O eco dunha trasnada

Morenu

n2morenuoecodunhatrasnada.html

     Aquela cuventa mañá de sábado, xogaban os tres xuntos na habitación dos pais.
     Jorge Breixo, que así é como se chama o pai, a aquelas horas estaba traballando na cadea dunha importante empresa do automóvil da cidade. Cando tiña turno de mañá, tíñase que erguer para coller o autobús da empresa, ás cinco da madrugada. Levaba moitos anos traballando naquela empresa, de feito, para os seus fillos, Tino, Mara e Nito, traballaba alí dende sempre, eles non lle coñeceran outro traballo, pero sabían que escomenzara a traballar moi novo, ós quince anos, na Fábrica de Gomas, en Guixar. Eran tempos nos que os rapaces deixaban a escola para porse a traballar, moi novos, por catro perras, pero é que esas catro perras facían moita falta na cas.
     Manola Pondal, a nai, era modista de profesión, aprendera o oficio na aldea, a forza de coser, sentada enriba da mesa, para estar máis cerca da bombiña, que desprendía unha débil luz amarela. Ela tamén fora pouco tempo a escola, pero sempre contaba canto lle gustaba estudar. Cando era unha nena tiña que levar a vaca a pastar, e botarlle as ouvellas e os porcos, antes de ir a escola. No inverno pasaba moito frío porque non tiña cazadora como os nenos de agora, o seu chuvasqueiro era un "saco de curucho". Pero aínda así sempre que a deixaban, (era a maior de catro irmáns e tiña que axudar a nai, có gando e a casa), ía a escola ben feliz. Tamén lle gustaba coser, pois era ben máis agradabel que ir a sachar patacas. Foi unha veciña a que lle ensinou a bordar, cortar os traxes, e coser e remenda-la roupa. Era moi nova cando a nai emigrara, cara a América, coma tantas outras, cóa idea de que despois fora toda a familia, cando conseguise un bo emprego e un lugar onde vivir. Manola quedou ó cargo da familia. Pero cando chegou o momento de partir a se reunir cóa nai, Manola xa tiña outros plans, coñecera o que había de ser o seu home e non pensaba marchar. Tivo que ser duro aquilo de ver marchar a túa nai, e agora o pai e os irmáns. Pero o seu corzáon xa decidira por ela. Ficou na terra. Pasado un tempo casou. Foi ela a que tivo que cultiva-las verzas, as patacas, os feixóns e criar os pitos, ata facer deles unhas galiñas que deran un bó caldo. Tamén foi ela, por suposto, a que fixo o seu sinxelo vestido de noiva. Cando estivo todo listo, uns poucos familiares e veciños acompañáronna a igrexa e logo festexaron, degustándo un cocido na adega. Eran outros tempos. Por certo que o eran. Cando casou foi a vivir a cidade, pois era de Vigo o marido. Agora tiña unha pequena tenda de ultramarinos, a poucos metros da casa, no barrio de Teis. Alí vendía a granel "tercerilla", "picón", tiritas, melabón e gaseosas Feijoo. No fondo do local, nun recuncho tiña unha "camping gas" de dous lumes, na que coiñaba para toda a familia, ó tempo que despachaba, cobraba e sumaba longas fileiras de números:
     12, 20, 32, 47, 53, 82, 90,123.
     Os nenos, que gustaban de botar unha man, pasmaban ó mirala sumar daquel xeito, veloz coma o raio e sen se trabucar xamáis.
     Recorda a autora aquela época na que mamá tivo que ser operada. Estivo dúas semanas no Hospital da Cruz Vermella. Durante aquel tempo, ela deixou de ir o colexio. Tiña que atender o negocio, face-la comida e limpa-la casa. Tocoulle a ela, porque a papá no traballo so lle deron dous días, e aínda que tiña un irmán maior, ela era a muller!, debía facerse cargo!. A limpeza, a comida, as clientas, non era dificil, pero había un "pequeño atranco", aquelas complexas e loooonnngas sumas. Quería facer coma mamá, non quería contar polos dedos: pero aqueles malditos números atravesábanselle, era entón cando comezaba a soltar cifras o chou, ata?, que a clienta dábase conta, e... ala! a comezar de novo. Com probabilidade, aquelas dúas semanas o negocio non deu moitas ganancias. Pero é que? ós oito anos?, non se saba máis!. Tamén eran outros tempos. Ben outros.
Hoxe en día os rapaces teñen moitas actividades extraescolares e culturáis ás que asistir, tanto pola semana, coma os sábados ou domingos: concertos, contacontos, cine, patinaxe, teatro, exhibicións de Judo, circo, talleres de lectura?.
     Pero por aquel entón?, naquela chuventa mañá de sábado, para aqueles tres trasnos estas cousas non existían, alo menos eles, fillos dun obreiro e unha modista, non as coñecían. Aínda que si tiñan algo do que hoixe en día carecen moitos nenos, unha ?pandiña?, cóa que xogar no barrio, (na que se cebaría anos maís tarde a "enfermidade" da "xeración perdida", foron moitos daqueles rapaces os que se perderon perseguindo ó "cabalo"). Pero entón?, tiñan de todo, trompo, canicas, cacharrol e amigos, para que máis.
     Chovía arreo aquela mañá. Non podían xogar na rúa. Ademáis o irmán maior estaba "enfermo", botara toda a semana na cama, sen ir ó colexio. Foi por iso que decidiron xogar na cama, na habitación dos pais, que era a que sempre se convertía, en caso de necesidade, en improvisado hospital. A imaxinación daqueles tres anxiños, transformara as almofadas en veloces e indómitos corceis, coma os que saían na Telfunquen en branco e negro recen estrada, con limitador e todo (por mor das subidas da tensión), un aparello máxico cunha bombilliña vermella. Eles veña a cabalgar a lombos de "Furia" e a brincar sobre aquel colchón de lá, (no que mamá se renventaba a batexar todalas mañás), alleos ó resto do mundo.
     O vello colchón de lá.
     Este ía sobre un metálico vello, moi vello, vello de máis para aghuantar as brincadeiras daqueles tres xinetes dos Far West.
     O desenlace mirábase vir.
     A madeira do metálico escahou.
     ALA!!!.
     FIXEMOLA BOA!!!.
   Acordaron mete-lo "enfermo" na cama, e os outros dous, sentadiños ó pe da mesma, coma se nada pasase.
      Se non fose polo que lles agardaba era para escahar a rir.
     Alí estaba o coitado do "enfermo", coa cabeza no chan, a pesares das tres almofadas que lle puxeran por baixo, (—"para disimular"— dicían), e as pernas para arriba. A cabeza no fondo e as pernas na cima.
     —Case non se nota!. —Dicíanse entre eles, para se consolar, e ¿quizáis? Tamén para amortigua-lo meto ante o temido desenlace, cando chegara mamá.
     Escoitaron que se abría a "porta dos cristais" (que así era como lle chamaban a aquela porta que daba aceso ó pasillo dende a rúa).
     Cada un interpretou o papel acordado. O "enfermo" tiña cara de profunda enfermidade, remarcada por unhas facións tensas, (polo medo que ía por dentro) e pola teatralidade que lle daba ter a cabeza aló no fondo. Ó pe da cama, con cara de non ter roto un prato na súa vida, e moito menos un vello metálico, os outros dous anxiños.
     Pero vese que mamá era moi lista. Pero que moi lista debía de ser (—pensaron eles—), pois advertiu a desfeita nada máis entrar no cuarto. Víronno nos seu ollos. Ela.., ela descobrira veloz, o que acontecera no cuarto. Tan certo, coma real se fixo o desenlace agardado.
     Alí houbo para todos. Ningén quedou sen a súa parte. Non se salvo nin o "enfermo imaxinario".
     Agora, na actualidade, cando a autora recorda os feitos, rí, e rí a cachón. Non lle pesan as labazadas que levou, a pesares de que son ben outros os  métodos educativos que hoxe en día emprega como nai. Só recorda a aqueles cativos a xogar e rir, e logo?, tratando de amañar a desfeita. Coitados. Convencidos de que estaba tan ben disimulada a desfeita, que alí niguén ía ser quen de adiviña-lo acontecido.
     Eran outros tempos.
     Hoxe río, e río a esgalla.


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega