Caldeirada para dous (mortos)

Páxina Anterior

Fragmento 2: "Sopa de gato"

Páxina Seguinte

Caldeira para dous (mortos)

¿Gato?

     Coñecín un home na casa dun amigo común cando tentaba comprarlle o gato. "Douche mil pesos e ademais convídote a comelo", dicía.
     Aínda non sei se falaba en serio ou se lle tomaba o pelo ó noso amigo, que quería ó seu gato o suficiente como para non desexar velo nunha fonte, rodeado de patacas douradas.
     Algún tempo despois, na radio, como curiosidade, ofrecín a receita do gato asado que inclúe Ruperto de Nola no seu Libro de Guisados, Manjares y Potajes, intitulado Libro de Cocina (1529) (3). Cál non sería a miña sorpresa cando chamaron varios oíntes indicando que eles comeran gato e que lles gustara a experiencia. Ademais algúns comerano recentemente.
     Unha semana máis tarde falamos outra vez do mesmo e outra vez se produciron as chamadas.
     O sorprendente era que ninguén comera gato aguilloado pola necesidade, senón debido á curiosidade nuns casos ou ó espírito bromista dos amigos e coñecidos noutros.



Un mito

     O consumo de gato é un mito en Galicia. Algunhas persoas (ía a caer na tentación de dicir que moitas, pero penso que faltaría á verdade) presumen de ter probado a carne do felino, que segundo eles non se diferenciaría moito do coello.
     Destaco presumen porque tal vez nesa afirmación haxa máis de mito, e ata de rito, que de verdade. O certo é que en certos ambientes parece que ter comido gato é cousa de homes, como dicía a vella publicidade dun coñac español.
     Nalgúns países consómese can ou rata (de campo, claro, non de sumidoiro). Descoñezo se existe algún lugar do mundo onde se coma o gato, pero tampouco sería de estrañar que así fora.
     Insectos que a moitos occidentais lles repugnan son prato exquisito de pobos máis ou menos distantes a nosoutros, física e culturalmente. Ó mesmo tempo, hai que recoñecer que algúns mariscos que en Galicia consumimos con paixón son dificilmente aceptados por xentes moi próximas a nosoutros.
     Dicíamos que todo comezara coa receita de gato asado de Ruperto de Nola, pero se un refrán fala de dar gato por lebre, tamén é certo que non é gato todo o que parece.



Sopa de gato

     Na súa Arte de Cocina, Pastelería, Vizcochería y Conservería  (4), Francisco Martínez Montiño, Cociñeiro Maior do Rei, inclúe a receita das migas de gato, que non é outra cousa ca unha sopa de pan algo historiada.
     Pola súa parte, Richard Ford, no seu libro Comidas y Vinos de España, fala da sopa de gato, que segundo as súas palabras sería prato do gusto dos campesiños cataláns aló pola segunda metade do século XIX.
     Richard Ford, nado en Londres, primoxénito de Sir Richard Ford e marido dunha filla natural do Conde de Essex, viviu tres anos viaxando por España. Froito desa experiencia é, entre outros, o devandito libro, no que indica que a manteca valenciana "gusta moito ós campesiños, o mesmo que a sopa dos seus veciños os cataláns, que se fai con pan e allos fritos en aceite e auga quente. Este prato chamase sopa de gato, probablemente porque lle fará dano ós gatos, anque non llo faga ós catalana".
     Richard Ford manifesta o seu desprezo por unha sopa sinxela pero exquisita, que hoxe coñecemos como sopa de allo, anque con pequenas variacións tamén se presente como sopa castelá.
     Dentro da súa sinxeleza, a sopa de allo é un prato cheo de sabor e tan san coma os ingredientes que a compoñen.
     En Galicia ten fama de sanadora dos males que provoca unha excesiva inxesta de alcohol, polo que antano non era raro servila a altas horas das madrugadas festivas, antes de retirarse a descansar. Nesas condicións, a sopa de allo entoa o estómago e predispón a un sono tranquilo e pracenteiro.
     Desgraciadamente, este costume foi caendo en desuso na nosa terra, sendo substituída esta sopa polo chocolate con churros, que lonxe de amañar o estómago descompono definitivamente.





NOTAS


(3) Libro de guisados, manjares y potajes intitulado Libro de cocina. Ruperto de Nola. 1529
(4) Arte de Cocina, pastelería, vizcochería y conservería. Francisco Martínez Montiño. Barcelona, 1793. Páxina 267 (1ª edición en 1961)

Páxina Anterior

Ir ao índice de Páxinas

Páxina Seguinte


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega