m1valladaresmajina016.html
Así
como n'as enfermedades físicas, ou d'o corpo, canto mais aguda e
forte se presenta a aucion d'o mal, tanto mais forte e aguda e a
reaucion que lle susigue, así n'as enfermedades morales, ou d'a
alma, tras d'un sentimento grande, d'un pesar que mata, vése con
frecuencia unha alegría súpeta. Tal aconteceu n'a casa de
Sancti-Petri á noite d'a romaría d'o Pico-Sagro, millor dito, a
tarde e noite d'o vint'e oito dempois que de visita estuveron os
pelegrinos. Aquela casa mudou enteiramente d'aspeuto, as personas
andaban n'ela enteiramente desconocidas.
Otilia, risona e bulideira cal os
rayos d'o sol a auga que rega os verdes campos, cantarujando
po-l-as salas, coma en antiguos tempos; sua nai, satisfeita e
contenta de ve-l-a asi; seu pais, tamen contento, mais sin
acertar á darse conta d'aquel cambeo, non menos istantáneo qu'o
primeiro. Cavilaba algo n'esto, figurabasell'un encanto; pro os
resultados falaban, qu'era o importante, e ademais, dispoñer
pr'o outro dia un ousequio o Marques dino de quen o recibia e de
quen o ousequiaba; pra a boda, canto se pudese e permitise a
corteda d'o plazo señadado, pois que c'o despacho correria
Salvio. Junto, de consiguente, o matrimonio e Otilia, o tempo de
comer tratouse de todo esto, chamouse logo a Adria e de sobremesa
os catro acordaron, respeuto d'entrambos puntos, o que millor
pareceu a mayoria e sin que Sancti-Petri reparase en gastos.
Estando asi en conferencia, chega
Salvio e chega solo, porqu'o Marques deseaba ir e iba á rezar
n'a catredal po-l-o seu fillo. Encargouse, n'efeuto, d'o
despacho, e informado logo d'o disposto, tanto pra ousequiar o
Marques, como pra boda, suprimeu algunhas partidas, ben contra
gusto de seus futuros sogros, e as referentes a boda, d'acordo
con Otilia, a quen seguidamente consagrou o resto d'a tarde e
parte d'a noite.
Otilia, qu'amara e amaba a Salvio
de corazon, admiraba estonce-l-a sua costancia a sua nobleza de
sentimentos, canto sufrido e feito habia por ela n'a sua
desgracia, e querendo recompensar hasta certo punto todo esto,
querendo ja tamen desquitarse a sua ves, d'o moito que se
reprimira fingindo frialdá e indiferencia a Salvio, nada sabia
nin podia disimular d'o contento e satisfaucion en que rebosaba.
Declaraball'abertamente e sin rebozo o seu amor; decia-o
igualmente n'a casa a cantos lle preguntaban, pra que non o
inorase naide, antes soupesen todos que Salvio, e solo Salvio,
fora o seu idolo e qu'a él solo, solo a él man e corazon
entregaba.
O outro dia, criados e criadas
madrugaron mais d'o que tiñan de costume; estas gavejaban n'a
cociña; aqueles saian pra a plaza, e Adria barria as habitacions
con todo esmero; Sancti-Petri e a sua muller erguerons'aquel dia
tamen mais cedo e tomaran ja chocolate; pro Otilia n'asomaba e
veiase cerrada ainda a porta d'o gabinete en que dormia.
Entrabeu-na Adria, e o primeiro que descubreu foi a Otilia en
naguas, sentada n'unha tijeireta d'alfombra e sobr'as rodillas
especie de menecreque ou muñeca que ja fijera e ataba estonces
po-l-a cintura con ladillo de seda verde. Espavecida Adria, dijo
supetamente:
¡Señorita! ¿Qué hace V. ahí?
Otilia ergueu os ollos, clavou-nos
n'ela e guindou con garbo a muñeca detras de sí, botou
seguidamente unha ristoada grande e quedouse logo pensativa,
triste o c'os ollos fijos n'o chan. ¡¡¡Louqueara!!!
Adria berrou po-l-a señora; acudeu
esta, Sancti-Petri acudeu tras ela, e chorando todos que partian,
trataron d'agarima-l-a e facer que volvese a cama; pro Otilia
resistias'e desbotaba de si á todos con bruscos ademans. Falaba
d'Inés, d'inclusa, de Veranio, esvariaba, en fin, que daba
compasion. Adria, secasi, levou-na n'o colo a cama, ond'a forza
de mimos e carizas, que seus pais e a misma Adria lle prodigaron,
foi acougando algo, ben que decindo a tempos e cal s'espertase
asustada:
El teatro... sí... Oigo la
música y gritería de las máscaras... Pero yo no estaba
aquí... ¿Quién me ha traido?... Mi amiga ¡tambien aquí!...
¡Dios mio!...
Inmediatamente mandouse recado a
Salvio; chegou este case sin alento, entra todo azorado n'o
gabinete, acercas'a cama en qu'estaba Otilia, e esta o ve-l-o
encorporándose n'o leito e mais asustada ainda, esclamou:
¡Ah! ¡El máscara!...
E mirando fit'a fit'a Salvio e este
a ela coma se n'o corazon lle desen unha legoada, quedaron así
un pouco os dous amantes. Logo dijo Otilia:
No, tú no eres el magnetizador,
tú eres un peregrino, ya lo sé, ahora conozco el traje.
Soy Salvio, Otilia mia, tu Salvio respondeu este con delor.
Sí... Salvio... ¿Por qué no
estabas entónces en el baile? Si estuvieras no magnetizarian á
tu Otilia, tú la defenderias... ¿Verdad que la defenderias,
Salvio?, ¡Salvio mio!
E guindando a cabeza sobr'a
almohada, estendeu un brazo e alargoull'a man que colleu e bicou
Salvio, esclamando seguidamente este:
¡Cuán loca está!
Otilia, sin solta-l-a man de
Salvio, estuvo asi un pouco coma se quixera dormir; empezou,
n'efeuto, a prender n'o sono, e Salvio estonces, sin soltar
tampouco a man de Otilia, dijo chorando a Sancti-Petri:
Dos renglones, si V. puede, al
Marqués anunciándole lo que pasa.
E lacio, esmacelado, guindou a sua
ves a cabeza sobr'a cama.
Sancti-Petri, chorando igualmente o
mismo qu'a sua muller e Adria, escribeu o Marques canto pasaba,
pro añadindolle que se ben todo s'acedara e solo loito habia n'a
sua casa, viñese dende logo a consola-l-o e consolar a Salvio.
Ven o Marques c'o portador d'a carta, a tempo que j'asperta
Otilia esvariaba mais ainda qu'en primeiro e contemplando-a o
lonje con semblante triste aconsellou a Sancti-Petri enviase
inmediatamente por un medico. Veu tamen o medico e dispuxo alguns
remedeos, mai-l-o esvario n'amainaba e convertidos uns en
asistentes, feitos outros unhas lastimas e a comida enteiramente
descoidada chegou a hora de jantar. Salvio non comeu nin pudo
facer que comese Otilia; Sancti-Petri e a sua muller tomaron solo
unha pouca sopa a rogos d'o Marques e este, s'algo comeu, fijo-o
mais por anima-l-a gente que por ganas que tuvere de comer. Todo
en ves d'alegria como s'esperaba, foi un puro planto n'aque-l-a
casa ond'a punto de louquear tamen estuveron Salvio e seus
futuros sogros.
Pasados asi dous dias, sin qu'o
Marques nin Salvio marchasen siquera a dormir n'a fonda, e
comprendendo o Marques, o cabo d'eles, que todo se fustrara, pois
pra seu conceuto Otilia estaba realmente louca, conferenciou con
Salvio, relativamente o viaje suspendido; Salvio dijolle qu'a non
iba ja, que pasaria en Santiago alguns dias, e se dentro d'eles
non milloraba Otilia, iria á chorar pra sempre en Rebordan a sua
desgracia e mala sorte.
O Marques falou seguidamente con
Sancti-Petri; manifestoull'a resolucion de Salvio, e añadeu que
carecendo ja case d'oujeto a permanencia sua en Santiago, tanto
mais canto de nada lle servia, marchaba solo a Madri n'o primeiro
coche que saise pra a Coruña. Sancti-Petri non tuvo qu'opoñer a
esto e o marques marchou o un de San Joan, dia en que Salvio
tirou a barba e deijou o traje de pelegrino, vestindo en cambeo o
qu'encargara e acababa de levarll'o xastre. Pro indo e vindo
dias, Otilia non milloraba, nin daba esperanzas de tornar a sano
acordo, antes púxose tan rematada, que con delor profundisimo de
seus pais e de Salvio, n'houbo remedeo senon mete-l-a n'unha
especie de jaula, feita n'o gabinete. Cada ves que Salvio a
visitaba ali e contemplaba asi aquelada, imposible e esplica-l-a
tribulanza que sentia, os estremos de pesar a que se daba.
Diremos solo qu'era el quen estonces infundia mais compasion, e o
mismo medico, receoso de qu'ocurrise n'el outra catastrofe, ou
enfermara, obligou-no a que saise de Santiago, e'estuvese n'outro
lado por algun tempo. Saeu, de consiguente, pra Rebordan, onde
tal melancolia s'apoderou d'el, qu'enfermou, o fin, e pensando de
morrer, fijo testamento, instituindo por seu herdeiro a Ermelio.