|
A
feliz aprobación do Estatuto autonómico catalán, cô que a
groriosa irmáa mediterránea ten de iniciare o vieiro da sua
liberdade efectiva, foi como un toque de chamada â movilización
xêral. Todos cantos vimos loitando decote poI-o milloramento e a
libeiración das nazonalidades peninsuares en que fumos nados,
ben podemos eiscramare que a nosa hora é chegada. O réximen
repubricán que o pobo hespañol soupo otorgárese o 14 do abril
do ano 31 posibiliza, sinón plenamente, cal compría agardare
dimpóis das promesas feitas na oposición, pol-o menos de un
xeito inicial, o troque da anterga e anacrónica estructura
unitaria do Estado, servil e ridícula copia da centralización
francesa con que a morta monarquía tan ben marchaba, por unha
nova estructura máis acaroada â realidade, âs leis naturaes,
ao que os feitos biolóxicos demandan, estructura que,
ineludibelmentes terá de sere o paso prelimiar pra o troque
necesario e decisivo que ten de sere a instauración da
Repúbrica federal e ainda, cicáis, a Confederación de
Repúbricas Ibéricas.
Concedida á Cataluña a carta
autonómica que tan ben ganado ten por todos conceptos, sendo
cousa segura a inminente presentación âs Cortes Constituintes
da Carta autonómica de Vasconia e, poI-o tanto, segura tamén a
sua aprobación pol-a Cámara lexislativa hespañola, é chegado
o momento de pôre en xogo todol-os esforzos e de traballare en
acougo, cada un na medida das suas forzas, pra que as arelas
autonómicas da Galiza se non ollen defraudadas e se poñan,
poI-o mesmo, en trance de realización.
Como grau de area aportado â obra
común do abranguemento das nosas Iiberdades, se presentan istas
liñas divulgadoras, istas liñas que tencionan seren algo eisí
como unha eiséxesis clara, rexa e contundente do que a
autonomía é e do que a autonomía supón. Non serían elas
necesarias -e como eIas todoI-os traballos que ao mesmo fin
s'endereitan- si en todoI-os gaIegos eisistira un coñecimento
craro, perciso e termiñante do que a autonomía é. Mais, por
disgraza, non sucede eisí.
Os intreses creados, os egoísmos
á medraren â soma do centralismo ausurdo i-esgotador, a mala
fé, o temor âs novedades, a fobia á todo o que supoña
modernización e de xeito moi principal o descoñecimento, con
tanto agarimo fomentado poI-as vellas taifas partidistas que se
repartían o país, que das cousas e dos probremas políticos
eisisten en xêral, fixeron que isto da autonomía galega se
presentara aos ollos míopes da masa como algo vitando e
merescedor, poI-o mesmo, de se combatire baruda e rexamente. E
boa proba de ísto é o feito, á se repetire antre nós con
frecoenza abraiante, de ouvire á un señor que se desfai en
trenos esmagantes contra os degoiros autonómicos e contra os
seus propugnadores, trocare de disco e confesare a sua
trabucación tan axiña como un autonomista ll'eispón o que a
autonomía é, e as ventaxas e comenenzas que da sua imposición
se tirarán. Iste caso repítese decotío nas nosas rúas, nas
nosas corredoiras, nos sitios todos onde adoitan á se xuntaren
máis de dous.
Imos, pois, en liñas sinceiras,
feitas o máis sinxelamentes posibel, á falare da autonomía cô
pensamento posto eiscrusivamente en sere úteis, unha vegada
máis, â nai patria, á ista Galiza nosa e dos nosos máis caros
degoiros, tan chamada á sere, e que si ainda non foi é única
i-eiscrusivamente porque nós non nol-o propuxemos. Mais agora,
que asegún todal-as semellas o tempo en que o cumprimento da
profecía bárdica parce que xa se acaroa, é chegado o momento
de botal-o resto. É chegado o momento da laboura rexa, pensando
decote que ela será eficaz e que os seus froitos, sinón en
totalidade, poI-o menos en parte, xa poderán seren recollidos
por nós.
A feliz circunstanza do
derrubamento da apodrecida monarquía e o seu troque pol-o
réximen repubricán, que posibiliza e fai doada unha nova
estructuración estatal, obríganos á pensare, con fundamento,
que si traballamos agora cal compre porque á todos chegue o
coñecimento do que a autonomía é, se non achará lonxano o
día xúrdio en que a Galiza terá d'escomezar á percorrere o
vieiro que a levará â sua libeiración prena e definitiva.
|
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas