O pobo entende pouco de nazonalismo, cando non lle fala ás febras do
sentimento. As
ideias políticas aséntanse sóbor o laboreo do inteleito,
sóbor da íntema espeitazón da concencia, e percisan dunha
terapéutica moral nobre, artruísta e xenerosa. O povo inda non
puido decatarse do xeito direitor e progresivo destes fenómenos
políticos, económicos ou sociaes; non poido atendere ao
cultivamento desas forzas ferventes e intensivas que transforman
normas e siñalan novas estradas.
Por outro xeito, ao representante
do povo, ao político de oficio, non lle importa un res o nazonalismo; ou non lle interesa,, porque ao intresarlle
inquedaríao e perturbaría seus folgos e súa voluptuosa preguiza, ou coida nel a posibilidade dunha perda de
domiño, de
influencia e polo tanto súa bancarrota persoal. Seguir como se
está; velaí un bon programa predileito do político gallego.
O enunciado do nazonalismo gallego,
do noso nazonalismo, fervente nas y-almas enxebres ateigadas de
forza e de amore, debera ir diante de toda Galicia, sin
distinción de cras algunha. Abondaría, para seguilo no seu
desenvolvimento e camiño, soimente ser nado en Galicia, sentila
e pensala. Esto e algo así de senso común. (Cómpre acrarar qe
empleio esta frase como algo que "salta á vista". Polo demais, teño do chamado senso común o pior conceito e moi malas
referencias). Aínda dase o caso de que hay quen mira con
indiferenza e inda con receio o ideal da nazonalidade gallega.
Pero ¿cicais o trunfo desta ideia non sería o trunfo de todos,
o trunfo de Galicia? ¿Cicais intresa soamente ás Irmandades,
nos seis impulsos patrióticos e progresistas, e non tamén a
toda entidade, a toda corporazón, a todo cibdadano gallego? ¿E
que un ideial desta natureza non vai a trocarse sinón nunhas
calderillas que vanse repartir entre os chamados soñadores e
románticos? ¡Santo romanticismo e santos ensonos!
O político gallego doulle moi
pouco creto á súa propia capacidade xusta se entende e non
poide achegarse con nobres curiosidades ao movimento nazonalista,
porque, receioso e parvo, coida que o éixito socava seus fueros
dentro do seu radio de aición. Y el se encarrega de oporlle todos
os orgos da súa hostilidade y a resistenza vountaria daqueles
ciudadanos que operan ao tuntún ás súas ordes.
¿Cabe dentro da Galicia un ideial nazonalista? En todo caso, si é que hay neles algunha posizón
ideolóxica que ben o dubidamos eso é o que deberan facer
ouxeto de problema polémico os caciques e toda esa caterva de
políticos africás que se revolven e despreguizan ante as
empresas libeiradoras e sementan a mala fe y a cizaña nos coutos
do seu arbitrio feudal. Y entonces poideriamos discutir e
daríasenos oportunidade de poñer diante os seus ollos as
caraiterísticas integrantes das nazonalidades, nas que figuramos
con releve e dereito propio.
Os grupos étnicos teñen unha
fisonomía inconfundible. As nosas cualidás diferenciaes
costitúen unha persoalidade con todos os xeitos temperamentaes e sicolóxicos. A iuxtaposizón de elementos non quer decir fusión
de caracteres específicos. No xeográfico, filolóxico y ético
somos un povo, unha nacionalidade.
Temos de loitar. Toda causa outa e
xusta ten aparellados sacrificios y heroísmos. Pros espritus
acesos hastra as prazas púbricas son púlpetos unxidos por
púrpuras ideaes insenescentes e groriosas...
|