PERO DA PONTE [A 290 / B 981 / V 568]
Agora me
part'eu mui sen meu grado de quanto ben hoj'eu no mund'havía, c'assí quer
Deus e mao meu
pecado, ai
eu! De máis, se mi non val Santa María, d'haver coita muito tenh'eu
guisado; mais rog'a Deus que máis d'hoj'este día non viva eu, se m'el non
dá conselho.
Non viva eu se m'el i non dá conselho, nen viverei, nen é
cousa guisada, ca, pois non vir meu lum'e meu
espelho, ai
eu! ja per mia vida non daría nada, mia senhor; e digo-vos en
concelho que, se eu morr'assí desta vegada, que a vó-lo demande meu
linhage.
Que a vo-lo demande meu linhage, senhor fremosa, ca vós me
matades, pois voss'amor en tal coita me
trage, ai
eu! e sol non quer Deus que mi o vós creades, e non mi val i preito nen
menage. E ides-vos e min desemparades; desempare-vos Deus, a que o eu
digo.
Desempare-vos Deus, a que o eu digo, ca mal per fic'hoj'eu
desemparado. De máis non hei parente nen
amigo, ai
eu! que m'aconselh'. E desaconselhado fiqu'eu sen vós, e non ar fica
migo, senhor, senón gran coita e cuidado. Ai Deus!, valed'a home que
d'amor morre!
PERO DA PONTE [A 292 / B 983 / V 570]
Senhor do
corpo delgado, en forte pont'eu fui nado! Que nunca perdí coidado nen
afán, des que vos vi. En forte pont'eu fui
nado, senhor, por vós e por mí!
Con
est'afán tan longado, en forte pont'eu fui nado! Que vos amo sen meu
grado e faç'a vós pesar i. En forte pont'eu
fui nado, senhor, por vós e por mí!
Ai
eu, cativ'e coitado, en forte pont'eu fui nado! Que serví
sempr'endõado ond'un ben nunca prendí. En
forte pont'eu fui nado, senhor, por vós e por
mí!
PERO DE ARMEA [B 1083 / V 675]
Senhor fremosa, des aquel
día que vos eu vi primeiro, des entón nunca dormí com'ante dormía nen
ar fui led'e vedes porque non: cuidand'en vós e
non en outra ren e desejando sempr'o vosso
ben.
E sabe Deus e Santa María que non am'eu tant'al eno
coraçón quant'amo vós, nen ar podería, e se morrer, por én farei
razón cuidand'en vós, e non en outra
ren e desejando sempr'o vosso ben.
E
ant'eu ja a morte querría ca viver com'eu viv'ha gran sazón, e mia morte
melhor mi sería ca viver máis, assí Deus mi
perdón, cuidando en vós, e non en outra
ren e desejando sempr'o vosso ben.
Ca
vós sodes mia coita e meu ben e por vós hei quanta coita mi
ven.
PERO DE ARMEA [B 1084 / V 676]
A vós fez Deus, fremosa
mia senhor, o maior ben que vos pod'el fazer: fez-vos mansa e melhor
parecer das outras donas, e fez-vos
melhor dona do mund'e de melhor
sén. Vedes senhor, se al disser
alguén con verdade non vos pod'al
dizer.
Feze-vos Deus, e deu-vo-lo maior, poder de ben e fez-vos máis
valer das outras donas, e fez-vos vencer todas-las donas, e fez-vos
melhor dona do mund'e de melhor
sén. Vedes senhor, se al disser
alguén con verdade non vos pod'al
dizer.
E porque é Deus o máis sabedor do mund'e fez-me-vos tal ben
querer qual vos eu quer'e fez a vós nacer máis fremosa, e fez-vos
melhor dona do mund'e de melhor
sén. Vedes senhor, se al disser
alguén con verdade non vos pod'al
dizer.
E o que al disser por dizer mal de vós, senhor, do que disser,
nen d'al, cofonda Deus quen lho nunca creer. E querend'eu todos
desenganar, o que m'esto, senhor, non outorgar non sabe nada de ben
conhocer.
PERO DE ARMEA [B 1090 / V 681]
En grave día me fez
Deus nacer aquel día en que eu nací, en grave día me fezo veer a mia
senhor u a primeiro vi. En grave día vi os olhos seus, en grave día mi fez
entón Deus veer quan ben parece parecer.
En grave día mi fez
entender Deus quan muito ben eu dela'ntendí, en grave día mi fez
conhocer aquel día en que a conhocí. En grave día mi a fez entón,
meus amigos, grave día, mi a fez Deus tan gran ben, como lh'eu quero,
querer.
En grave día por mí lhi falei aquel día en que lh'eu fui
falar, en grave día por mí a catei dos meus olhos quando a fui catar. E
grave día foi por mí entón quando a vi, grave día, ca nunca eu dona tan
fremosa veerei.
En grave día por mí comecei con mia senhor quand'eu
fui começar con ela; grave día desejei quan muito ben m'ela fez
desejar. Grave día foi por mí de-la sazón que eu a vi, grave día, pois non
morrí por ela, nunca morrerei.
E porque m'eu dela
quitei, esmoresco mil vezes, e non sei por bõa fe, nulha parte de
min.
E non mi ponhan culpa des aquí de seer sandeu, ca
ensandecí pola máis fremosa dona que sei.
PERO DE ORNELAS [B 625 /
V 226]
Nostro Senhor, e ora que será daquel que sempre coitado
viveu, que viv'e cuida por én ser sandeu, ca sabe ben que nunca
perderá esta coita, ca non quer sa
senhor?
E que será do que quis mui gran ben e quer a quen lho non quer
gradecer, nen lhi quer por ende outro ben fazer e sabe que non perderá per
ren esta coita, ca non quer sa senhor?
E
que será do que sempre servir foi quen lhi quis e quer por ende mal, e
nunca lhi por én quis fazer al e que nunca de si pode
partir esta coita, ca non quer sa
senhor?
PERO DE VEER [B 1060 / V 650]
Mia senhor fremosa por
Deus e por amor que vos eu hei oíde-m'un pouqu'e direi o porque eu ante
vós vin: que hajades doo de min, mia senhor fremosa, por Deus.
Se
vos doerdes do meu mal por Deus, porque vo-lo roguei, vós, que eu sempre
desejei, des aquel dia'n que vos vi; cousimento faredes i, se vos
doerdes do meu mal.
Ai mia senhor, per bõa fe, por vós me ten
forçad'amor e vós, fremosa mia senhor, nos vos queredes én doer e por
est'é meu mal viver, ai mia senhor, per bõa fe.
Per bõa fe, non é meu
ben, nen é mia prol viver assí e vós, que eu por meu mal vi, haverei
sempr'a desejar, vós e mia mort', a meu pesar, per bõa fe, non é meu
ben.
PERO EANES MARINHO [B 935/V 523]
Boa senhor, o que me foi
miscrar vosco por certo soube-vos mentir que outra dona punhei de
servir; de tal razón me vos venho salvar: ca
se eu a molher hoje quero ben, senón a vós,
quero morrer por én.
E, nobre amiga, pois vos sei amar de coraçón,
devedes receber aquesta salva que venho fazer e non creades quen quer
posfaçar ca se eu a molher hoje quero
ben, senón a vós, quero morrer por
én.
E, meu amor, eu vos venho rogar que non creades nen üu
dizedor escontra min, meu lume e meu amor, dos que me queren mal e mal
buscar, ca se eu a molher hoje quero
ben, senón a vós, quero morrer por
én.
Nen quis eu dona por senhor tomar senón vós, que amo e quero
amar.
PERO GARCÍA BURGALÉS [A 85 / B 189a]
Qual dona Deus fez
melhor parecer e que fezo de quantas outras son falar melhor e en melhor
razón, e con tod'esto melhor prez haver, e máis mansa das que eu nunca
vi, aquesta fezo desejar a min Deus, por ja máis nunca coita
perder.
Non me fez Deus tal dona ben querer, nen mi a mostrou se por
aquesto non: por haver eu eno meu coraçón mui grave coita ja mentr'eu
viver. Por én, cativo, mal día nací que viverei, mentr'eu viver,
assí por quen o nunca per min ha saber!
Nen ja per outre non o
saberá, ca eu a outre nunca o direi, per bõa fe; mais atanto
farei: nega-lh'-ei sempr'ata que moira ja, e se mi hom'adevinhar
poder, e pois a vir e tal esforç'houver que lh'houvesse ren dizer, por si
dirá!
Ca ben sei eu, u outra ren non ha, que tal esforç'haverá qual eu
hei quando a vejo, que per ren non sei que lh'i dizer; e el assí
fará! Se per ventura lhe dizer quiser algüa ren, alí u estever ant'ela,
todo lh'escaecerá!
Ca pois vir, assí Deus a mí perdón, o seu fremoso
parecer, entón demo x'o lev'o que lh'al nembrará!
PERO GARCÍA
BURGALÉS [A 89 / B 193]
Que alongad'eu ando d'u iría se eu houvesse
aguisado d'ir i que viss'a dona que veer querría, (que non visse, ca por
meu mal a vi!) de que m'eu mui sen meu grado partí, e mui coitad', e
fui-s'ela sa vía e fiquei eu, que mal día nací.
E que preto que min a
min d'ir sería u ela é, pero long'é d'aquí, se soubesse que veer
podería ela, que eu por meu mal día vi. Ca de-lo día en que a
conhocí, sempre lhe quige melhor toda vía e nunca dela niun ben
prendí.
Non lh'ousei sol dizer como morría por ela, nen lho diz outre
por min: e con mia morte ja me prazería, pois non vej'ela que por meu mal
vi; ca máis val morte ca morrer assí com'hoj'eu vivo, e Deus que mi a
podía dar, non mi a dá, nen al que lh'eu pedí.
E por qualquer destas
me quitaría de mui gran coita que sofr'e sofrí por ela, que eu vi por meu
mal día, máis fremosa de quantas dona vi.
Direi-a ja ca ja
ensandecí: Joana est'ou Sancha, ou María a por que eu moiro e por que
perdí
o sén; e máis vos end'ora diría: Joan Cõelho sabe que
é'ssi!
PERO GARCÍA BURGALÉS [A 105 / B (213)]
Ora vej'eu que
fiz mui gran folía e que perdí alí todo meu
sén, porque dixe ca quería gran
ben Joan'ou Sancha, que dix', ou María, ca
por aquesto que eu dixe alí, me soube log'üa dona des i daquestas tres,
que por ela dizía.
E por quant'eu esto dixe, devía mort'a prender, per
bõa fe, por én, porque dixe ca quería gran
ben Joan'ou Sancha, que dixe, ou María, ca
por aquesto que eu fui dizer, mi houv'o gran ben que lhe quero a
saber esta dona que ante non sabía.
Ca non soubera que lhe ben
quería esta dona, senón por meu mal
sén, porque dixe que quería gran
ben Joan'ou Sancha, que dixe, ou María, e
des que soub'esta dona por mí ca lhe quería ben, sempre des i me quis gran
mal, maior non podería,
Por mui gran ben que lhe quis toda vía, des
que a vi, que me soube por én, porque dixe ca
quería gran ben Joan'ou Sancha, que dixe, ou
María; e des que houv'esta dona poder do mui gran ben que lh'eu quero
saber, nunca mi ar quis veer aquel día.
PERO GARCÍA BURGALÉS [A
109 / B (218)]
Quantos hoj'eu con amor sandeus sei, dizen, se Deus me
leixe ben haver, que a dona lhes fez o sén perder melhor de quantas hoje
no mund'ha. Se verdade'é, sei eu dona ja, ca
tal dona, si Deus a min perdón, non ha no
mundo, se mia senhor non!
Aínda vos outra cousa direi: a todos estes
eu ouço dizer que a melho-los fez ensandecer dona do mundo, mais, se
verdad'é, logu'eu a dona sei, per bõa fe, ca
tal dona, si Deus a min perdón, non ha no
mundo, se mia senhor non!
PERO GARCÍA BURGALÉS [A 110]
Mentre
non soube por min mia senhor, amigos, ca lhe quería gran ben, de a veer
non lhe pesava én, nen lhe pesava dizer-lhe "senhor". Mais alguén foi que
lhe disse por min ca lhe quería gran ben, e des i me quis gran mal, e non
mi ar quis veer. Confonda Deu-lo que lho foi dizer!
De me matar fezera
mui melhor quen lhe disse ca lh'eu quería ben, e de meu mal non lhe pesava
én, e fezera de me matar melhor, ca, meus amigos, des que a non
vi, desejo morte que sempre temí, e hei tan gran coita po-la veer qual
non posso, amigos, nen sei dizer.
A esta coita nunca eu vi par, ca
esta coita peor ca mort'é, e por én sei eu ben, per bõa fe, que non fez
Deus a esta coita par, ca pero vej'u é mia senhor, non ous'ir veé-la, si
Deus me perdón, e non poss'end'o coraçón partir, nen os olhos, mais non
ous'alá ir.
E quand'a terra vej'e o logar, e vej'as casas u mia senhor
é, vedes que fac'entón, per bõa fe: pero mi as casas vej'e o logar, non
ous'ir i, e peç'a Deus entón mia morte muit'e mui de coraçón, e choro
muit'e hei-m'end'a partir, e non vou i, nen sei pera u ir!
PERO
GARCÍA BURGALÉS [B 212]
Joana, dix'eu, Sancha e María en meu cantar
con gran coita d'amor, e pero non dixe por qual morría de todas tres, nen
qual quero melhor, nen qual me faz por si o sén perder, nen qual me faz
ora por si morrer, de Joana, de Sancha, de María.
Tant'houve medo que
lhe pesaría que non dixe qual era mia senhor de todas tres, nen a por que
morría, nen a que eu vi parecer melhor de quantas donas vi, e máis
valer en todo ben; non a quige dizer tant'houve medo que lhe
pesaría!
E pero máis tolher non me podía do que me tolhe, pero m'hei
pavor; tolhe-mi o corpo que ja nunca día éste, nen noite, que haja
sabor de min, nen d'al! Que mi ha máis a tolher? Nen vej'ela, que moiro
por veer, que ést'o máis que me tolher podía!
E por aquest'eu viver
non querría, per bõa fe, ca vivo na maior coita do mundo des aquele
día que a non vi, ca non houve sabor de min, nen d'al, nen vi nunca
prazer. E pois me vej'en tal coita viver, Deus me confonda se viver
querría!
Ca esta dona me tolheu poder de rogar Deus, e fezo-me
perder pavor de morte que ante havía.
PERO GARCÍA BURGALÉS [B
222]
Ai Deus, que grave coita de sofrer! Desejar mort'e haver a
viver com'hoj'eu viv', e mui sen meu prazer. Con esta coita que me ven
tanta, desejo mort'e quería morrer, porque
se foi a Raínha franca!
A esta coita nunca eu par vi: desejo morte,
pero vivo assí, per bõa fe, a gran pesar de min; e direi-vos que me máis
quebranta: desejo morte que sempre
temí, porque se foi a Raínha franca!
Ai
coitado, con quanto mal me ven, porque desejo mia morte, por én perdí o
dormir e perdí o sén, e choro sempre quand'outren canta, e máis desejo
morte doutra ren, porque se foi a Raínha
franca!
PERO GARCÍA DE AMBROA [B 73]
Grave día naceu,
senhor, quen se de vós houv'a partir, e se teve por devedor de vos amar
e vos servir, como m'eu de vós partirei. Ora, quando m'alongarei de
vós, viverei sen sabor.
En tal coita me vi, senhor, que sol non vos
ousei falar en vós; en lezer e sabor haviades de me matar, ca me non
quisestes catar dos olhos, nen me preguntar por que havía tal
pavor.
Que sol non vos ousei dizer o porque eu fora alí u vos
achei, e máis temí de vós pesar én ca morrer, como ora por vós
morrerei. E vejo que mal baratei que ante non morrí logu'i.
Ca mui
maior coita haverei, senhor, de quand'eu de vós hoer desamor vosso e
tever; este joguete cerrarei convosco e vosso serei, mentr'eu viver, e
guisarei como haja vosso desamor.
Mentre vos eu poder servir, vosso
desamor haverei, ca non hei eu a vós fogir, nen outra senhor
filharei que me de vós possa én partir; mais leixar-me-vos-ei
matar, pois m'outro conselho non sei.
PERO GÓMEZ BARROSO [A 222 /
B 392]
Quand'eu, mia senhor, convosco falei e vos dixi ca vos quería
ben, senhor, se Deus mi valha, fix mal sén, e, per como m'end'eu depois
achei, ben entendí, fremosa mia
senhor, ca vos nunca podería maior
pesar
dizer, mais non pud'eu i al, mia senhor, se Deus me valha, fazer, e
fui-vo-lo con gran coita dizer, mais, per com'eu despois m'achei
mal, ben entendí, fremosa mia
senhor, ca vos nunca podería maior
pesar
dizer; e mal día nací, porque vos fui dizer tan gran pesar, e, porque
m'end'eu non pudi guardar, ca, por quanto depois por én
perdí, ben entendí, fremosa mia
senhor, ca vos nunca podería maior
pesar
dizer do que vos dix'entón, mais, se mentí, ja Deus non mi
perdón.
PERO GOTÉRREZ [B 921 / V 509]
Muitos a que Deus quis
dar mui bon sén e muit'alto linhag'e gran poder e muit'outro ben, polo seu
plazer, de tod'esto me poden vencer ben; sei-m'eu aquesto e al sei de
mí: ca todos deste mundo eu vencí d'amar, amando a que m'en poder
ten.
A melhor dona e de melhor sén e máis fremosa que Deus fez
nacer, essa sei de coraçón ben querer, mais de quantos donas quiseron
ben nen querrán ja; e, pero ést'é assí, avén-m'ende o que eu non
merecí: gran desamor que m'ela por én ten.
Pero de a tant'amar, a meu
sén, máis de quantos outros Deus quis fazer nen quantos me cuidan dest'a
vencer, venço-os én querendo-lhi gran ben, pero que nunca d'el'al
entendí senón gran sanha, des quando a vi, e mal talante que contra mí
ten.
E, senhor rei de Portugal, aquí julgad'ora se eu,
amand'assí, dev'a seer desamado por én.
PERO MAFALDO [B
369]
Ai, mia senhor, veen-me conselhar meus amigos, como vos eu
disser: que vos non servia, ca non m'é mester, ca nunca ren por mí
quisestes dar; pero, senhor, non m'én quer'eu
quitar de vos servir e vos chamar
senhor; e vós faredes depoi-lo melhor.
E
todos dizen que fiz i mal sén, ai mia senhor, des quando comecei de vos
servir; e non os creerei mentr'eu viver, nunca, por üa ren: ca, mia
senhor, non me quitarei én de vos servir e vos
chamar senhor; e vós faredes depoi-lo
melhor.
E máis me dizen do que me vos deu por mia senhor: que mi fez i
gran mal. Pois m'esto dizen, dizen-m'assí al: «Non a serviades, nen
sejades seu». Por tod'esto non me partirei
eu de vos servir e vos chamar
senhor; e vós faredes depoi-lo
melhor.
E, mia senhor, conselha-me mui mal quen mi o conselha; mais
farei-m'eu al.
PERO MÉNDIZ DA FONSECA [B 1122 / V
714]
Par Deus, senhor, quero-m'eu ir e venho-mi vos espedir e que
haja que vos gracir, creede-m'ora üa ren: ca me quero de vós
partir, mais non de vos querer gran ben.
Des aquel día en que
nací, nunca tamanho pesar vi, com'hei de me partir d'aquí, onde vos
sempre fui veer, e parto-m'end'agora assí, mais non de vos gran ben
querer.
Agora ja me partirei de vós, senhor, que sempr'amei, e
creede-mi o que vos direi: que nunca vi maior pesar de me partir e
partir-m'hei de vós, mais non de vos amar.
PERO VELHO DE TAVEIRÓS
[B 141]
Quand'ora for a mia senhor veer que me non quer leixar d'amor
viver, ai Deus Senhor, se lh'ousarei
dizer: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir». Eu, se ousar, direi quando a
vir: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir».
Por quantas vezes m'ela fez chorar con seus desejos, cuitando
d'andar, quando a vir, direi-lhi, se
ousar: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir». Eu, se ousar, direi quando a
vir: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir».
Por quanta coita por ela levei e quant'afán sofrí e
endurei, quando a vir, se ousar, lhi
direi: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir». Eu, se ousar, direi quando a
vir: «Senhor fremosa, non poss'eu
guarir».
PERO VIVIÁEZ [B 448]
A Lobatón quero eu ir, ai
Deus, e u me guía que a viss'hoj'eu por meu ben a que veer quería: a
que parece melhor de quantas Nostro Senhor Deus fez é dona
Joanna, por que moir'eu, polo
seu parecer, que lhi Deus
deu a esta
louçana. Eu non na vi, mais
oí dela muito ben: pois
i for, verrei sa irmana.
A Lobatón quero
eu ir ca, u and'eu ou sejo, sempre no meu coraçón muito veer
desejo a senhor do melhor prez de quantas Deus nunca fez: esta é dona
Joanna, por que moir'eu, polo
seu parecer que lhi Deus
deu a esta
louçana. Eu non na vi, mais
oí dela muito bem: pois
i for, veerei sa irmana.
A Lobatón quero
eu ir, ca non perço cuidado do coraçón, en guisa tal que me trax
aficado pola melhor das qu'eu sei, que se a non vir morrerei: esta é
dona Joanna, por que moir'eu, polo
seu parecer que lhi Deus
deu a esta
louçana. Eu non na vi, mais
oí dela muito bem: pois
i for, veerei sa irmana.
RODRIGO
EANES DE VASCONCELOS [B 368bis]
Preguntei üa dona en como vos
direi: «Senhor, filhastes orden?». E ja por én chorei. Ela entón me disse:
«Eu non vos negarei de com'eu filhei orden, assí Deus me perdón; fez-mi-a
filhar mia madre, mais, o que lhe farei? Trager-lhi eu os panos, mais non o
coraçón».
Dix'eu: «Senhor fremosa, morrerei con pesar, pois vós
filhastes orden e vos han de gardar». Ela entón me disse: «Quero-vos én
mostrar como serei guardada, se non, venha-me mal; esto, por que chorades,
ben devedes cuidar: Tragerei eu os panos, mais no coraçón al».
E
dix'eu: «Senhor minha, tan gran pesar hei én, porque filhastes orden, que
morrerei por én». E disse inda logo: «Assí me venha ben, como serei
guardada dizer-vo-lo quer'eu: se eu trouxer os panos, non dedes por én
ren, ca terrei o contrairo eno coraçón meu».
RODRIGO EANES REDONDO
[B 331 e 335]
Hom'a que Deus coita quis dar d'amor, nunca dev'a
dormir. Ca ja, u sa senhor non vir, non dormirá; e se chegar u a veja,
esto sei ben, non dormirá, per nulha ren: tant'ha prazer de a
catar!
En aquesto poss'eu falar, ca muit'ha que passa per mí; ca
des que mia senhor non vi, nunca dormí; e se mostrar algüa vez Nostro
Senhor mi a quis, houvi tan gran sabor que nunca mi al pode
nembrar.
Ja o dormir, mentr'eu durar, perdudo hei, pois
ést'assí que, u a non vi, non dormí; e poi-la non vejo, provar non o
hei per ren. E por Deus ja dizede-mi, quen dormirá con tan gran prazer ou
pesar?
RODRIGO EANES REDONDO [B 334]
O que vos diz, senhor,
que outra ren desejo no mundo máis ca vós, est'é o mui sobejo mentido quen
o diz; ca, u quer que eu sejo, sen vós non me sei eu eno mundo guarida; e
se vou u vos vej' e quand'a vós eu vejo, vejo
eu i quen trage mia mort'e mia vida.
Foi-vo-lo dizer o que ha
grand'enveja porque vos quer'eu ben, e non sab'a sobeja coita que me vós
dades; que, u quer que seja, no coraçón me dá voss'amor tal ferida: quando
vos eu vejo, assí Deus me veja, vejo eu i quen
trage mia mort'e mia vida.
Ía-vos dizer cousa mui desaguisada: é seer
outra ren no mundo desejada de mí como vós sodes; mais vós,
mesurada, fremosa e mansa e doutro ben comprida, non no creades, ca u vos
vejo, ben talhada, vejo eu i quen trage mia
mort'e mia vida.
De min podedes vós, senhor, seer servida, se vos
pesar mia morte e vos prouguer mia vida, como en outro tempo foi da ren
querida.
|