Dia de magosto

Xosé Antón Vicente

Ese día case non comín nada no Xantar

     Ese día case non comín nada no Xantar. Quedara con Paulo e a súa irmá ás tres menos cuarto na eira do señor Laureano. Cando cheguei non estabamos sós, había uns vinte ou trinta mozos da aldea rindo e gastándose bromas. 
     Paulo veume buscar...
     —¡Eh..., André estamos aquí!
     —Trouxen estas castañas, non sei se servirán.
     —Claro que serven, parecen moi boas, ¿Non as comprarías?
     —¡Non, oh! —mentín— o meu tío ten un castiñeiro grande na finca da Devesa. 
     —Non sabía eu del... ¡ Ei, que marchan todos!
     Nunha gran procesión tódolos mozos e mozas da aldea iamos cara o monte cargados con bolsas, latas vellas con buratos,... había algúns que levaban ademáis machadas, sachas ou unha pá.
     O sitio quedaba mais lonxe do que pensaba, chamábase a "Pedra Branca"
—non sei se sería pola cantidade de seixos que alí había-, era un gran claro no monte no que case non había maleza, pasaba ademáis por alí un regueiro con auga.
     Un dos maiores, Celso, comenzou a dirixir a organización da festa:
     —Tódalas castañas á caixa de cartón, as rapazas ide picándoas e tirade tódalas que teñan bicho... Uns cantos ide con Manolo a preparar o lugar da fogueira... Lelucha colle a dúas ou tres mais e ide buscar piñas e fento seco para poder prender o lume... Os que trouxeron machada e tódolos demais que veñan conmigo a buscar leña.
     Eu mirei para Paulo e vin que se unía ós que tiñan sacha . Fun con eles. Paulo presentoume: "Este é André o sobriño de Lino o da Congostra, é de Vigo e vai estar aquí ata o venres". 
"Pois que veña comigo a buscar pedras para a fogueira"
— díxome un rapáz miúdo que logo sabería que se chamaba Tomás. 
     Tomás collía pedras enormes e levantábaas como se tal cousa, eu para non ser menos trataba de collelas parecidas pero chegaba ó lugar donde logo fariamos a fogueira sen folgos. Recuperei a vida cando Paulo dixo "Deixádeo xa, ¿a onde ides con tantas pedras?". As rapazas eran as que mellor o pasaban. Mentres picaban as castañas estaban ós contos e rindo.
     Como ninguén trouxera unha parrilla colocamos as pedras de xeito que logo puidéramos poñer as latas enriba .
     As encargadas de buscar piñas, pica e fentos secos chegaron, así como as primeiras viaxes dos da leña. 
     Dende lonxe un berrou: ¡Que di Celso que vaiades acendendo o lume!
     Acenderon o fento seco e piñas e de seguido comenzaron a poñerlle enriba as ramas mais delgadas. 
     Aínda que ó principio facía un pouco de fume pronto a chama fíxose impresionante. Os que alí estabamos estivemos botándolle leña todo o tempo.
     O lume hipnotizounos e estabamos todos alí como apampados mirando como saltaban as charamuscas. Alguen foi ó regueiro a buscar dous caldeiros con auga para regar ó redor da fogueira e evitar que o lume puidese escapar.
     Celso deu a orde: ¡Deixade xa de botar leña!
     Esperamos ata que as chamas se apagaron por si soas e cunha pá foron levando as brasas para o lugar que nós preparamos coas pedras. O vento facía que as chamas reaparecesen de cando en vez. Distribuiron as brasas e puxemos as latas coas castañas, dandolle voltas couns paus longos. O arrecendo das castañas asadas invadeu todo o lugar. 
     As primeiras castañas xa estaban asadas. Todos fomos coma tolos a coller a primeira. ¡Nunca probara castañas tan saborosas!. 
     Empezaron xa a abrir as primeiras botellas con viño tinto novo. Probeino pero sóubome fatal, así que decidín beber auga do regueiro cando tivera sede.
     Algúns estaban subindo a unha árbore e baixando logo agarrados a unha rama delgada . Chamábano "O ascensor". A rama cada vez subía menos. De seguro acabaría rompendo.
     Celso veu cun adival e dixo: "A tirar pola corda: os de Trasmonte cos da Areeira. A mín metéronme no grupo da Areeira —non sei o porqué— . A primeira vez gañamos nós, pero ó longo da tarde fixemos unhas dez ou quince competicións mais. Nas últimas xa non fixen forza, tiña as máns peladas.
     Ó primeiro comiamos moitas castañas, pero logo estas fóronse amoreando e xa ninguén facía caso delas.
     Vin un balbordo e pensei que estaban pelexando. O que ocurría é que un coas mans todas negras de borro tentaba pasarllas pola cara a unha rapaza. Esta berraba e corría polo monte. Pouco despois todos facían o mesmo. Eu evitei que me manchasen un bo rato, pero cando xa estaba como os demais, metín as mans nas castañas e emborrei a todos os que puiden. Foi cando mellor o pasei.
     O sol marchou e puxémonos a recoller todo. 
     De volta á casa algúns fixeron fachos coas últimas brasas e alumeaban o camiño. Os cans ladraban na aldea. Pareciamos a Santa Compaña. 
     Despedímonos todos e cada un foi á súa casa.



Este texto forma parte dunha Unidade Didáctica sobre "O Magosto" que se pode consultar en liña dende a páxina de Edugaliza: http://www.edugaliza.org/aulas/sociais/magosto/index.htm



logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega