Non era a primeira vez que un iate chegaba a Santamariña coa brisa do mes de Xuño.
Nin tampouco a primeira que un inglés quedaba abraiado pola sinxela e
serea beleza da súa ría. Ata certo punto, iso sería normal a partir dos
anos sesenta para a pequena vila cuias costas gardaba o océano. Nesa
época, entre os escasos turistas e algunha alma perdida que caía por alí,
existía un grupo de viaxeiros que anotaban os lugares con encanto, as
paradas obrigadas e os segredos culinarios nun diario persoal que non
amosaban a todo o mundo. Tratábase dos routards. Xente rara, que
percorría as costas por puro pracer. Ben é certo que os de Santamariña
non se enterarían disto ata fins do século vinte. Entretanto, coidábanos
perdidos ou mareados polas marexadas foran éstas marítimas ou terrestres
e procurábanlle todo o que eles pedisen cobrando case como quen pide
esmola.
Despois da Segunda Guerra Mundial, estes trotamundos
comezaron anotando o que vían de xeito espontáneo, cunha naturalidade
que logo de estar impresa semellou envolta nunha borraxeira de
misteriosa autenticidade. Animados polo exotismo que manaba da
información pasarían do diario persoal e intransferible á Guía dos
trotamundos editada nunha primeira tirada en número cincocentos
(debo comentar que no buscador Google non atopei ninguna referencia a
ditas guías, pero quero asegurar que existiron. Non sei si no YouTube
terán algo tan antergo). Feito que alporizou en moitos o desexo de
visitarnos antes de que a modernidade nos esnaquizase a calidade
autóctona. Con todo isto non desexo facer ver que a mín me preocupen as
guías turísticas da metade do século vinte nin os trotamundos e as súas
excentricidades. O que tento indagar con este relato é cómo xurdíu
aquela amizade entre o inglés do iate e a avóa Xenerosa. Non me convence
aquilo de que as sardiñas tiveran a culpa; que si o ulor o trouxera
calella arriba como a un gato mal comido dende antes de deixa-la lancha
neumática na praia. Nin as andrómenas de que lle tivera que dar dobre
ración de pan e outras cousas polo estilo típicas das avóas. Talvez
entre todos podamos argallar unha realidade máis obxectiva.
|