Caldeirada para dous (mortos)

 

Fragmento 1: "A cachola, compendio de sabores"

Páxina Seguinte

Caldeira para dous (mortos)

     A cachola do porco, salpresa ou salgada e curada, merece unha mención moi especial cando se fala do porco.
    
Pero é a gran esquecida na literatura gastronómica galega. Cunqueiro, Picadillo, Pardo Bazán, Cipriano Torre Enciso, todos se esquecen desa parte do porco que, sen dúbida, ofrece a máis variada e deliciosa oferta de sabores de todo o animal. A cachola é, sen necesidade de máis compaña, un compendio interminable de sabores.
    
Non é igual, incluso nin é parecido, o sabor do fociño do porco e o da orella. Esta cambia, e de que maneira, da parte delgada á parte gorda. E non sabe o mesmo a parte máis gorda que se atopa detrás do ollo e debaixo da orella que ese anaco de febra xelatinosa que está entre o fociño e o ollo. Para min este é o mellor bocado dos moitos bos que ten a cachola.
    
Ten máis mérito aínda esta parte do porco se caemos na conta de que non precisa máis que sal e cocción. Coma o resto das carnes porcinas, o sabor cambia da cachola salpresa á curada, pero nos dous casos vainos ofrecer un amplo abano de recendos.
    
Tradicionalmente en Galicia a cachola cómese cocida, despois de desalgala, e acompañada de patacas, verdura e chourizos.
    
No resto de España non é bocado apreciado, incluso onde comen con paixón as cabezas do cordeiro partidas ó medio e asadas ó forno. Por aí a cabeza do porco, xunto con outras carnes, serve para que a industria alimentaria fabrique o que despois venden nas chacinerías como cabeza de xabaril.
    
A única receita de cabeza de porco en Picadillo (1) é a do queso de cerdo equivalente caseiro a esa cabeza de xabaril. Ese mesmo friame recibe nalgúns países de Sudamérica, Colombia por exemplo, o nome de queso de cabeza. É un nome que hoxe segue alí plenamente vixente.
    
Da cachola son moitos os sabores e tamén moitos os nomes con que se coñece por Galicia adiante; cachola, cachaza, cacheira, cachucha, cachela... ós que se pode engadir dente e queixal, nomes que recibe en moitas partes de Galicia a mandíbula inferior, que se separa da cachola e se emprega principalmente para torresmos. Se non hai carne de porco cocida tan saborosa como a da cachola, tampouco hai torresmos mellores que os de dente, tanto fritos na tixola como feitos ó lume da lareira pinchados nunha rama verde.
    
Agora por algunhas partes de Galicia anda a moda de facer a cachola, fresca, á grella. Hai que encargar ó carniceiro que lle quite tódolos ósos, así como a orella, que na grela vaise queimar. Tamén é preciso retirar algo da graxa da parte máis grosa da cachola. Senón, cando o resto da carne estea asada esa parte aínda estará crúa por dentro.
    
Así preparada, ponse a cachola sobre a grella, cunhas areas de sal, e ásase. O resultado sorprende unha vez máis.
    
A cachola dos porcos galegos, sendo un compendio de sabores exquisitos, é prato modesto. Pero tamén pode alcanzar unha cachola os máis Outes cumios: "La cabeza de jabalí es, en cambio, de las Ardenas, y los señores flamencos se pirraban por ella. Pasó la moda a Holanda, y no hay banquete militar pintado por Franz Hals, que no esté presidido por una docena de cabezas de jabalí, rodeadas de montañas de coles de Bruselas (2)".





NOTAS


(1) La cocina práctica. Picadillo. Manuel María Puga y Parga. A Coruña, 1905
(2) Viaje por los montes y chimenas de Galicia. José María Castroviejo y Álvaro Cunqueiro. Terceira edición, revisada e ampliada. Editorial España Calpe. Madrid, 1978 (primeira edición en 1962)

 

Ir ao índice de Páxinas

Páxina Seguinte


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega