BVG Atrás Índice de Páxinas |
Resumo de gramática eonaviega |
||
Paradigmas Morfolóxicos (15) |
Pagina nueva 1
15. Tabra de conxugación de verbos regulares
15.1. Paradigma ordinario
I CONXUGACION
falarII CONXUGACION
collerIII CONXUGACION
partirINDICATIVO
Presentefalo
falas
fala
falamos
falades
falancollo
colles
colle
collemos
colledes
collenpartio, parto
partes
parte
partimos
partides
partenPretérito imperfecto falaba
falabas
falaba
falábamos
falábades
falabancollía
collías
collía
collíamos
collíades
collíanpartía
partías
partía
partíamos
partía
despartíanPretérito Perfeito falei (n)
falache
falou
falamos
falastes
falaroncollín
colliche
colleu
collemos
collestes
colleronpartín,
partiche
partiu
partimos
partistes
partironPretérito pluscuamperfeito ou máis-que-perfeito
falara
falaras
falara
faláramos
falárades
falarancollera
colleras
collera
colléramos
collérades
colleranpartira
partiras
partira
partíramos
partírades
partiranfuturo falarei
falarás
falará
falaremos
falaredes
falaráncollerei
collerás
collerá
colleremos
colleredes
colleránpartirei
partirás
partirá
partiremos
partiredes
partiráncondicional falaría
falarías
falaría
falaríamos
falaríades
falaríancollería
collerías
collería
colleríamos
colleríades
colleríanpartiría
partirías
partiría
partiríamos
partiríades
partiríanSUBXUNTIVO OU CONXUNTIVO
presentefale
fales
fale
falemos
faledes
falencolla
collas
colla
collamos
collades
collanpart(i)a
part(i)as
part(i)a
part(i)amos
part(i)ades
part(ia)nimperfeito falase
falases
falase
falásemos
falásedes
falasencollese
colleses
collese
collésemos
collésedes
collesenpartise
partises
partise
partísemos
partísedes
partisenIMPERATIVO fala
faladecolle
colledeparte
partideFORMAS NOMINAIS
infinitivofalar coller partir xerundio
falando collendo partindo participio falado collido partido infinitivo conxugado falar
falares
falar
faláremos
falárades
falarencoller
colleres
coller
colléremos
colléredes
collerenpartir
partires
partir
partíremos
partíredes
partiren
15.2. Conxugación dun verbo con pronome enclítico
fálolo
fálaslo
fálalo
falámolo
faládelo
fálannofaleilo ~ faleino
faláchelo
faloulo
falámolo
falástelo
faláronno
15.3. Perífrases
15.3.1. Perífrases temporais
+ inf.: vou mercar os bois á Pola.
- Ir
Estar a + inf. / estar + xer.: estaban a falar hai un cachín
Querer + inf.: parece que quer estear.
Estar para + inf. (ou estar a pique de + inf.): Como estaban anoxados, estiveron para / a pique de berraren.
15.3.2. Perífrases modais, obrigativas e hipotéticas
- Haber + inf. ou haber de + inf. ou haber a + inf.: has (a) falar con tou irmao.
- Hai que + inf.: hai que se dar présa.
- Ter que + inf.: Teis que me mirar as rodas do coche.
- Ter de + inf.: Tes de botar esa carta al correo.
- Deber + inf.: Deberían chegar máis cedo.
- Poder + inf.: Non podo entender o que faen.
- Ser a + inf. ou ser quen de + inf.: Non son a abrir esta botella
15.3.3. Perífrases aspectuais imperfectivas
- Andar a + inf. ou andar + xer.: Andaban a buscar cogorzos despois de chover.
- Levar a + inf. ou levar + xer.: Levan toda a mañá a traballar.
- Ir + xer.: Van aprendendo muito ultimamente.
15.3.4. Perífrase aspectuais perfectivas
- Acabar de + inf.: Acabo de falar con el.
- Estar a pique de + inf.: Estaban a pique de chegar, mais tiveron un accidente
- Deixar de + inf.: Deixa de falar con todos os que atopa pola rúa.
- Ter + part.: Teño xa rematado todos os exames
- Dar + part.: Non dan chegado aínda.
- Vir de + inf.: Vimos de comer.
15.4. El infinitivo conxugado
Usos:
- Cuando tendo o mesmo subxecto que a oración principal, el infinitivo vai precedido de preposición: Para mercármos o pan imos darnos présa.
- Cuando hai muita distancia entre el verbo principal e mais o infinitivo: Prendemos a televisión ás dúas da mañá, cuando todo todos están deitados para graváremos o programa no vídeo.
- Cuando a 3º persoa del plural indica a indeterminación del suxeito: É hora de faláremos; A culpa é del xuíz porque non deixou prenderen os ladrois.
- En construciois reflexivas e en verbos pronominais: Avisamos aos vicíos para viren ás cinco; Mercámosche un galano para lougo queixáreste de que non che prestaba.
- Cuando el infinitivo ten un suxeito expreso distinto del del verbo principal: Víronte al salires de alí.
- Cuando se quer expresar o suxeito que é distinto al del verbo principal: Falan para escoitáremolos.
© 2006 Biblioteca Virtual Galega |