iremos en
compañía.
¿Po qué no? Adispasio y
falando; co-eso el camino s'hará ma breve.
Sí, que yo de correr non llevo
gana.
Y, ademá, hay tavía moita
tarde.
Serán las duas.
Veremo, chica.
E tirando a sua moestra de plata e
mirando-a, añadeu:
Do y media.
Estonces á las sinco estou n'a
vila y eso qu'en Santa Lusía tiengo que determ'ainda en cas mi
madre.
¿Es tu e Santa Lusía?
Allí nasin, más hoje sirvo en
Santiago.
Tu grasia...
Fara.
¿Faa e la tia Frolensia?
Sí, ¿La conoses tú?
Y á tí tamen, soilo que
t'iñoraba.
Pois yo á tu non te conoso.
¿No conosiche nunca á Grabiel
d'Andruco?
¿Y qué? ¿Eres tu Grabiel
d'Andruco?
El memo, muje, y vou pa Santa
Lusía.
Pasmada me diejas en verdá.
¿Quién habia de desir qu'eras tu?
Pus sí.
¡Vaite, vaite, Grabieliño! ¡Y
qué de tempo hay que no-nos vemos!
Ende que cain quinto. ¿T'acorda?
¿Y non m'ha d'acordar! Mas tu
non fuiche al servisio, segun oin.
No, que me ieron po inuti en la
Cruña: me embaqué alí pa Andalusía, e con un compañeo ahí
de Tabeiró, mu güen amigo, esembaqué antié en Vilagarsía.
Por maneira que viés inda de
camiño.
Ni má ni méno, e mi equipae tal
ve ahora le estén baijando del coche en Santiago. Ma ecoita: á
ve si aquí en el faco acomodamo tu sesta y vas un rato acabalo.
Yo te la levaria si no fora que ya me desafijen.
Non, non, grasias.
¡Qué grasias! Ahora memo.
E apeandose Grabiel, tiroulle,
medio a forza, a cesta d'a cabeza, asentou-n-a contr'o pico d'a
albarda, arretegou-n-a ben ali co-a corda d'a sobrecincha e
dijoll'en seguida:
Ya etá. Conque arribita.
Fara veu qu'iba á botarll'os
brazos pra subi-l-a, e com'aquelo non tiña traza, pois
prescindindo ja d'a falta de forza n'o animal, ocupaba a cesta
sola case toda a albarda e de por s'acabalo ela, seria enriba
d'as mismas ancas, esposta á un campanario, ou á anagarse con
faco e cesta, contestoulle:
Mira, acaballo non me pongas,
porque me guindo. Estonses, iremos á pe los dous y vaya la sesta
en el arre.
Ties rason.
E Grabiel, collendo entonce-l-a
besta po-l-a trenla e agarrando co-a outra man unha d'as de Fara,
camiñaron asi en animado palique hasta Santa Lucía, onde
despedidos con recíprocos ofrecementos e un abrazo, Grabiel
entrou n'a sua casa e Fara n'a de sua nai, chegando a vila ja de
noite.