[p. 3]
Saliu
á primeira parte d'esta novela nos números da notable revista Galicia,
que na Cruña dirixia o distinguido escritor e pubricista D. Andrés
Martinez Salazar, pubricación que morreu cando mais vida debía de ter,
pol-o boa e ben escrita.
Tratei en este traballo de presentar algunhas
costumes dos gallegos e d'espoñer algunhas custiós modernas, que todos
debemos axudar á resolver con teson en porveito da humanidá.
A sustanza, boteilla no fondo: os que proben
pol-a tona non lla atoparan.
Ten de todal'as especies; pro como os gustos
non son iguales us atoparana ben sazonada y-otros non.
Penso pra min, que todal'as novelas deben ter
un fin moral, e deben encerrar algunha ensinanza útil A o facer ésta tiven
presente que, no mundo, fora do que se funda na ley natural, non ha mais
que convencionalismos, mantidos pol-as falsas ideas das cousas, ou por
desconocemento das causas qu'infruyen sobre do home.
Esos convencionalismos aunque loiten contra a
lei natural son muy recios de derrotar e desfacer, unhas veces porque a
sociedá vive afeita a eles, e ve un peligro en todal'as reformas, e
outras porque os mais chamados a batilos, non s'estreven a ser
redentores polo medo a salir crucificados.
En fin o home debe tratar de conocer as leis
naturás que Dios puxo a o universo; as que rixen as almas y-as qu'atañen as relacios da alma co corpo, e pensar e obrar
[p. 4]
drento
d'elas si quere ser libre e feliz. Namentras este conocemento non se
consiga, non desaparecerá tampouco da terra a escravitú social.
Ben sei o caro que custa lêr en gallego, hasta
ôs que lle teñen afición; por eso esta novela han d'empezala poucos e
han d'acabala moitos menos. Pero si alguen chega a lêla toda, deseo
teña en conta qu'e a pirmeira que urdo e que non foi feita con ningunha
pretension literarea, fixándome mais que na forma, no obxeto e no fin
d'a obra.
|