BVG     Atrás

Índice: 1.- Polo país da palma da túa man 2.- Os teus ollos sobre este poema 3.- Metamorfoses 4.- 1993 5.- Son o Amazonas no teu corpo 6.- Trasunto con madeixa 7.- Ninfo 8.- Sucede a tarde 9.- Praza das Bárbaras 10.- Figura histórica anónima 11.- Longo poema de amor por un cabalo de plástico que, ademais, era de meu irmán 12.- Amo 13.- non está en min 14.- Hai que ferver para ser inmortal 15.- Cabelos 16.- O centinela 17.- O branco       1 Polo país da palma da túa man                                                                           Fala, deixa caer unha palabra                                                                                                  Octavio Paz I Ata as túas mans                                                                                              Y así hablaré de tus manos que se alejan                                                                                            y de las manos de lo hermosísimo ardiendo                                                                                                                                     Blanca Andreu Ao principio dos mundos coexistían líquidos inefábeis e mandorlas ardendo baixo corenta soles potenciais e galaxias en flor non florecía máis que unha célula obstinada sen presaxio ocupada en procesos partitivos recén inventados e rudimentarias pezas de osíxeno recente sobre unha micrónesima parte de plancton aborrecido e sen pasto ningún Acontecendo Por doquier estralaba a súa lingua arcaica a súa lingua de arcanxo queimado caído e batallador o volcán antes de babel e a súa turbamulta antes do latín e do spanglish a lava despexou a lambetóns orografías suxeríu basaltos e por entón aquilo e non outra cousa era falar durante eons inconmovíbeis e todo sen mans sen tendóns sen forza motriz posta á tarefa por unha mente de recursos xeométricos ou sibilinos no seu lugar o azar deixaba a súa branda pegada volátil como unha crenza desgastada coma o cheiro do unicorno pero falemos das bestas de todas clases do seu oportuno rumor cómo violentamente a brochazos de á e garra e escama e pe ungulado pintaron esluíron empastaron e volveron estucalo todo para o fino ouro da vida prometida pero consideremos as mans un intre i ese xeito de abriren natureza e chamas i esa suave escarcha recollida con prudente marabilla e a pedra colosal detectada entre o continuo aillada do continuo como unha fastuosa maneira de propiciar os ritos a forza a caza e o primitivo do desexo de contornar o mundo a medida consideremos as mans, a súa fraxilidade de onde nacen intelixencia e músculos tensos para atrapar os paxaros e rede de tendóns que botan a rede a un océano de redes cada vez un pouco máis aló pero volvamos ás súas veas latexando ao mesmo tempo que o cervo sabéndose axexado a súas arterias de singular mestría no tensado de arcos e pezas de velame dura, insistentemente exercitan os seus ósos longos no intercambio de moeda e de metal estraño así como na pulsación de instrumentos que ateigan de son as noites irtas á porta dun senfín de portas nun pobo dun senfín de almas e mans que baten que aplauden e liman exóticas pezas de madeira preta que limpan peixes azuis e practican vermellos feitizos mans sobre un torno sobre un trono de pes de oulería baixo un corpo morto, sostido no mármore das eras por outras mans renacentistas das que foron rigor e flotante capricho mans cortadas dos súbditos de Hammurabi sobre as mans mortas de escribas e contables mans incontábeis molladas en auga en tinta en líquido amniótico en leite quente que se derruba tras un horizonte de trigos e brañas mergullados ata o colo de sol i herba mans que segan depelican e moen sen descanso procuran zocos para os pes e zurcen luvas para outras mans mans que desbastan comestas e devastadas nunha mina é fácil berrar pero non vos deteñades inusitadamente xorde unha alborada de mans e nace unha nación destinada á hulla ao cobre ao aceite de máquina ou cinematógrafo a alzar as súas mans polas promesas incumpridas das rúas que pavimentaron mans altas de estatuto e árbore que cae para nutriren ferrocarrís mans de estraperlo enterradas en nocturnas praias onde fuxiron desertores coas súas mans cheas de cabelos e pan prestado van fuxindo mans pero non vos deteñades mans de armenia armónica de armórica e menhir dedos malabres bengalíes eléctricas mans xaponesas que escribides beleza mans que en papúa esgazan carne humana dedos co arrecendo do opio e o haschish mans para describiren a sensualidade de áfrica a súa maxia torrencial en longas raíces de baobab pero non vos deteñades tendes polido frechas permanecido unha a rentes da outra disparado a tempo e a destempo broslado panos tendes asinado sentenzas mans que fabricades chocolate i ese descenso lentisimo como pinga de mel sobre liñas e deseños de corpos que non vos pertencen en vós cabe asilar frontes enfebrecidas pes nus anduriñas xeadas aos pes dun príncipe estatua de pedras fermoso dunha a outra obra o milagre o que en grosos libros chaman cultura con c grande a transmisión o saber tallar menhires soberbios filigranas de prata que poderían beberse cadaleitos herméticos porque voso é previr o que virá opórse á morte de palmas abertas para logo ofrecer sumisamente o dorso como quen acepta unha escalinata redonda e moi antiga que nos solicitase mans necesitei todo este tempo condensado botellas de porvir e pasado lacustre porque hai mans no meu pensamento revoando coma paxaros impúdicos desordenando libros e conceptos eternos sacudíndome para que caia de min a froita coma paxaros doces comendo da miña man azul que escribe i escribe e reinventa o mundo na súa soidade tan só para chegar ata as túas mans II Nas túas mans precisei séculos de mans para chegar a ti xenealoxías amanuenses que ningún escribán rexistrou xamais remontar ata as súas fontes de prata ou de humilde lama mans, estas mans imaxinalas tomando bridas e acariñando antigos peitos de avoas novas rebordantes de seiva mesturando pigmentos terra, lodo, sangue, feluxe cortiza de árbore derrubado por unhas mans empeñadas en fundir metais e aguzalos ata que o gume do machado e da noite fanse un precisei toda a túa estirpe de mans mais velaquí estou núa sobre unha cama que testemuña as túas mans únicas deseño irrepetíbel por máis que esta estela poliédrica de mans ti dormes mais a túa man acaríñame soa como unha nave que movese o vento as túas mans que nunca pero tamén tallaron portas e mesas e trabes principais están termando de min cun aire de non ir deixarme nunca nunca están sendo mans máis mans ca nunca i eu a nube que atrapan e o óso que empuñan hai algo de humanidade desmedida nelas que me fura son as túas mans pinceis frescos e podes plasmar con elas a materia borrosa a través de vidros de auga coa que soñas descoñecido en min son as túas mans túas coma os teus soños pero non mas peches nunca nunca mans manísimas mans deixádeme comer delas que me acariñan e me tallan humanas mans azuis reinventando o mundo na súa soidade tan só para chegar ata os teus soños                                           2 os teus ollos sobre este poema   O mundo vai rematar dondamente coma o discorrer dos teus ollos sobre este poema. O mundo diposto a acabar, ousando acabar ante todo isto. O fin é un asunto tan impertinente e a vida unha cerámica tan fráxil. Quixera empuñar as cousas a materia que é principio e fin en si, quixera brandilas contra medulas de frío contra a nada que vén vestida de hábitos talares e senta canda min e come do meu prato aproveitando os pequenos ósos de alimento como para me advertir que os meus darán antes con ela que contigo                                                                                marzo 1996 3 metamorfoses Anxo cun inútil exceso de ás. Neve caída para non remontar nunca. Cousas, tantas, tidas por instantáneas. Ríos que non son os mesmos ríos mesmo que flúan no mesmo cauce. Podedes encher de chumbo os soños nos que derramo esposarme con algas enxertadas nas miñas veas máis azuis, incrustar a vosa pedra estéril nas vidreiras que me invento, facer que no meu campanario no soe xamais o bronce. Porque vou chorar sempre polas mesmas cousas que non son as mesmas cousas vou chorar sempre. Existe -dicídeme- existe morte para a mutación da alma? De ser humano a mineral natureza, pedregullo ou magma sólido. Pena rota dunha praia gris onde detivo Ulises, restos dun navío, un peteiro fósil de ave, o óso dun lobo extinto, dunha balea triste, as primeras pedras golpeadas que revelou Prometeo. Calquera obxecto inerte, suxeito ás entrañas mesmas do tempo, calquera íntima e denostada materia que nos sobreviva, e que sempre encontrará lugar nas vosas bocas o sobre a vosa tumba, vou ser. Porque podedes lapidar a miña carne, a tímida substancia dos meus sentimentos. Pero os meus soños e todos os soños de todos os homes fraguan coa secreta alquimia dos feixes de luz e participan, en esencia, de océanos milenarios                                                                                  primavera 1993 4 1993 Outro ser abriu os ollos nos meus ollos. Non sei cándo aconteceu, cándo qué, cándo cómo. De repente o meu cerebro aniñaba os seus pensamentos e o aire era o seu aire, sen poder determinar exactamente un momento metamórfico ou se diso se trataba sequera. O caso é que as miñas mans deixaban de selo, trazaban escuma nos meus ollos. I eu gorecía nun recanto daquela húmida pálpebra tal e como gorecen os obxectos pequenos nos grandes petos, coma vetas de prata todo ao longo de subterráneas galerías, moi por debaixo do visible e cotián. Outro ser que se chamaba a si mesmo coma eu me chamo. Escoitaba nos meus ouvidos as cousas que eu tería ouvido, percorrendo un camiño paralelo e distante cara o mesmo brumoso Occidente. Pero non era eu, nin son eu, nin vou selo. O eu aquel ficou en suspenso coma unha pegada de gaivotas no horizonte. Este eu que escribe é xa outro que non atopa o seu nome e toma o meu. Caza extraviadas palabras pensadas por aquel i enfía unha pluma nos seus dedos, como aquel faría, para se tornar mesquiñamente sobre unha palabra soa, a única que lle queda, e arrebatarlla nun sopro, nun revoar de dedos e caricias. Sen palabra xa non é ninguén e agora son eu por enteiro. Son eu e son as miñas mans, os meus pes, meus pensamentos. Son os meus ollos abertos e húmidos sobre os ollos de outro. 5 Son o Amazonas no teu corpo Son o Amazonas no teu corpo. O meu ventre bifurca en dous regatos que rodean a illa da túa cintura. E hai peixes que te observan cos beizos entreabertos. Abondan as túas mans de auga a se derramar sobre as miñas costas ou a morneza da túa boca a se deter en escuros médanos coma unha brisa lene e, ao mesmo tempo, como atronante treboada. Es un navío que me surca sen medo aos penedos da miña alma. E a pel da auga excita cando a quilla desliza docemente e solta áncora nun sus pi ro                                                                           inverno 1993 6 trasunto con madeixa Así só dende este espírito vapuleado e tenue, dacabalo entre un finxir de puntadas acuciantes e vasillas de esplendor perdido que choran barro, gañando puntos para a miña esquizoide e gris materia, podes adiviñar as madeixas roucas que debando nesta noite de Penélope e esperanza cando xa o heroe tomou posesión das lendas e todo canto un pobre cego maxina ou pretende é mentira. Non volves. A madeixa é longa e queda noite. Queda tempo aínda para non terte así só.                                                                                  agosto 1993 7 ninfo Vólvete ao sentirme como redes. A túa caluga, amor, un peixe esvaradizo. A noite enriba. Arredor, un porto. A industria entre os meus seos tece fíos e tanzas. Debaixo de min a alba prende con ganchiños brillantes como alampos no teu pelo, un tenue amencer. France o mar, coma un ceño gris. O meu amor tensado é unha hasta entre as coxas. Que violento está o mar cando se ama. Desfago entre os meus dedos as túas escamas. O teu lombro é unha bóveda e unha cunca. O meu ventre estanca a auga que te mira. Como bocexos xemelgos os meus seos abren na túa boca. Os peixes marelos saloucan entre sombras. Vólvete. Son os meus fíos poderosos rebordando a estrela dos embigos. O tempo é unha vela que parte. Parte o mar. A miña voz parte. Probo a area do non estar soñando. A malla do mar sarxa co seu aceiro estas meixelas. A miña rede ao sol cadricula a praia sen reterte. Xazgo enriba para sempre. Calipso, Calipso!, bérranme os paxaros famentos.   8 sucede a tarde Sucede a tarde como sucederon outras. Co mesmo vidro frío dun verso de Pessoa, como un manancial de perdas, de esquezos, de obxectos esnaquizados a descer dorosamente a mesma escaleira. Sucede a tarde i eu tamén sucedo nela. Paseniño, co tenue respirar das cousas tristes respiro e vou facéndome tarde vou sucedéndome tarde porque todo remata i eu continúo á espera; os barcos pérdense, os soles, os poemas, o meu arredor está extraviando con todo canto eu amo. Son auga cóncava que busca ánfora onde verterse, son unha tarde desesperadamente tarde fiaño de si mesma, espiral de húmidos fíos. Tarde que transmuta nos meus dedos. Tarde onde me estendo coma unha purulenta chaga. Tarde líquida sen pouso para esta alma diluída. Tarda coma cana verde prolongación dunha mantis que ten pánico a moverse. Teño pánico a moverme, eu, violeta tronchada de cor semellante á tarde.                                                                                     marzal 1994 9 As Bárbaras Esta é a illa das árbores e o vento. Onde a sombra peitea con follas caídas. Onde a pedra é un cruceiro no meu corpo feito de pedra. Esta é a baía dos mastros fatigados, de gaivotas encrespadas na escuma das nubes. Estes son os trinos que me contan os pardais ou serán os que non me contan i eu invento? Adiviño un século espeso entre arenisca, a tatuaxe descarnada de 1786. Sempre, os mesmos ollos vexetais, a mesma eventualidade que non me toca, a mesma árbore á miña esquerda, o seu torcido aceno cara min. É soidade isto que me enfeitiza? Isto que non é árbore, nin brisa, nin palabra? Tralo muro pequenos vidros tarantulados tremen -ao compás de cada sílaba, un cristal converte en gota-; mais eu só alcanzo a sentir as gargantas da clausura: Gaude et laetare, Virgo Maria, alleluia. O cántico remonta, está a chorar na miña illa. E mentres a chuvia verte tinta sobre este folio en branco dúas árbores núas ámanse nas miñas costas                                                                                         maio 1993 10 figura histórica anónima Criei en mans de veleidosas nodrizas. Os cónsules aromatizaban con talco a súa impericia, os seus ventres castigados a estancia do tempo nas súas meixelas os seus ollos coma orbes sepultadas. Nada me aprenderon do amor. En troques, todo canto sei de guerra a eles débollo. Das nodrizas gardo un arrecendo denso e cada particularidade dos seus xeonllos. O sardónico sorriso dos cónsules. O seu xogo axitado e nervioso propio de perdedores. A súa inqueda astucia. Caín coma un rei no seu taboleiro. A miña fronte aberta na madeira paríu un novo imperio. A cobiza dos homes é a mesma só cambian a pericia e o momento. E xa o meu nome mármore? Son xa as letras nun libro? Alguén estúdiame e recítame nunha clase. Fóra chove, como nos poemas. 11 Longo poema de amor por un cabalo de plástico que, ademais, era do meu irmán Arribo a casa co pulmón ferido e obsesivo de deter a un cabalo da miña nenez polos armarios desbocado. Droga que desboca e rompe. Os armarios. Criaturas para meter nelas e vivir sen tempo onde nada a luz e conxela onde bico a miña boca no espello. De nena un deles estaba tolo por min. O seu sorriso, grandes portas, o cheiro da madeira namorada, xemente, ante a curva temporal de machados perpetuos. Nese armario procurei procureite cabalo meu e lembrei que estabas roto, tanto como esta vea que me latexa se te penso, e comprendín que eras inmóbil tanto coma o corazón que che sumíu no abandono no armario. Pero daquela, como é que me latexas cómo é que me agallopas sen te moveres levando a ningures os meus senos emisarios pacendo a morfina das miñas ansias pulmonares. Cómo daquela é o meu peito un val afundido do que vai xurdir, palpitante, o cabalo roto da nenez da miña casa e vai deixarme montaña en soidade cun oco tremendo polo que seguir procurando coma quen procura un armario oco un home oco unha oca voz. O universo, o oco máis sutil.                                 Fractura Cabalo roto que me rompes o poema resoprando na miña memoria para dar ao fin comigo. Onde estás? Onde te rompes? É o meu peito un espellismo, isto que te cruza? Oles a moqueta besbellante onde me esfrego como unha primavera aínda baixo o plástico da túa tumba de xoguete. Nunca fuches meu. Había un indio. Coido que nunca che fixen o menor caso. Pero agora deséxote forte fortemente trátase dun capricho un capricho parvo e moi secreto e iso é algo que me sacude e esfrega parvamente secretamente e averméllame e palpítame. Hoxe son as dúas da mañá, agora van ser as catro. Teño vintedous anos. Fago voar xerseis, trapos, disfraces que se decepcionan, perchas nas que un moniño obstina en me facer rir, todo o rompo coas miñas labazadas de calendario ou vouno modelando con ese aire de morea que adopta a merda que adoptan as cousas do pasado o mundo enteiro os seres humanos cando procuramos a un só a un só a un só roto e só polo que nos desgarrar os seos romper as augas que poidan darlle alcance romper as augas, alisalas parir a auga da que poida beber coma un sedento cabalo. No armario: a te romper ti, cabalo, agallopas estanterías axitas dados, fichas, ollos de bonecas, zapatiños de obsceno tacón. Un esforzo máis -non queres que te atope- madeira e vento e o goce dun corredor, cristal da fiestra noite no tellado deixas atrás a miña casa. Aquela estrela aquela estrela quererame máis cá miña nena. A miña nena nunca fun seu ?había un indio- aínda que canto desexei que me tocase. Eu, un cabalo mutilado e ríxido pouco feito aos seus dediños cheos. A miña nena, que medrou tanto dende que xa non ama o armario e ve o revés das cousas e pinta anarquías cun facho e deixa unha triste ingua esquecida sobre as mesas os portais ou os bancos do xardín. A miña nena que instalou ruletas rusas no seu peito medrou tanto ata me facer sentir mortal xoguete e me conmover. Aquela estrela. Aquela nube. Pero estou canso. Son só un anaco de plástico pero podo estar canso coma unha vida esnaquizada. Fico nun tellado calquera, enfronte da miña nena que medrou tanto que mira a noite como nunca a mirara que semella procurar algo con terrible amor polos armarios. A miña nena. Vou marchar, non vela. Pero antes despídome. Pouso no seu peito mentres dorme. Debuxo docemente cos meus cascos algo, unha parvada, nun idioma de cabalos: "Ámote. Vida miña. Es a miña nena. Son o cabalo roto. Son un cabalo roto. Son un cabalo roto. Non podo medrar contigo"                                                                                   Outono 1997 12 amo Amo toda esa constelación de seres da miña vida cos seus tímidos escintileos de luz polar coas súas mans abertas coma figos docísimos. Amo todo aquilo que coñezo porque rocei a súa pel ou quizais a súa alma e porque pénsoos nenos ou froitas que penduran de min mesma ou gavetas dun secreto universo ou simple po que penetra en min. Ámoos por non poder evitalo. Mais tamén aqueles aos que non coñezo os que amencen nos meus solpores e soñan nas miñas auroras as gargantas deste eco de risos que trae o Sur. E os que están afogando. Podo dicir que "amo" e estar perdendo neste intre unha enorme porción de seres amados. Podo dicir que amo e ter que me dilatar o peito por se non me collen os que están a nacer. Amo por e sobre todo. Por riba de bosques e chairas ou desertos. Por riba de ideas e bandeiras e obsesións. Por riba de sexos, estados civís ou estados mentais. Por riba de mutilacións, de cores, de linguas, de arquitecturas. E saben por que? Porque unha vez amei algo que apodrecía. Sei o que é a necidade. outono, 1993 13 non están en min Non está en min. Eu só gardo un pouco de arxila no ventre pero non está en min. Por veces sorpréndome un aceno seu, a retirarse os cabelos, os seus ollos coma cervos que, con luxo, aparean Por veces sorpréndome coa man na miña febre e contémploo contémploo,contémploo odio o seu rostro, devoto coma unha mañá quixera arañalo, gardarmo baixo as unllas feito de pálidos pedazos entre os meus peitos con evidente fervor Son clandestina. Contémploo dende un exilio. A curva do seu lombo, ese remoto país. O rostro montaraz e terso coma un coitelo. Por veces serviríame rozar unha meniña súa e celebrar outonos nos seus ollos grandes. Coido que podería                                                                novembro 1994 14 Hai que ferver para ser inmortal Hai que ferver para ser inmortal. Axexar gando lírico horas en acios de soños cautivando os brandos corazóns odiosos corazóns débiles, as súas pontigas de prata colgantes en tantas pupilas aprendices. A tristeza mineral. A tristeza mineral non é unha ruína. O Pequod detido sobre o branco lombo dunha páxina de Melville, iso é a tristeza; unha frecha, adiviñou Zenón, armas sostidas e brancos agardando, discóbolos en brazos tensados para sempre, lapas e o vento pasando Alexandría como unha nave ou o pis cinza dun can pompeiano. Quereredes dicirme seica que o tempo móvese cara algures. Que vivimos unha sucesión cando o que vivimos, se é que vivimos, é un habitar sempre entre as mesmas cousas, se estamos detidos todos estes millóns de anos agrupados en vastas cordilleiras da Historia, ao igual que un exército cando, inmóbil, otea as hostes coas que mesturará o seu sangue. Un exército tensado somos tensos músculos ao axexo do puma que respira e morre. Nin onte nin hoxe nin agora. Sería absurdo. Vivimos [ou non vivimos] sen que nada transcurra. Non somos nin a pisca nin o intre máis fugaz que imaxinemos, nin a máis curva beleza entre ventres que se curvan, non somos aínda nin o primeiro coxegueo dourado que ao deus fixo pestanexar.                                                                                          Marzo 1996   15 Cabelos Agocha nos seus cabelos. Orienta fermosamente noutra dirección. Alza a fronte e os beizos brancos como unha proa cara as velas e deixa caer os seus brazos de áncora en areas que non son eu. "Rostro de can, lémbrote como un can dos meus adentros arricando a dentadas anaquiños de lebres un lapis de cores. Víchesme co colo ladeado do acróbata que me leva dentro. Correr. Víchesme correr e víchesme un farrapo de entraña asomando aos ollos do acróbata que me leva dentro" Reprega como o aire no fol. Ignora as miñas mans pero son caladas e non han dicirllo. Ás veces leva no rostro a maxia de antes. É un mozo que conta estrelas. É un mozo que está só. E lonxe, a miña soidade, ergueita no seu alto faro. Esfuma ou non existíu. Qudan os seus cabelos, os seus cabelos como unha crobacia dos meus dedos esfiañándoos en cobres finos en arcos voltaicos sobre o seu óvalo baleiro. E unha primerísima luz decidindo que camiño tomar *************** Eu era uns dedos nunha man vermella de lentas e aneis caricias sobre o teu rostro. O tempo era un cliché de augas conxeladas: non acontecía. E aínda así dábanos tempo a tanto. Despois recostaba en toda aquela tenrura de brazos reventados. Ata que nos miramos, cada un máis lonxe có outro. Medraron as estrelas, as árbores anelaron e ficou o meu dedo só a debuxar estelas fixas, estelas fixas. Fixas. E unha primerísima luz decidindo que camiño tomar                                                                                        1994 16 O centinela   O centinela é lene e picotea sombras apostado nun recanto enteiramente seu. É a noite sen sigarros o violáceo sabor a boca que adoitan ter as vixías e os centinelas de tempo que levan moito tempo. É centinela. Sóubeno dende o principio. Va a gardar a miña alma,a agardar cen anos. É a súa misión. É centinela. Quixera que me falase ? eu daríalle cigarros Quixera que me falase, hai un soto na súa voz. Quixera ser centinela, ser fermosa e axexante   - eu daríalle cigarros i el, quizais, un par de semanas. Non é fácil amar a un centinela. 17 o branco O branco é o grandioso e terríbel, suspira Achab, petando a súa perna branca de cairo branco contra as pranchas húmidas, estiradas coma linguas, do Pequod. Un albatros corta as súas matinacións a voo rasante ondulando o mar como á túnica de Pitia os vapores do oráculo, baixo a ancha victoria das súas ás e a quilla laranxa do seu bico. Da gávea escapan rouquidos densos de tedio. Na cuberta as cachimbas fuman, tatúan os brazos, fisgas afían, a calma espésase e volve visíbel. O mastro de cofa treme de súpeto: Ao lonxe, a estribor! A voz zigzaguea coma unha costa acantilada. Os ollos vólvense a un tempo momentáneo que quero capturar nunha frase unicamente apremante: ao lonxe, si, baixo un xéiser poderoso latexando verde xerfa de mármore ou xeso atravesando o tempo da auga en ondas sucesivas aló lonxe está a nada aínda axexante colosal baixo a súa falsa forma de balea.                                                                                 outono 1995

© 2006 Biblioteca Virtual Galega