Moitas veces, ó imaxinar un tema, penso que é necesario ter vivido
moito, pescudar bastante, ver e apalpar todo o posible ademais de ouvir
o latir do corazón, para poder escribir , cando menos, unha difícil,
enigmática e bela metáfora poética.
Creo que, a imaxinación e a liberdade son os
elementos que permiten, ao Ser humano, descubrir e aprender a dimensión
da beleza escondida polas relacións comúns ou personalizadas. A
cultura, xunto coa sabedoría pode indicarnos un camiño no cal case
sempre haberá a posibilidade de mellorar e cambiar as cousas, pacífica
e harmoniosamente. É confiar que as forzas dese conxunto teñen a
capacidade de enfrentar as máis diversas crisis para dialogar co
presente, o futuro e, moitas veces, ata con Deus.
É conmovedora, emocionante e ás veces
inusitada a recordación e o amor implícito ou explícito que moitos
emigrantes engaden a cuestión toponómica onde viron a luz pola
primeira vez. Ninguén descoñece o significado emocional e o fascíneo
que sobre a maioría das persoas exerce o ambiente no que se
desenrolaron os seus primeiros anos de vida, imprimíndolle en seu
carácter e na socioloxía de cada un estigmas indelebles durante a súa
camiñada polos sendeiros do mundo. Son sinais marcados polos recordos
moi fondos, plantados na súa ánima e no seu espírito.
Eu, particularmente, sempre que me atopo na terra
sagrada dos meus devanceiros terramonteses, mesmo despois de ver, ler e
ouvir moitas cousas sobre todo este entorno da anterga Comarca da Terra
de Montes, ainda teño moitas dúbidas que poboan o meu Ser total. Así,
procuro pescudar:
Busco, principalmente, un elo perdido por estas
paraxes de campos floridos e ceos azuis da Terra de Montes e seus
arrededores, que me envolven cás súas nubes de nácar axudándome a
pescudar novas ideas para intentar interpretar as cuestións
metafísicas ó meu redor. Moitas veces subo ó alto dos montes para
que, dende alí, poida vislumbrar todo o que algún día xa consideraba,
comunitariamente, tamén meu.
Ás veces vou pola estrada que pasa por diante
da ermida de Santo Domingo de Xirarga de Montes para facerlle algúns
rogos antes de subir por entre a maleza que rodea o camiño que me leva
ata o Pico d´Abeleira, ó Ceo do monte d´Alén ou ó Outeiro da
Cruz.
Alí, ben preto do Puzo d´auga, onde se abastecían da sede tódolos
seres da fauna nativa destes montes: A besta dun soldado mouro e do Xefe
Keltoi, inclusive os Seres humanos cando cansados descansaban.
Por algúns ninutos, miro todo o que está ó
meu enrededor ata onde os meus cansados catro luceiros poden alcanzar.
Miro, tamén, os camiños e carreiros que nos meus días de antano, na
miña tenra xuventude, pouco antes de emigrar para o Brasil, percorría
para ir ás festas de Presquiras ou para traballar alá polos lugares de
Cerdedo e Forçarei coa máquina de mallar o centeo, xunto co meu
compañeiro Luís, do lugar de Soutelo de Montes.
Son cousas que o subconsciente dun emigrante
ainda non puído absorber plenamente.
Por iso, ó reconstrir os nosos recordos, é
necesario volver polos mesmos pasos da nosa camiñada e de nosos maiores
para que poidamos abrir, de novo, o itenerario da nosa xuventude
prematura e apresurada polas circunstancias daquel momento histórico de
nosas vidas, nas terras que dignificaron ás Nais Galegas.
Abrir, de
novo, as ventás que un día pechamos pola ingrata diáspora galega, sen
o temor da ilusión do tempo que pasou sen pasar. Voltar para mirar
máis unha vez os rincós, nos que quedou afincada a imaxe das cousas
máis queridas e o perfil concreto das persoas daquel exato momento.
Voltar, para sentir, ben de preto, as cousas
deixadas polos nosos devanceiros que deran forma e bases na que se
estriba a cultura galega.
Volver, nen que sexa pola derradeira vez, a
pisar nesta terra sagrada que nos deu forza e tesón para seguir outros
camiños menos alumeados en determinadas épocas, difíceis, para a nosa
inquedancia por días mellores.
Volver, para ollar as ledicias do esforzo de
todo o pobo galego en súas andanzas de peregrino apaixonado por un novo
amencer orientado polas Nai Matria, paridoras de multitudes, criadoras
de liñaxes que dignificaron a súa organización familiar.
En fin, lembrar aquelas nais galegas
esclavizadas polo neboeiro da emigración, traballando as sús terras e
lavando as súas roupas coas bágoas da dor e da fe. ¡Oh nais galegas!
Matrices de guerreiros, de evanxelizadores e trovadores que lle deron un
sentido de xustiza e de espírito de aventura.
Volver, para mirar máis unha vez estes
camiños da miña Terra de Montes, que me parecen cinturas aprisionadas
polo abandono.
Voltar, para ver cando menos en pensamentos
aquelas ledicias e o espírito de comunidade das aldeas de outrora, que
se perdeu, en parte, entre outras cousas, pola invasión á nosa cultura
das culturas "modernas"ou, mellor dito, "de unha cultura
imaxinaria máis contemplativa".
Hoxe, ata
as voces dos veciños, os asubíos, o bruiar das vacas, o ladrar dos
cans e o cantar dos paxariños tamén son diferentes ou deixaron de ser
oídos.
Por todo iso e moito máis, convidoos a
coñecer un pouco os anacos dos pasos e da dor, dun emigrante soñador
incansable, dun loitador terramontés.
Adiante!! Poden continuar a ler, tamén, o
que non está escrito con tinta, pero, coas bágoas da díáspora...
|