[páx. 105]
Cando por toda aquela redonda
correu a voz de que chegaran libres e salvos á Donseón os señores
Sancho e Ramil, levantouse tal rebumbio, mormente entre os caseiros do
pazo, e tal cobiza de velos, que parecía unha romería a xente que iba
á todas horas á darlles o parabén. E ningún quería ir c'as mans
baldeiras; quen levaba un pucheiro de mel; quen unha cachucha ou peteiro
de porco; quen un par de polos ou unha galiña; quen duas dúcias
d'ovos; quen unha cunca de butiro; quen un saco de fabas; quen un gancho
de troitas ou anguías, e así pol-o estilo. A Mariña doíalle a alma o
ter que coller e gardar aquelas cousas; pero máis lle doía o despachar
á aquela probe xente de modo que fosen c'a mágoa de que o que trouxeran
non tiña dadoiro. Ben conocía o corazón con que o facían, que moitos
eran capaces de sacalo d'a boca pra contentar á os seus donos, e máis
que ela ben sabía volverllo dobrado.
[páx. 106]
Viñeran tamén á cumprimentar á os
recén chegados os cabaleiros e escudeiros d'a terra; de modo que o pazo
de Donseón paricía un xibaleu. E xibaleu podía chamarse, porque a
vinda d'aqueles señores puxo legres e contentos á todol-os d'aquela
terra.
Por eso o que colmou a satisfaución d'os
moradores do pazo, foy a vinda de Alvira n-a tarde do segundo día
despois d'a chegada de Sancho e de Ramil. Os que a tiñan presa en
Gondufe (pois non salira certo que a sacasen d'alí) vendo que de
Gondesindo non había razón nin mandado, e sint'eso que tod'os d'a terra
empezaran á torcer o bico, á miralos de malos ollos e á dar mostras
de querer cañalos. A cousa xa viña algo d'atrás; pol-o cual eles
botaron as suas contas, e todos de común acordo resolveron pedirlle
perdón de rodillas á a señora Alvira e deixala sair do castelo.
Fórona acompañando un boo anaco; pero por eso non se astreveron á
persentarse en Donseón.
O vozarío que n-aquela casa s'armou cando
viron entrar pol-as portas á a señora Alvira, non é pra dito. Algúns
mismo choraban c'alegría; pra canto máis que ela chegou, coma quen
dice, de socato, sin que naide a asperase. A as voces acudiron os
hirmáns que acababan de estar falando d'ela e do que farían pra sacala
de Gondufe. Tamén acu-
[páx. 107]
deu Ramil, que inda estaba alí porque a sua casa estaba queimada e
porque non había pernas que o sacasen de Donseón. lnda que as houbera,
os seus antigos parentes nin por canto consentirían que se separase
d'eles en aquela acasión, mormentes Mariña, que conforme iban pasando
as horas, máis ela se consumía por non saber cómo facer pra non ter
máis tempo en suspenso ao seu antigo primo.
Ao outro día pol-a mañán cedo, veu á
velos o Padro Abade de Carboeiro. Recibírono como é de supoñer co
afeuto e respeto qu'él miricía. Mariña, coma os demáis, bicoull'a
man e apertoulla ben apertada coma dándolle á entender que lle quería
chamar a atención sobre unha cousa que á ela lle intresaba.
Sentáronse todos ao redor d'él coma pra honralo máis co-seus
ousequios e reverencias. A voltas de outras cousas, os traballos que
pasaran en Purtugal Sancho e Ramil e Alvira en Gondufe, e logo a sua
libertá, foy, por suposto, a prencipal materia da conversación.
Mariña non sacaba os ollos do Padre
Froilán, e de vez en cando, despois de cenar con moito desemulo pra
Ramil, volvía á miralo c'a mesma espresión con que cravaría a vista
n-o que podería salvalo o que estivese á punto de morrer afogado. O
Padre Abade ben-a entendeu; e despois que estiveron falando outro pouco
d'o de denantes, saeu
[páx. 108]
él de pronto e baixando a voz dixo: E xa que
aquí estamos como en familia, falemos d'outra cousa. Vin á carta,
sigueu dirixíndose á Ramil que lle escribístedes á Mariña, porque
ela como é tan boa (e non é porque estea diante), e como me contempra
coma un padre, amostrouma. Dicídeslle n-ela que estades condenado á
querela, sin nunca máis poder amala. Non é así; vos fostes nado n-esta terra; pero fostes concebido en terra
extranxeira. Vosa nai, que é unha gran señora de Lombardía, é fácele que non tarde en pasar por aquí, ou outro por
ela, camiño de Santiago. Moitas eran as razóns que a obrigaban á gardar sobre esto profundo sacreto, pero
eu penso de mín que algunha d'elas había de ser o non ter que arrincarvos do boo tronco en que estábades
inxerido. Non vou á pararme agora en referir os promenores de cómo esto pasou ou non pasou. Pero o caso
é que realmente vos n-esta casa sodes un estraño; por máis que os moradores d'ela nunca xamáis vos
desen o meor resquicio pra que d'elo pudésedes procatarvos.
N-esto ergueuse con ímpitu Ramil, e á
voz alta escramou: De modo que eu nacín pra ser de Mariña! Oh, cán sábia é a Divina Providencia que sin saber cómo e
así a descazón me botou n-esta casa!
E Mariña naceu pra ser vosa contestou
con moita calma o Padre Froilán.
[páx. 109]
A todo esto Alvira e Sancho quedaron abrayados: porque Mariña
c'a
rebodaina que houbera n-a casa aqueles días, non tivera nin tempo, nin xeito pra dicirlles nada;
Ramil non sacaba os ollos de Mariña, e ésta, pálida com'a cera, tiña a vista cravada no chan.
Pra sacalos do seu anotamento, o Padre
Abade sigueu:
Pois xa que nacéstedes o un pra o
outro, convén que non estean por moito tempo soparados os que Dios quixo xuntar. Pol-o tanto, conséllovos que o que se pode facer
hoxe, non-o gardedes pra mañán; é dicir, que o fagades canto máis antes; pois informes ún d' outro
ben os escusades pidir. Eu encárgome de todo o d'a eirexa; vosoutros preparade e arreglade o
d'a casa. Soilo
pido unha cousa: que ey de ser eu o que vos case, e creo que, alomenos n-esta terra, non hay pregona que
teña máis direito que eu pra pidilo. Eu, pol-a miña man bauticei á Ramil e enxendreino en noso
Señor Xesucristo; á Mariña, de pequeniña, cántas veces a tiven sentada n-as miñas rodillas; e aquel
afeuto que eu vos tiña cando érades miniños, foy tamén en mín medrando, de sorte que unha
d'as grandes
satisfauciós da miña vida, sería cinguir con lazada que non se soltara xamáis aquelas duas almas que
n-o
corpo poderían medrar, pero que conservan o
[páx. 110]
mesmo candor, a mesma tenrura de cando eran picariños.
E agora continuou o Padre Froilán
erguéndose déixovos á a paz de Dios, porque non sey si alguén me estará asperando
n-o mosteiro; pero tende conta d'o que vos
dixen.
|