Nesta apaixonante volta a través dos tempos, é necesario reconstruír
as lembranzas, retornar ó pasado sobre os mesmos pasos, abrir a porta
da historia que, un certo día, pechamos polo temor á acción invasora
do tempo, repasar os libros, os vellos papeles de anotacións e cousas
máis queridas: o perfil concreto das persoas e dos acontecementos, o
sentimento difuso da luz aprisionada. Porque, a terra, a cidade e o
poboado é sempre como unha enciclopedia, á cal recorremos nos
instantes de recordacións, depresión e nos grandes problemas da
confusión e da dúbida.
A memoria non é propiamente a facultade de
chamar á vida o pasado. En sí, el non pode volver: todo que a memoria
pode facer é compor a camiñada resumida do acontecido ou nosos
coñecementos pasados e presentes, ordena-los cronoloxicamente en
relación a un referencial común.
Nun sentido máis amplio, a historia abraza
todas as manifestacións da actividade humana consideradas na súa
sucesión, desenvolvemento e relacións de mútua dependencia. Enfin, a
historia é a ciencia dos principales sucesos ou insucesos de unha
persoa, de un pobo ou da humanidade en unha determinada época.
Os acontecementos históricos do pasado contén
realmente, se soubermos distinguir o principal do secundario, as liñas
xerais do futuro.
Preguntamos agora: ¿será verdade que os
acontecementos históricos non poden ser obxecto de verdadeira certeza,
que a crítica máis sabia non atinxe nunca, en teoría cando menos,
máis do que a suma probabilidade? ¿Que a certeza da historia diminui
á medida que os acontecementos se afastan do tempo en que vivimos?
Claro, que esas certezas poden ser relativas. Un acontecemento
histórico que deixou atrás de sí vestixios profundos nos documentos
escritos ou monumentos auténticos mantén, sexa cal for a súa
antigüidade, unha certeza inabalable como no acto dos acontecementos.
Moitas veces, somos levados aos perigos do erro
por fallas do testemuño: lapso de memoria, esaxero inconsciente,
paixóns diversas máis ou menos conscientes ou, ás veces, o desexo de
agradar, ou ata a mitomanía que nela deforman o sentido da verdade .
O historiador, en determinadas circunstancias,
pode recorrer, sempre que for necesario, ó preenchimento de algunha
lacuna, segundo os datos que posúe con a finalidade de reconstruír
unha serie de acontecementos.
Neste libro de soidades, veneración, amor e
feitos históricos de un pobo singular, que soubo vivir a súa propia
historia, non pretendemos apresentar unha unidade de estilo, polo
contrario, desexamos que cada acontecemento histórico, cada expresión
se adapte, en cada circunstancia, ó tema, sín fuxir á realidade dos
momentos épicos e culturais. Canto ao asunto narrado, encontrase
entremeado de feitos e acontecementos históricos que poden nen sempre
estar nunha secuencia histórica correcta, tendo en conta de que os
datos históricos consultados de varios autores, teñen algunhas
diverxencias históricas e cronolóxicas. |