Primitivamente o cura revestíase para celebrar os oficios no mesmo
presbiterio, pois non había sancristía. A partir do século XVI
adóitase abrir unha porta nun lateral da ábsida para comunicar cunha
habitación destinada á sancristía. Ao mesmo tempo a cabeceira
decórase con retablos renacentistas e barrocos que se sustentan no
primitivo altar románico e tapian as ventás. As igrexas do concello da
Estrada tiveron que sufrir, xa que logo, dous inimigos: as sancristías
e os retablos barrocos.
Se observamos as igrexas románicas, do noso
arredor, decatámonos que a maioría delas —San Pedro e Santo Tomé de
Ancorados, San Xurxo de Codeseda, San Martiño de Riobó, San Lourenzo
de Ouzande, San Miguel de Moreira, Santa María de Loimil, Santa María de
Frades— teñen unidas, ben ao muro setentrional da nave ou ben ao da
ábsida, a sancristía. (Salva o lado setentrional San Estebo de Oca
pero non o seu lado meridional onde a sancristía, cobre 5'44 metros).
O resultado destas unións é a ocultación de moitos e importantes
elementos do noso románico: canzorros, xanelas, portas, aleiros,
contrafortes ... Sálvanse deste inimigo as igrexas de Santiago de
Tabeirós, Santa Mariña de Barcala e San Miguel de Castro.
Con maior contundencia cá sancristía, que respecta o muro intacto
aínda que o cubra, actúa o outro inimigo do románico: os retablos,
que, co pretexto de embelecer, cobren o testeiro da ábsida, cegando
seteiras o que provocaba a abertura doutras modernas e mesmo se chegaba
a derrubar ou ampliar a ábsida para meter o retablo. Estes retablos
aproveitan os orixinais altares pétreos para termar deles; non é de
estrañar, como ocorreu en Santiago de Tabeiros (xaneiro 1998) que ao
desmontar estes retablos descubramos os primitivos altares románicos.
Coa retirada dos retablos, as nosas igrexas —San Lourenzo de Ouzande,
San Miguel de Moreira, San Estebo de Oca .... agora Santiago de
Tabeirós— recuperan e retoman, o primitivo carácter de amplitude,
severidade e beleza.
|
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas