Carta mecanografiada de Filgueira Valverde ó Segredario Xeral do
P.G., Gómez Román, explicándolle as razóns da súa baixa no partido.
Sr. Don Manuel Gómez Román
Segredario Xeral do Partido Galeguista
|
Pontevedra 23, abril, 1935
|
Meu querido amigo e irmán:
A miña baixa no Partido Galeguista, en cuia
creación e desenrolo tanto teño traballado non podía producirse nin
dun xeito espectacular na Xuntanza de nontronte, nin dun xeito
sorrateiro, encomendando ao cobrador que deixase de me pasar o recibo.
Teño concencia dabondo dos meus deberes políticos e dos vencellos de
irmandade que nos axuntarán sempre, inda que a política nos arrede,
pra entregar á pasión un feito dooroso máis necesario, como este, un
feito que son poden deter nin as ovacións unánimes que se tributaron
en Compostela a Ramón Otero, porque co mesmo entusiasmo conque alí se
exaltou a sua galeguidade se ratificaron, antre os derradeiros acordos
da Xuntanza, posicións contrarias ao senso espritoal da figura mesma de
Otero, decisións que definen de cheo ao Partido non xa antre a esquerda
da política galega, senón na esquerda da política hespañola.
I-eu, ao sairen do Partido, dígovos que recoñezo
como lóxica a treitoira que levou ao Partido ao se definir na esquerda,
pero pídovos tamén que recoñezades como lóxica a posición miña ao
non seguir ao Partido no seu roteiro actual.
Porque o Partido tivo no ano 1934 dous camiños
diante si: o de se manter neutral nas loitas da política hespañola,
insistindo na creación de unha nova política galega, fora das
crasificacións ao uso en Madrid, en cuio caso contaría sempre con todos
nós, ou o de se incrinar a un dos dous bandos na loita civil entabrada
na Hespaña. E ao facer isto recoñecendo a imposibilidade de sustraer a
política galega dos rumbos que de fora se lle asinalen, ten de recoñecer
tamén que pra que se non polarice a defensa da galeguidade é mester
que xurda no estremo oposto ao que él elixa pra se situaren, un novo
Partido, galeguista tamén.
O P.G. escolleu este segundo camiño e se
situou na esquerda da política hespañola. Non pode estrañar hoxe que
non o sigan os que pensen que entregar ás esquerdas ou as dereitas o
monopolio da galeguidade é labourar contra Galicia.
Isto pol-o que respeita á táctica galeguista.
Mais queda ainda o meu probrema persoal, o meu caso de conciencia que
tamén é deber de irmandade espor neste intre.
Primeiramente: Todos me coñecedes como
católico; máis, como católico román. Sabedes que como católico, por
gracia da miña propia fé, refusei sempre a táctica política dos que
sendo discípulos de Cristo apelais á espada nos hortos das Oliveiras
pra combatir ca forza aos que opoñen a forza ao esprito. De Cristo mesmo
ven a condeación desta actitude: «omnes enim qui acceperint gladium,
gladio perinbunt». Sabedes tamén que, por gracia da nosa propia
hestoria teño exaltado sempre a romanidade da nosa lingua, da nosa
arte, da nosa eirexa. Galicia ponta da Romania, terra papal, tivo o seu
esprendor baixo a soma de San Dámaso ou de Calixto II. De tal xeito que
o mesmo Pricilián foi herexe, máis non cismático. E o noso Xelmirez
foise axionllar a Roma pra pontificar en Compostela.
En segundo lugar. Son nazonalista galego, como
vos o sodes. Sei que sacrificades o voso ideal a unha realización
política que creedes boa pra a nosa Patria. Eu soñei un partido que fose
a encarnación política autóctone do pobo galego, un partido
totalitario, non escindido pol-as diferencias de credos sociaes, non
quebrantado pol-os partidismos que de fora nos veñen. De xeito que nós
apreixados por este partido puideramos berrar —a frase é miña—
«Galicia somos nós». Eu sosteño que un partido integralista,
nacionalitario non pode deixarse dirixir por movimentos alleos. En canto
o faga o mesmo partido ten de se decatare de que a solidaridade nacional
que él debía encarnar está compartida por outros, precisa estar
compartida pol-os que non acaten aquela dirección. I-eu vos digo que
estamos neste último caso, e que frente a un partido Galeguista que
siga a dirección das esquerdas, ten de xurdir outro que siga a das
dereitas, e que agora nin un nin outro estarán xa sometidos ao
imperativo de independencia que rixa pra os partidos nacionaes
totalitarios.
Dirédesme: Ula a dirección forasteira? I-eu vos
amostraia un a un os
números de «A Nosa Terra» sin que atopásemos neles a
expresión oficial de un pulo creador de algo enxebre, de algo políticamente nacional. Eu síntome con autoridade dabondo pra
demandarvos que confrontedes as verbas do Programa de Acción do
Partido, obra miña, cas notas derradeiras co Partido, cas derradeiras
intervencións dos seus oradores. E comprobaredes que agora moitas
frases son soio desteñido calco da ideoloxía do «Heraldo de
Madrid». Mais abonda con sinalar un caso concreto:
Por un dos derradeiros acordos da Xuntanza do dia 22 o Partido adhirese
ao manifesto dos partidos de esquerda de Madrid do 14 de abril. O
Partido según a memoria da Segredaría Política tiña pactado
anteriormente co-istes tres partidos, en adhesión á Izquierda
Republicana, nunha alianza anterior a aquel 14 de abril. O partido non
firmou a par d'eles naquel manifesto, nin o aprobou previamente, nin
levou a él o seu esprito. O Partido sigueu o dictado dos tres partidos
centrales e sumouse nontronte ao seu manifesto, nun acto patente de
provincianismo.
E digo máis. Naquel manifesto contense unha afrimación clara de
anti-revisionismo constitucioal. Si o Partido fose ainda un Partido
integralista adheririase a outros puntos dele manifesto, pero
reservaríase a defensa da reforma constitucioal. Primeiro, porque así
non feriría as discrepancias dos seus membros na materia relixiosa. E
sobre todo porque un Partido Galego ten de estimar a Constitución da
Repúbrica como máis estatista que a derradeira Constitución
monárquica. Pois non somentes mantén a imposibilidade práctica de
unha estructuración autonómica dos pobos hispánicos senón que chega
a inxurialos dándolles tratamento cuasi-colonial ao facer distingos
legales antre as suas diferencias de capacidade política.
Non quero entrar a discutir as contradiccións que na política local
entrañan os pactos cos que se encargaron de facer a Constitución e cos
que «de acordo co-ela» desfixeron o noso posibre Estaturo.
Eu quixera preguntarvos con que autoridade podedes pedir aos afiliados
ao Partido que leven o seu sacrificio deica o anti-revisionismo
constitucioal pra que se manteña a imposibilidade de orgaizarmonos como
pebo autónomo, pra que o ensino sexa monopolio do Estado central, pra
que poidan dictarse leises relixiosas xa non soio desaxeitadas á nosa
fé senón contrarias á nosa tolerancia racial, a nosa tradición de
pobo civilizado que sempre consagrou a libertada do esprito.
E dígovos que si de sacrificio en aras do
nazonalismo se trata prefiro pactar cos revisionistas pra intentar
impor cabo deles o meu criterio, que sumarme aos que piden a
perduración de unha ley que nin tan siquera ten do pobo o refrendo
plebiscitario que ela mesma estrabeceu pra os estatutos autonómicos.
Pois eu estou seguro de que si dun pacto cos
revisionistas se tratara
vos saberíades fiar ben fiado i-esixir algo en compensación do que
outorgásedes. E pol-a Memoria da Segredaría Política temos a certeza,
confirmada xa pol-os demais feitos, de que o Partido subraya unha actitude dos partidos centrás, sabendo o que dá, máis non o que
recibe.
Veleiquí as razóns ideolóxicas e tácticas que
impoñen a
miña
separación do Partido e que ao meu ver, perdido o caracter totalitario
do noso agrupamento, determiñan n'el a necesidade urxente de unha
escisión. Teño a certeza de que tardará poucos días en xurdir un novo
Partido que recolla á dereita do galeguismo. Sei tamén que este novo
Partido non terá xa aquel anseio de liberación dos moldes alleos que
guiou os primeiros movimentos do Partido que eu agora deixo. Sempre que
nos atopemos imos lembrar a pureza nazonalista de aquelas diadas da nosa
primeira loita electoral, da aprobación do noso primeiro programa
político, da unidade de aquelas horas de fervor galego. Mais uns e
outros seguiremos emproeirados por un mesmo ideal inesquecibre,
cumprindo un mesmo deber patriótico. Uns e outros temos motivos dabondo
pra xustificar as nosas actitudes. Pois unha ves máis é a política
hespañola a que quebranta unha unidade espritoal nos eidos da
Galicia. Mais uns e outros debemos prometernos a máxima lealtade, a
fraternidade de sempre si na vida do noso pobo nos topamos frente a
frente algún dia.
Sempre irmán voso na Terra.
|
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas