BVG     Atrás    Índice de Páxinas

A maior parte das veces antes de comezar a ler un novo libro - indistintamente do xénero ao que pertenza - sempre levo a cabo un pequeno ritual persoal que consiste no seguinte: o primeiro que fago é acender un cigarro xusto no intre de abrir o libro. A continuación, leo a primeira palabra do libro e acto seguido a última, despois xunto as palabras e miro se teñen significado algún; a maior parte das veces esas dúas palabras non teñen sentido, nin significan nada, nin aportan nada á futura lectura; tan só e unha maneira infantil de facer o quecemento anterior a fase de mergulladura propia do texto en si.
A terceira cousa que fago antes de comezar o libro é ler a biografía do autor no caso de que teña biografía. E nese baile de datas, lugares, edicións e títulos que son a maior parte de biografías literarias, o que a mín máis me interesa é sen dúbida a idade e o lugar onde trouxeron ao mundo ao autor, en serio que si. Ese acto fetichista - literario- axúdame a facerme unha idea da maneira de ser, do pensamento, das fobias e os soños da persoa que me vai a contar a súa historia.
Como digo, normalmente a data e o lugar de nacemento do autor sempre me axuda a entender mellor o libro que vou ler, aínda que tamén é verdade que con María Lado isto nunca me funcionou; e non me funcionou por unha sinxela razón que vos relato a continuación:
Aínda que María Lado nacera nun taxi - premonitoriamente- camiño de Compostela no ano 1979 e fora criada na terra e no mar da deprimida Costa da Morte, ou aínda que pasara longas tempadas observando como medraba a cada sol a praia de Carnota, ou aínda que nas antigas e empedradas rúas da Vila de Cée xogara ao escondite, ou se bañara na ría de Corcubión, ou descubrise todos os segredos agochados nas maxestuosas pedras de Fisterra... aínda que todo iso fose certo, a min seguiría sen valerme de nada para facerme unha idea do libro seu que teño entre as mans.
E digo isto, porque penso que María Lado podería ter nacido nun ruinoso hospital de Nova York na época na que os irlandeses chegaban hacinados como porcos en barcos de carga ás costas da gran mazá; ou podería ter nacido no París oscuro, mollado e prerevolucionario dos anos sesenta; ou tamén podería ter nacido nese Londres industrial no que as prostitutas facían favores a cambio dun bico na meixela e a cervexa se facía na casas de granito con cebada e cariño. Ou é máis, tamén podería ter nacido como de seguro lle gustaría a ela, na época dos comedores de opio, das vidas ao límite... na época no que cada minuto do día era máis excitante que mil vidas xuntas na actualidade.
E repito, que sería o mesmo en que ano e en que lugar tivera nacido María Lado, porque penso que a súa literatura e a súa maneira de vivir serían absolutamente iguais a como son.
María sen dúbida sabe conxugar fantasticamente en toda a súa obra a modernidade e as tradicións; os seus poemas mesturan marabillosamente todo o sufrimento deste país, a terra dura e morta, o amor, as paixóns, a revolución, o sexo, os bares, os cabazos, as nasas, as vacas, as autoestradas...Todo o bó é malo da nosa sociedade ten cabida nos seus poemas, onde se mesturan ata sair renovados e convertidos no que somos en realidade.
Xa no seu primeiro poemario, A Primeira Visión, María mostrábanos o seu particular punto de visto do mundo no que lle gustaría ter vivido; un mundo no que as serpes saían de cada copa e se mezclaban coa cotidianidade de todos os días; un mundo ordinario e mitolóxico onde a autora era a espectadora principal desa visión.
E foi no segundo libro, casa atlántica, casa cabaret -fermoso poemario de título inmellorable- onde esta vez, María nos descubría verdadeiramente o seu mundo. Un mundo tan real e sincero que ben poderia ter pasado por unha biografía en verso, senón fóra polo feito de que cada poema desprendia tanta sinceridade que, inebitablemente María mudaba a súa pel de espectadora visionaria para trasladarse dolorosamente á pel do poeta.
E dígoo coa boca peligrosamente chea... Poeta.
Porque María Lado é a única autora que coñezo que sabe en cada centímetro do seu corpo o que é ser poeta. Cada litro do seu sangue ten a suficientemente dose de veneno como para saber do sufrimento a cada minuto. Na súa mirada podemos observar a partes iguais todo o amor e todo o odio que hai no mundo.
¿Nácese poeta? ¿Cómo se constrúe un poeta?. Non o sei e dáme igual. O único que sei é recoñecelo se o vexo diante, e penso que o primordial para saber recoñecer a un verdadeiro poeta é empaparse da súa sinceridade por riba de todas as cousas. E se algo lle sobra a María, é sinceridade poética, da que desgraciadamente carecen o noventa por cento dos chamados Poetas Do País.
E con esa sinceridade afronto nas miñas máns este berlín. Este fermoso berlín que agocha escondido en cada recanto da cidade todo o amor e todo o odio que albergan as urbes do mundo. Este pequeno itinerario de verdades que nos mostran a verdadeira esencia da-s cidade-s.
María non coñece a cidade; non coñece a cidade mellor que o topógrafo das rúas agochadas, que o urbanista dos falsos trazados, que o camiñante de adoquíns erráticos...
Ela, tan só coñece a súa cidade; a cidade das verdades e dos medos; a cidade do amor e as luces; a cidade da paixón e as antenas... tan só sabe iso, mostrarnos a súa cidade dende a sinceridade do habitante que sofre a cidade. Porque sufrir é coñecer, e coñecer e temer e camiñar...
Pola crudeza de cada palabra que se agocha nas rúas e nas prazas, atrás do casino ou diante do cine, é polo que todo se converte na cidade na cal habitamos cada un de nós. E por iso que en cada verso sabemos da nosa dor como se fóra única. E é por iso polo que nós tamén formamos parte deste berlín.
Como reza o primeiro verso do libro... este será o teu libro para que ti nunca o saibas... e así, tal vez, coñecerás todo o que se agocha unha vez destapes a verdade...
A partir de aquí... le e soña sempre.

Suso Bahamonde

© 2006 Biblioteca Virtual Galega