BVG     Atrás    Índice de Páxinas

      Papel e lapis
     Se a literatura se prepara cos ingredientes da comunicación e o razonamento lóxico, coa linguaxe, os seus productos deberían tamén presentar unha coherencia lóxica e unha claridade comunicativa acordes, pensan moitos. Esquecen que o que se come non son os ingredientes e, moito máis triste, esquécense a si mesmos.
                                                                                          *
     O do escritor que se embebeda para predisporse a criar é maiormente un mito. Xa postos, habería imaxes mellores. Encherse de alcohol antes de poñerse a escribir non é o máis axeitado, o propio sería engulir tinta.
                                                                                          *
     En literatura un autor nobel publica e a súa obra sae á venda por 2000 pesetas. Cando alguén con talento publica unha obra maxistral o prezo é o mesmo. Se se trata dun clásico inmortal, libre de dereitos, a valoración descende e as coleccións de peto sáldano pola metade. Un Van Gogh ao mesmo prezo cá acuarela dun xubilado aprendiz que busca recaudar fondos para o asilo. E esta acuarela estricando o pescozo por enriba de Velazquez ou o Bosco. Absurdo, absurdo. Bendita literatura.
                                                                                          *
     A un autor que escribía con horario fixo comenteille que tal disciplina para min sería como querer entender unha lingua descoñecida con só concentrarme e escoitar atentamente. O home retrucou asegurándome que el programábase como un preso prepara o bis a bis, con máis ganas. Eu pensei que había ser como os actores do cine X, que de tanta presión e programación case nunca pasan do medio empalme. Os que o conseguen, ademais de autodidactas, son auténticos profesionais, e non os escritores que viven da súa pluma, sen cámaras nin esixencia de exaculacións múltiples.
                                                                                          *
     Un sistema literario é coma un zoolóxico. Non unha selva, ollo, a penas un parque no que a maioría dos habitantes sono xa por segunda ou sucesivas xeracións e, como naceron alí e outra cousa non viron, descoñecen a súa natural condición.
     Propóñovos un xogo, adxudicarlle a cada personaxe do noso sistema literario un dos animais do zoo. ¿Quen sería o mandril a masturbarse, quen a llama a cuspir, o león con sobrepeso, o pavo real, o gorila a papar os excrementos propios, a serpe velenosa, o bisonte a embestir, o cabalo poni...?
                                                                                          *
     Todo texto debe ser lido literalmente, polo menos.
     Todo texto ten varias lecturas.
     Todo lector ou lectora debe ser ambos, polo menos.
     Quen le algo por forza, e disfruta, por forza ten algo de masoquista.
     A primeira lectora dun texto é a lingua na que está escrito.
     As linguas sen textos non existen. A penas son só son.
     O son dos textos nunca é literal, ler en alto é interpretar.
     Ler en silencio fainos letra, deleitréanos.
     Non hai textos deficientes nin indecentes senón lectores inexpertos.
     Tod@ lector@ debe comezar sendo imprudente e rematar sabéndose inexpert@.
                                                                                          *
     Na ficción é real o libro en tanto obxecto, reais son a lingua, o acto da escrita e o da lectura. O único que non é real é o suposto referente real da historia que se conta.
                                                                                          *
     Quen fala de realismo máxico adoita equiparalo cunha espiritualidade, un idealismo cavernario, en xeral un desapego polo material en favor do agochado e esencial, do intuído. Os povos aos que se lles atribúe esta mentalidade de realismo máxico, por exemplo o galego, son perfectamente escépticos e materialistas. Todos os povos o son, se deixamos a parte as elites culturais, pero toda cultura elitista é unha neurose e son as elites culturais as que estampan o carimbo de "realismo máxico" nas culturas dos povos menos desenvolvidos. Como os metropolitanos non son quen de cachar o truco proclaman: "¡maxia!". E os "magos" ¿que van dicir?: "¡pasen, por taquilla, e vexan o que queren ver!".
                                                                                          *
     A chuvia tralos cristais ten inspirado máis poemas ca moitos xenocidios.
     Se me preguntades o que é a arte direi: iso tamén.
                                                                                          *
     No estudio da relación entre a literatura e os libros está aínda case todo por dicir. Tanto é así que se alguén sostén a simpleza de que esa relación é unha mera equivalencia, poucos nos escandalizariamos.
                                                                                          *
     Parte da complexidade das miñas obras vén de que o proceso de pasalas ao ordenador e o que debera ser corrixilas estilisticamente convértese adoito nunha revisión maior, case nunca eliminando, case sempre engadindo, tentando facer cadrar opcións diferentes ou contradictorias, acumulando zonas de indeterminación.
                                                                                          *
     A escrita é re-presentación e o estado ideal de quen a experimenta é a "escrita perpetua", a re-presentación mítica do que xa, ou aínda, non é presente.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega