BVG     Atrás    Índice de Páxinas

Para o outro día pola mañá era o último día de escola. Houbo xogos e actividades deportivas, con asistencia de moitos pais. Os rapaces case non estiveron nada xuntos, e moito menos para falar do asunto que os ocupaba. Os que si falaron foron os adultos, que case non tiveron outro tema de conversa entre eles que non fose o da badalada a maiores que daba o reloxio novo da igrexa.      Pola tarde, despois de xantar, xuntáronse os rapaces na casa de Cristina e Miguel, lugar de tódalas xuntanzas. Estiveron a falar da estratexia que seguirían agora, e decidiron dar unha volta polo río. Cristina non estaba totalmente convencida de que a auga do río gardase relación directa coa palabra "frío" que figuraba no texto da mensaxe, máis ben lle parecía que era algo que acadaría o seu sentido a medida que fose habendo novas mensaxes. Pero tampouco se podía deixar ningunha pista por seguir.      Decidiron que irían todos polas bicicletas e tamén pillarían na casa algo de comer, porque pensaban botar toda a tarde percorrendo o río.      Un pouco despois xa estaban todos diante da casa de Miguel e Cristina de novo, ben pertrechados e dispostos.      Para iren ó río, tiñan que pasar polo adro da igrexa e diante da porta viron o auto de Xes, un dous cabalos amarelo, vello coma os camiños. Pararon e entraron ata a sacristía.      —Boas tarde —foron dicindo os rapaces, uns primeiro e outros depois.      —Boas tardes —respondeu o crego—. ¿Que facedes por aquí?      —Imos dar unha volta polo río.      —Xes —falou Cristina—, ¿déixasme subir ó campanario que quería ver unha cousa?      —Xa sabes de sobras que non quero que suban rapaces ó campanario, e moito menos sós. Esvaras nas lousas, e adeus Cristina. ¿Que queres ir facer ó campanario?      —Nada, quería ir ve-lo reloxio de preto.      —Non me fales máis del, que xa estou arrepentido de acepta-la responsabilidade da instalación. Se é agora aconséllolles ós veciños que gasten os cartos en noces para todos, e estarían mellor empregados.      —Anda, ho, déixame subir. Se non queres que vaia soa, ven ti comigo.      —Veña, anda diante, que cando vos poñedes teimosas, é mellor facervos caso á primeira, é tempo que se gaña.      —Elisa, ven connosco —chamou Cristina pola amiga.      —Vaia, por se fose pouco unha, dúas. Veña, arreade diante.      Dirixíronse as nenas á escaleira que, arrincando de preto da porta da igrexa, levaba ó campanario. Os rapaces quedaban na sacristía algo desconcertados por aquela decisión de Cristina da que non estaban avisados. Pero de seguida reaccionou Pedro, dirixiuse á porta da sacristía, dicíndolles a Delio e a Miguel, ó tempo que camiñaba, case corría pola igrexa para sair dela:      —Vide para fóra.      Botáronse os tres fóra da igrexa. Apartáronse algo da porta e desde alí puxéronse a ollar para o campanario. Pouco tardaron en aparecer nel Xes e as rapazas. Cristina tocoulle á campá grande e despois púxose a ollar de arredor do campanario, polas lousas que cubrían a igrexa.      Pedro anicrouse, pillou unha pedra e lanzoulla á campá. Atinoulle e a campá soou feblemente, mentres a pedra, despois de pegar no bronce por un lado, atravesaba o campanario e rodaba un pouco polo lousado. Cristina botouse a rir e apañou a pedra que quedara parada e pouco máis dun metro dos seus pés.      —Ves, esa podería se-la explicación para que a campá toque ás doce unha badalada de máis.      —Entón é Pedro que lle tira pedras —afirmou Xes como se xa tivera a solución ó problema que o traía a mal traer.      —Non, Xes, non. A cousa non é tan sinxela. Nin é Pedro o que fai toca-la campá, nin lle tiran pedras, porque aquí non hai máis pedras que se poidan tirar de lonxe ca que acaba de lanzar Pedro. E xa non vou dicir que tivese que haber catro, que foron as veces que a campá tocou fóra do seu programa desde que se instalou o primeiro reloxio, pero polo menos a desta noite pasada tiña que estar por algún lado e eu non a vexo.¿Vela ti?      —Podía rebotar e volver a cair embaixo —volveu a falar Xes.      —Si, iso podía ser, pero algunha habería vir parar ó lousado. Aquí non hai máis que dous sitios para se poñer e poderlle tira-la pedra. Un, aí enfrente, onde está Pedro, que é o único que tería posibilidades de que a pedra rebotase e fose caer novamente ó chan. E o outro é desde a Casa do Sacristán, que ó estar enriba das penas, permite te-Ia campá a tiro, pero as pedras quedarían no lousado.      —¿E por que non desde o adro?      —Porque estando aí, calquera que pasase poderíao ver, e eu dígoche a ti que te podes poñer toda a noite na porta da igrexa, tocará a campá e non verás a ninguén. O que tira tén que se poñer, ou ben na Casa do Sacristán, ou nun dos freixos que hai ó pé dela.      Elisa, que estivera calada todo o tempo que durara a conversa entre Xes e Cristina, andara ollando a campá todo ó redor. Virouse agora cara a Xes e Cristina.      —Estades equivocados os dous, porque ninguén lle tira pedras.      —¿Por que dis iso? —estrañouse Cristina.      —Digo isto porque aquí véde-lo sinal que deixou a pedra que lle lanzou Pedro á campá. É o único sinal que hai na campá, e o que a fai soar ten que lle tirar con moita máis forza da que tirou Pedro.      Ollaron os tres a campá todo ó redor. Non tiña ningún sinal de golpe, nin restos aparentes de pedras, só os que deixara a pedra lanzada por Pedro desde o adro.      —¿E agora que? —preguntoulle Xes a Cristina.      —Pois agora, haberá que seguir pensando. Ti tamén deberas usa-la cabeza, que estás moi desagradable con ese enfado que colliches.      —É que xa estou da campá e do reloxio, ata aquí —e Xes estricaba os pelos do curuto da cabeza—. Tedes que me perdoar. Veña, imos abaixo.      Baixaron as nenas e o crego do campanario e botáronse fóra da igrexa. Alí agardaban os rapaces.      —Véxote moi interesada, Cristina, no asunto da badalada das doce da noite. ¿A que vén tanto interés?      —Porque che queremos axudar, Xesiño, porque che queremos axudar. Veña, imos para o río.      Despedíronse de Xes que quedaba pensativo. Montaron novamente nas bicicletas e arrincaron en dirección ó río.      En pouco tempo xa estiveron na ponte da Brea, que era o lugar por onde tiñan pensado escomeza-lo percorrido do río. Deixaron as bicicletas todas xuntas, arrimadas a unha silveira. Colleron as bolsas coa comida e coa bebida e Cristina e Pedro escomezaron a distribui-los itinerarios que cada un debía seguir.      Eran dúas as direccións que se podían coller: río abaixo e río arriba. Contando dúas beiras en cada dirección, a distribución estaba clara. Así a Delio tocoulle ir río arriba pola banda da dereita, pola esquerda iría Cristina; río abaixo pola dereita irían Elisa e Miguel e pola esquerda, Pedro. Feita a distribución, Elisa fixo a pregunta que todos estaban a pensar e que ningún sabía responder:      —Cristina, eu teño claro por onde teño que ir con Miguel, pero ¿que procuramos?      —Non o sei. ¿Ti que pensas, Pedro?      —Desde logo que hai que leva-los ollos ben abertos para todas cantas cousas poida haber no río que nos estrañen, porque se algo nos puxo aquí, ten que destacar ben, para asegurarse de que o atopamos.      —Pois xa sabedes, andamos todos unha hora na dirección que nos corresponde, ollando ben o que haxa na auga e na beira do río. Cando xa pasase a hora, esteamos onde esteamos, damos volta, pero agora procurando polos arredores do río. Se atopades a alguén non lle digades máis có acordado: que ides dando un paseo.      —Pois xa está, andando todos e boa sorte. Ata dentro de dúas horas que aquí nos veremos.      Partiron, cada un na dirección que lle correspondía. Todos o fixeron con decisión e conscientes da responsabilidade que Iles correspondía: se algo había no río que estivese relacionado co misterio das badaladas das doce da noite, non podían pasalo por alto.      Ó primeiro, os dunha banda vían ós da de enfrente, pero pouco a pouco os ritmos fóronse facendo diferentes, porque uns tiñan máis dificultades cós outros en avanzar polo medio da vexetación da beira do río, e cando levaban media hora de camiño, xa ninguén estaba enfrente do compañeiro, ou camiñaba máis adiante ou ía retrasado.      Pasaron as dúas horas que fixaran como tempo límite para regresar, e aínda non aparecera ninguén de volta na ponte. Pero non tardou moito en chegar Pedro, que, cando contaba con ser un dos últimos, viuse sorprendido con se-lo primeiro.      Uns poucos minutos despois apareceu Delio e xa non tardou en chegar tamén Cristina. Ningún deles traía nada que contar de novidade, porque non viran nada que puidese ser unha pista para dar solución, ou para avanzar, no asunto das badaladas do reloxio. O que si atoparon todos, foron moitas cousas que resultaban verdadeiramente estrañas para estar no río, anque nada tiñan que ver co que os ocupaba a eles daquela.      —Nunca tantas porcalladas vin xuntas ?dixo Pedro?. Parece mentira que haxa todo isto nun lugar que presenta tantas dificultades para andar por el.      —Pois eu de agora en diante, cada vez que teña que tirar algunha cousa, hei pensar moito antes de deixala en calquera sitio ?prometeu Delio impresionado polo estado do río.      —¿Non vos parece que Elisa e Miguel xa están tardando moito? ?interrompeu Cristina a conversa.      —Eu perdinos de vista ó chegar ó muíño. E xa non os escoitei máis. Pero, é posible, que ó viren algo arredados do río a volta lles leve algo máis de tempo ?tratou Pedro de tranquilizar a Cristina?. Xa logo chegarán.      —Ó mellor atoparon algo interesante, e por eso tardan —falou Delio.      —Iremos ver se os atopamos, que eu estou intranquila.      —Deixa, que vou eu ?ofreceuse Pedro?. Vós quedade aquí por se chegan mentres eu vou. Non vaian chegar e non atopar a ninguén.      Marchou Pedro na procura dos dous que faltaban. Cristina e Delio quedaron sentados no peitoril da ponte. Delio insistía en falar das moitas cousas que vira polo río adiante, impresionado polo lamentable estado que presentaba. Falaba de que vira plásticos de tódolos tipos e cores, especialmente sacos e botellas, papeis, anacos de madeira, latas... Tantas veces na escola lle tiñan falado disto, e agora, cando o vía, dábase verdadeira conta do importante que era. Estaba realmente arrepentido de ter tirado algunha cousa no chan de cando en cando.      Estaba decidido a emprender unha auténtica campana de limpeza. Non permitiría que ninguén tirase cousas por aí sen se preocupar de que esas inconsciencias, a non moi longo prazo, acaban coas melloras cousas que a natureza nos dá.      Cristina, que de sempre compartira estas inquedanzas por manter máis limpa e coidada Eiranova e os seus arredores, agora non lle prestaba moita atención, porque a súa preocupación estaba na tardanza de Miguel e Elisa.      —Non te preocupes máis —tentaba de tranquilizala Delio—, xa verás como eses atoparon algo interesante e logo veñen.      Aínda pasou un anaco antes de que os dous rapaces aparecesen acompañados por Pedro, que traía cara de vir enfadado con eles. Polo contrario, Miguel e Elisa, non aparentaban ningún tipo de preocupación, senón que viñan a rir. Correu Cristina cara a eles e preguntoulles anguriada se lles pasara algo.      —A nós non nos pasou nada —respondeu Elisa, nin atopamos cousa ningunha que nos chamara a atención. Aquí non hai nada como non sexa que ó río veñen parar todas cantas porcalladas a xente desbota, xa podían ter algo máis de coidado.      —Diso estamos a falar Cristina e mais eu cando Pedro foi por vós.      —¿A que non sabedes onde os atopei? Estaban os dous sentados nunha clareira rematando de merendar con toda tranquilidade.      —Pero ¿non quedaramos en estar aquí dúas horas despois de nos ir?—inquiriu Cristina contrariada pola actuación dos rapaces.      —Resulta que ningún dos dous levaba reloxio —comentou Pedro.      —¿E como non o dixestes cando saístes? —Porque eu pensei que o levaba Elisa.      —E eu pensei que o levaba Miguel, e ata que lle preguntei a hora non me dixo que o deixara na casa. Xa nos dixo Pedro que vós tampouco atopastes nada.      —Nada, ímonos —resolveu Cristina botando a andar cara a onde deixaran as bicicletas.      Foron os outros detrás, para colle-las bicicletas e regresar a Eiranova, algo defraudados pola viaxe en balde que acababan de facer. Unido isto ó sentimento de non saber cara a onde tirar agora no suceso do reloxio da igrexa.      Cando chegaron á silveira, o primeiro que viron foi que, enriba do sillín da bicicleta de Miguel, había un sobre branco. Cristina, que ía diante con Pedro, foi quen o colleu.      —¡Aquí está o que viñemos procurar ó río! —exclamou realmente leda e algo nerviosa.      —¿Que é?—preguntou Delio inquedo.      —Está na miña bici, desta vez é para min.      Cristina xa estaba abrindo o sobre mentres seguía a falar.      —Todo canto estea relacionado co reloxio do campanario, é cousa de todos. Deixárono na túa bici porque nalgunha tiña que estar.      Cristina acabou de abri-lo sobre e del tirou un papel branco. Desdobrouno e púxoo á vista de todos. Era un labirinto.      O primeiro en falar foi Delio.      —¡Que besta, cantos camiños!      —¡Nunca vin un coma el! —exclamou Pedro.      —O que fai isto non é de aquí, non hai en Eiranova quen teña tanta paciencia como para facer isto —dixo Elisa.      Pola parte de atrás do papel no que estaba debuxado o labirinto, había un texto escrito a máquina que dicía: MENSAXE SEGUNDA Haberá máis. Tantas como sexan precisas para que nos cheguemos a coñecer.(?)      —Non teño xa dúbida de quen é —afirmou Miguel sorprendéndoos a todos.      —¿Quen? —preguntou Pedro mentres os outros espetaban os seus ollos en Miguel.      —Un mestre que está cabreado porque aprobásemos e quere seguir a nos poñer traballos para todo o verán. ¿Porque non me diredes que non vai dar traballo percorrer todos eses camiños?      Riron todos a ocorrencia do rapaz e emprenderon o camiño da casa. Alí tratarían de lle dar solución ó labirinto.      Pasaron por diante da igrexa e xa non esta alí o auto de Xes.      Non viron, tampouco que desde a casa do Sacristán, alguén estaba a vixialos desde algo antes de chegar ó adro, e que non os perdeu de vista mentres o atravesaron.      Chegaron á casa de Cristina e Miguel, e deixaron as bicicletas á porta. Dirixíronse ó cuarto de detrás da cociña, saudando presurosamente á nai de Cristina e Miguel, que, na cociña, estaba a pranchar. Esta viunos pasar, pero non sería quen de dicir cantos pasaran de rápidos que ían.      —¡Carai! Moita présa levades, moi importante debe se-lo que ides tratar —dixo a muller. Sentados ó redor da mesa puxéronse a olla-lo labirinto. Parecía verdadeiramente lioso. Pero diante da aparición dunha nova pista, non ía se-Ia solución do labirinto o que os ía facer dubidar das súas posibilidades de seguir adiante. Así que, despois de ollalo un anaquiño, foi Cristina a primeira que falou.      —O que hai que facer é tentar de ordena-las palabras seguindo o camiño que arrinca de cada número.      —Claro —dixo Elisa—, hai que face-lo labirinto indo dos números ás palabras ¿nonsí?      —Eso penso eu —confirmou Cristina.      —A non ser que a pista sexa un número —falou Pedro— Entón habería que ir das palabras ós números.      Quedaron uns segundos pensativos, pero de seguida Delio apoiou a proposta de Cristina.      —Tén que ser partindo dos números, porque senón non hai maneira de establecer un orde. ¿Por cal palabra empezas?      —Pois non falemos máis —cortou Miguel—. Ímolo facer.      —¿E quen o fai? —preguntou Pedro.      —Cada un fará un número —decidiu Cristina—, e despois repasamólos todos. Empezo eu, a ver, ¿onde hai un lápiz?      Virouse Miguel a un alzadeiro que había na parede e, dun bote que alí estaba, pillou un lápiz que Ile entregou a súa irmá. Cristina apoiou a punta do lápiz no camiño que estaba marcado co número un, ergueu un intre a vista cara ós seus compañeiros, e escomenzou a percorrelo con moito coidado. Chegou a unha palabra e tomou nota dela no mesmo papel do labirinto.      A continuación foi Elisa a que fixo o camiño número dous, que remataba no medio do labirinto antes de chegar a palabra ningunha.      Desta maneira foron facendo tódolos percorridos do labirinto, que antes de dalo por resolto definitivamente, foron comprobados como é debido.      ?Moi ben. Temos unha lista de palabras que, seguindo o orde dos número, dan unha frase que ten sentido —explicou Pedro ollando no papel as palabras que foran escribindo—. Agora falta saber se isto é todo.      —A min paréceme que si, que isto é todo—dixo Delio, anque non sen certa dúbida.      —¿E logo para que ten as outras palabras e os outros números? —preguntou Miguel.      —Para completa-lo labirinto e facelo algo máis difícil de resolver. Porque as outras palabras, as que non teñen saída ou van dar unhas ás outras, non encaixan na frase —afirmou Cristina dando por finalizada a solución do labirinto.      —De acordo, xa témo-la frase, agora hai que interpretala —falou Pedro.      Quedaron todos pensativos ollando para o papel que estaba enriba da mesa. Cando levaban así un anaco, Elisa rompeu aquel silencio dicindo:      —Este quérenos dicir que vai tocar á vista de todos.      —Pois como dea o toque número trece á vista de todos, xa non temos máis que procurar —dixo Miguel—. Chega con ollar ben e identificalo.      —Non quere dicir que o vaiamos ver tocar, senón que tocará e estarémolo vendo a el, pero non tocando a campá —cortou Cristina a intervención de Miguel—. Polo menos iso interpreto eu.      —¡Xa sei! —exclamou Pedro de súpeto e erguéndose do asento—. Hoxe van facer no adro unha cacharela para asar sardiñas tódolos mozos e mais Xes, de seguro que ás doce da noite aínda están alí. E el quere dicir que aínda así fará toca-la campá igual, e mentres, estará diante de nós.      —iCerto, Pedro! —confirmou Cristina o que acababan de escoitar. Temos que ir á cacharela, porque de seguro que é un dos que están alí. Calquera mozo dos que estarán na cacharela pode ser, pero desa maneira xa poderemos eliminar moitos sospeitosos: a todos cantos non estean alí hoxe ás doce da noite.      —Entón nós tamén temos que estar na festa —dixo Miguel ilusionado coa idea de participar naquel acontecemento.      —A min de seguro que non me van deixar ir —falou Delio con aire de apenado.      —Hai que face-Ias cousas ben. Eu irei con Miguel a procurarte a ti —dirixiuse Cristina a Elisa—, e despois ímo-los tres a chamar por Delio. Xa verás como así te deixan ir. ¿Ti non tes problema, ou, Pedro?      —Non, ningún.      —Pois entón quedamos niso.      Fóronse cadaquén para a súa casa. Xa escomenzaba a querer anoitecer, anque neste tempo podía quedar máis dunha hora de día.      Cristina e Miguel non tiveron ningún tipo de impedimento para acada-lo permiso para ir ó adro, porque os seu pais tamén tiñan previsto achegarse por alí. Igual ocorría no caso de Elisa. Así que os tres foron á casa de Delio por ver de convencer os seus pais de que o deixasen ir cos outros rapaces. Non foi cousa doada, pero ó fin acadouse.      Pedro xa agardaba por eles no adro e a el se dirixiron todos. Camiño tamén da igrexa, ía moita xente andando a modiño e de vagar, mentres os mozos se afanaban en carretar leña para face-lo lume, caixas de sardiñas, pipotes de viño, caixas de refrescos, e todo canto parecían precisar para face-Ia súa festa.      Chegaron os rapaces ó adro e de seguida se xuntaron con Pedro. Había que tratar de establecer unha estratexia de actuación para aquela noite. Decidiron que de primeiras andarían polo medio da xente para ver quen estaba e quen botaban a faltar. Non se trataba de pasar lista, senón de ve-lo maior número posible de rostros. Media hora antes de dá-las doce cada un ocuparía un posto fixo para ver quen entraba e quen saía do adro.      Tamén Xes tentaba de controla-la situación e daba instruccións ós mozos.      —Ás doce menos cuarto, ti vas ollar nos freixos que hai ó lado da Casa do Sacristán. Que non che quede unha póla por revisar ¿estamos?      —Perde coidado —aseguraba o rapaz—, como estea alí, ben pode estar seguro que hoxe non toca.      —Despois quedas alí ata que o reloxio remate de dálas badaladas. Agora ti —dicía dirixíndose a outro dos mozos de Eiranova—, poste na entrada do adro e fixaste ben en quen entra ou sae do adro un pouco antes das doce.      Xes seguía a dar ordes arrodeado polos mozos e mais algún menos mozo que quería colaborar na vixiancia.      Así, o Peón de Xadrez, home duns corenta e tantos anos, alcumado desa maneira porque torcía a boca ó falar e ó comer, e dicían que era coma un peón de xadrez: que avanza de frente e come de lado, tocoulle poñerse na escaleira do campanario. Para isto presentouse un mozo para acompañalo, porque no caso de que aínda así tocasen tamén as trece badaladas, habería que subir correndo ó campanario para ver se había alguén nel.      Outro lugar que sería ocupado por dúas persoas, sería a Casa do Sacristán. Presentouse voluntario o Xuíz. Home xa de idade, que fora xuíz na cabeza do partido xudicial, e agora vivía retirado na casa que fora dos seus pais, acompanado dunha irmá viúva sen fillos, máis nova ca el. Daba longos paseos polos arredores tódolos días e varias veces no día. Apoiábase nun curioso caxato, que non era dereito coma todos, senón que estaba feito dunha raíz chea de curvas e retorcementos, agás nos dous extremos que tiña dous anacos perfectamente aliñados e dereitos.      O Xuíz e un dos mozos dirixiríanse á Casa do Sacristán. O mozo poñeríase na parte traseira, para que ninguén puidese entrar por alí. O Xuíz, despois de se cerciorar de que non había ninguén dentro, nin enriba nin embaixo, quedaría na porta vixiando a entrada.      Outros mozos arrodearían o adro, de tal xeito que non houbese lugar de onde toca-la campá sen ser visto por alguén.      Cando o reloxio deu as once, os mozos escomenzaron a esparexe-lo lume ata que quedou unha boa brasa para asa-las sardiñas, e sobre ela colocaron os asadeiros.      Un pouco despois xa escomenzaban a saí-las primeiras, que non tardaron en desaparecer engulidas polos máis apurados dos comensais.      Mentres tanto, os rapaces tamén estiveron a poñer en práctica a súa estratexia. Miguel, que fora osmar ó grupo que estaba ó redor de Xes, estaba agora a contarlles ós seus amigos onde estaría situado cadaquén.      —O Lois de Martelán estará nos freixos. Diante da porta da Casa do Sacristán estará o Xuíz e por tras o Carabullo, será porque como está tan fraco non o poden ver. Na escaleira do campanario vanse poñe-lo Peón e o Leonardo...      —Moi ben, Miguel —felicitou Cristina a seu irmán—. Entón agora imos nós cada un para o seu sitio, así cando eles ocupen os seus postos xa nós estaremos vendo o que pasa. Xa sabedes que hai que facer como se estivésemos a xogar, ou falando entre nós, pero que ninguén dea a sensación de que está vixiando.      Todos asentiron e Pedro repetíulle-las instruccións para que ninguén as esquencera.      —Entón estamos en que Elisa e mais ti, andaredes pola parte do frente da igrexa e mais por esta banda de acó. Miguel, Delio e mais eu, andaremos pola parte de atrás e polo lado de aló. Da Casa do Sacristán encárgome eu.      Estando todos de acordo, e como xa pasaba algo das once e media, fóronse cada un ó seu lugar.      Antes de se situar nos seus postos, os homes revisaron concienzudamente cada un dos lugares encomendados. O Leonardo subiu ó campanario e alí non había persoa ningunha. O Martelán fitou as pólas dos freixos unha por unha. O Xuíz subiu con coidado pola escaleira da Casa do Sacristán e pasou a vista coidadosamente polo sobrado. O Carabullo revisou o lousado da casa. E os rapaces non perderon de vista ó Leonardo, ó Lois, ó Carabullo, ó Peón, ó Xuíz, e a tódolos mozos e vellos que aquela hora estaban no adro ou nos seus arredores.      Cando chegaron as doce e escomenzaron a toca-las badaladas, fíxose un gran silencio. A ninguén se escoitaba contar, pero todos o facían mentalmente: unha, dúas, tres, catro...      E tal e como a mensaxe Iles anunciara ós rapaces: ... doce e ¡TRECE! No medio do ruxe-ruxe de voces que se escoitou inmediatamente despois do décimo terceiro toque de campá, o primeiro en reaccionar foi o Leonardo, que se botou escaleiras arriba coma un foguete. Non tardou nada o Peón en se largar tras del. Chegaron ó campanario e ollaron darredor. Non había ninguén. Nisto, o Leonardo foi ollar ben polo lado do campanario que estaba fóra da súa vista. Deu unha pasada para avanzar e esvarou, escomenzando a caer pola pendente do lousado. A xente berrou toda a un tempo, cando, o Peón, saltou coma un lostrego. Tirouse enriba das lousas, e botoulle a man á camisa do Leonardo acadando a agarrala. Quedaron os dous homes un anaquiño nesta posición, cando aínda non morrera totalmente o berro que tódolos presentes deran...      Erguéronse os dous homes sen que o Peón lle ceibara aínda a man da camisa ó Leonardo. Baixaron polas escaleiras e botáronse fóra da igrexa. De seguida os arrodearon todos. O Leonardo pasoulle a man por riba dos ombros ó Peón ó tempo que lle dicía: "Gracias, ho".      —Pisei algo que me fixo esvarar, se non é polo Peón, mátome —dixo dirixíndose ó crego e ó Xuíz que estaba xuntos.      —¡Que susto me deches, rapaz! —dixo o Xuíz.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega