O divino sainete

Páxina Anterior

Canto VIII

 

m2currosenriquezodivinosainete009.html
                    VIII


   Os dous agardando a hora
D'ir xantar c'o Santo Padre
Botamos d'o tempro fóra,
   E pra poder aprecial-os
Fomos ver as galarías
D'Esposición d'os regalos.
   Canto en sigros dazanove
O temporal poderío
Ten arrapiñado ó probe;
   Canto se ten apropeado
A garra cardealicia
Y-o ventre d'o episcopado,
   Alí está, en montós xigantes
D'o oriental manificencia—
Dende as pelras y-os diamantes
   Hastra a prata e ouro fino—
Enormes bostas guindadas
D'o católico intestino.
  Diante d'aquela cruxía
D'esprendores, onde mesmo
Loce xunta y-á porfía
   Tod'a pompa y-a riqueza
Qu'encerra o mundo d'o arte
Óu garda a naturaleza,
   Acordéime d'os que fozan
N'a terra, d'os que non comen,
D'os que non rin e non gozan;
   D'o labrego que traballa
Pra manter muller e fillos
E dorme en móllos de palla;
   D'o probe vello baldado
Sin agarimo n'o inverno,
De porta en porta arrastrado;
   D'o neno qu'emporranchiño,
Orfo, perdido n'a fraga,
Garda o gando d'un veciño;
   D'o frio lar, que da medo;
D'os órreos sin grau; d'as vacas
Sin leite; d'o arado quedo...
   E c'un amargor sin nome:
—¡Cántos sudan n'este mundo—
Penséi—pra que folgue un home!
   Y-Añon, cal se m'escoitara:
—¿Logo seique tés envexa?—
Díxome—pois ben, repara:
   Iste cális esmaltado
Desaparecéu d'a igrexa
D'Ousende o ano pasado.
   Esta costodia esculpida
Foi d'a hermida de Seixalvo
Noites atrás sustraída.
   Canto tés diante os teus ollos
Débese d'a fe á gazúa,
Que non respeta ferrollos.
   ¿E queres con tal grandeza
Facer a sorte d'os probes?
¡Pois pídeslles boa limpeza!
   —Contra todo espolio feito
Ós povos cabe interdiuto...
—¿Qué entendes tí de Dereito?
   Os bens non enventariados
Son d'o primeiro que os pilla,
Diquiridos ou roubados.
   E s'o que os furta acontece
Ser xente de sancristía,
O ladrón nunca aparece.
   Iniquidá, desacato,
O que queiras... mais é forza
Respetar o Concordato.
   Así o meu vello falaba
Cando tivemos aviso
De que Leon XIII agardaba.
   —Vamos alá—dixo o vate—
E correndo unha cortina
De veludo cor granate,
   N'un camarin penetramos,
Onde xa sentado á mesa
Ó Padre Santo miramos.
   —Sentáivos tamen—nos dixo—
Requeneóu catro preces,
O pan y-as ostras bendixo,
   Y-entanto unha copa enteira
De viño vello apuraba,
Falóume d'esta maneira:
   —Sei quen és: se o non soubera,
O que berrache en S. Pedro
Craramente m'o dixera.
   Tí vés, cantor galiciano,
D'unha raza que odeóu sempre
O predominio romano.
   Alá d'o monte Medulio
N'as ladeiras, inda os osos
Relocen ó sol de xulio
   De teus abós que, brandindo
Contra o Imperio a fouce céltica,
Un á un, foron caíndo.
   Pero d'os Conqueridores
Pasados, d'os mortos déspotas,
Césares y-Emperadores
   O Papa non é o herdeiro:
Son-o o reis que oxe gobernan,
Castigo d'o mundo enteiro.
   ¡Ai! Olla: por toda a terra
Érguese un bafo de morte
Que os espíritus aterra.
   Naciós de todal-as trazas,
Homes de todol-os crimas,
Xentes de todal-as razas
   Míranse con ollo airado,
Búscanse us os outros y-alzan
N'o aire o puño pechado.
   O fillo d'o Norte, frío,
Desputa ó d'o Oriente, inquieto,
D'a fronteira o señorío.
   Recrama o galo ó xermano
As terras que lle detenta;
D'o ingrés recea o italiano;
   Rifa Améreca co'a Europa;
Os arsenás funden ferro;
Os cuartés dispóñen tropa.
   Roda pol-o espacio un vento
D'asolacion e esterminio
Qu'escurece o firmamento...
   Treme o chau, vacila a roca;
¡Rompe en cada peito un odeo
E un ultraxe en cada boca!


                    —


   Y-aquí o Papa outro traguiño
Botando, escramóu:—¡Qué tempos!
Y-Añon respondéu:—¡Qué viño!
   —N'o medio de loita tanta
Soyo hai paz—tornóu Leon XIII—
N'o seo d'a igrexa santa.
   ¡E chamádesme tirano
A min, triste prisioneiro
N'a carcel d'o Vaticano!
   —Perdóneme sua mercede—
Dixen enton—pero coido
Que mentres a Santa Sede
   Os bens temporales ame
E insulte c'o a sua riqueza
Ós que se morren de fame;
   Mentres o Papa, que o trono
D'as almas herdóu sementes,
Queira ser d'o mundo dôno
   Y a pél d'o pascoal Carneiro
Trocando en coraza, trate
De convirtirse en guerreiro,
   A obra papal será impía:
Non de paz, de turbulencia;
Non de orde, de tiranía.
   De Cristo a mística esposa
Fixo nefando adulterio,
Y-a sua falta vergonzosa
   Non terá perdon divino,
Senon cando a Cristo torne
D'os brazos de Costantino.


                    —


   Añon pegóume c'o codo
Como quen dí: "¡Non t'escurras!"
E Leon falóu d'este modo:
   —¡Ah! ¡Cómo ó teu beizo asoma
O afan d'o mundo! Tí pides
Que o Papa abandone Roma...
   ¡E ben! Agradarche quero;
Deixaréi Roma ós romanos,
Quedaréime en coiros... pero
   Cando d'os bens me despoxe
Que a tradición me legara,
E que gardéi hastra o d'oxe,
   ¿Terá a igrexa quen ll'acuda?
—¡Vinte sigros pedricando
Caridade pra esa duda!
   ¡Señor! O mundo moderno
Non é, como o mundo antigo,
A imaxen viva d'o inferno.
   Os povos están chamados
A rexil-o: cando trunfen,
Cando d'o chau levantados
   O himno canten d'a vitoria,
Volveránse á Dios y-os ceos
Resprandecerán de groria.
   Y-enton, Señor, non temades
Pol-a igrexa que ela é barca
Que flota n'as tempestades.
   Estas democracias novas
Son feitas d'amor e gastan
A piedade por arrobas.
   ¡Amádeas! ¡Que ollen e vexan
Que Cristo está d'a sua parte
Mentres loitan e pelexan!
   Quédese a rabia pr'os lobos:
¡Cristo era bon, era homilde!
Y-a homildá cautiva ós povos.


                    —


   Tal faléi: Añon estaba
Páledo; volvin a testa
E vin que o Papa... choraba.
   —¿Qué ten, Señor?—¡Esto é feito!
Repricóume—e n'aquel punto,
Erguendo o busto escorreito,
   Marmuróu:—Ide e anunciade
Que o Papa renuncia á Roma
Pra vivir d'a caridade.
   Dend'oxe a miña facenda,
Todo o qu'eu teño é d'os probes;
Que as naciós poñan en venda
   Canto for meu; d'esto en pago
Non quero máis, se m'a dades,
Que unha cobiña en Santiago!
   Sentinme enton conmovido
Tamen: o Papa marchóuse,
Y-eu, d'Añon sempre collido,
   Botéi fóra d'o palacio
E respiréi fortemente
O vento libre d'o espacio.


                    —


   Aquela noite saímos
De Roma eu y-o vate; á penas
Os dous n'o vagon nos vimos
   De volta pr'o chau paterno,
Díxenlle:—Mestre ¿qué pensas?
—Que é un gran viño o de Falerno...
   —¿Dudas d'os votos formales
D'o Papa?—¡Nunca se compren
Os programas liberales!
   Logo de chegar á España
Añon tornóuse ó comando
D'a sua Santa Compaña
   Y-eu, d'o que vin parvo e mudo,
Dende enton creo... ou non creo...
Pero dudar ¡xa non dudo!


                    FIN

Páxina Anterior

Ir ao índice de Páxinas

 


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega