[p. 160]
Así que s'acabou a pirmeira función dixo Payo,
qu'asi se chamaba o carpinteiro:
—Por eso non hay nada millor que ser rico: levo
moito xogado â lotería e seica é fada que nunca me toque; fun algunha
vez que outra á xogar â timba y aqui teño máis sorte pró nunca
m'estrevin á xogar moito.
—¿Onde vas á xogar? Perguntou Mereguildo.
—A calle de San Miguel, onde talla o que me
roubou a novia qu'eu mais quixen n'este mundo.
—¿Cómo se chama?
—Martiño.
—¿Martiño López, estudiante de meiciña?
dixo Caitano.
—O mesmo.
—¿E vai todal-as noites?
—Cuasque todas.
—Pois esta iremol-os dous alá.
—Non, iremol-os tres, dixo Mereguildo.
—Hay que buscar un que sea moi amigo da casa e
que responda de vosoutros, sinon non entrades, porque antes de chegar ó
carto da timba hay moitas voltas que dar e vareas portas qu'abrir
[p. 161]
que non s'abren máis qu'indo unha cara moi conocida na casa.
O carpinteiro contou á Martiño cos
estudeantes qu'ali iban, entr'os que nomeou algús conocidos de
Mereguido e de Caitano y-alá se foron en busca d'eles.
Poideron atopar un que levou ós tres, e antes
d'unha hora estaban os meus homes no carto donde se xogaba,
chocándolles moito qu'aquel amigo qu'os levou, chamou á unha porta,
qu'o cabo de pouco abriuse de seu, sin ver á porteiro ningún, e d'este
mesmo xeito s'abriron outras duas. A sala do xogo xa estaba ben chea de
xente.
Anqu'entraron duas persoas desconecidas, poucos
xogadores puideron fixarse n'elas, porque todol-os ollos estaban comendo
as cartas, que lentamente corrian pol-a mau do que tallaba, nas
qu'aventuraran algús o pan dos seus fillos y-apaz da sua casa.
Com'a banca subira, había alí algús cas
gordos que xogaban á unha carta centos de pesetas, como si beberan un
vaso d'auga.
—Botemos unha fragata os tres, dixo Mereguildo.
—¿De canto? perguntou o carpinteiro.
—Tanto ten, deixámoslle que vosté
ó diga.
—¿De vintecinco pesetas?
—Moi ben, responderon Caitano e Mereguildo.
botando mau ás cartas.
—Debe d'apuntar Caitano, porqu'é n'esto a mau
máis inocente.
—Conforme. ¿Boto os quince pesos xuntos?
—¡E logo! E dalles tres golpes s'antes non-os
leva o demo.
Caitano adiantouse e puido atopar un pequeno
sitio por onde se via ben ó que pasaba na mesa,
[p. 162]
e tivo a sorte de volver drento de pouco con cento vinte pesos que
repartiu cos compañeiros.
—Agora cada un que xogue pra si, dixo Caitano.
Cada un botouse pol-o seu lado.
Caitano escomenzou á xogar con moita sorte,
tanta, que chamou á atención d'algús xogadores po-las cantidás
qu'aventuraba, pró cando empezou á facer as posturas mais grandes foi
cando viu entrar á martiño e coller a baraxa pra remudar ô outro.
As poucas posturas fixouse martiño en caitano
e chocoulle velo apuntar tan forte porque nunca soupera qu'era xogador,
pró non lle saliu do pensamento quen'o levaria ali e s'iria co gallo
d'armar algunha.
A o pouco tempo chegaron D. León e D.
Honorato, chegárons'él e dixéronlle:
—Xa non-o atopamos na casa.
—Está ahí, respondeu rápidamente, de camiño
que baraxaba, facei como que non-o vedes.
Martiño tranquilizouse, pois decatábase que
non viña por armar quimeria, non sabendo ainda nada do que resolveran
do duelo.
Pró Caitano apuntaba máis forte de cada vez,
y-acertara moitas cartas arreo.
Algús xogadores empezaron á apuntar con él,
y-a banca viuse nas apuradas.
Martiño tremaba coa carrraxe.
—Hastr'aquí ven á ser a miña mala sombra,
dixo, e padecía nos seus adrentos ó que non pode dicirse, cada vez
qu'acertaba unha carta Caitano, porque vía como facía desmermar á
banca e conoceulle que se valía da sorte pra acabar co-ela.
Chegou á apuntar máis forte que ninguén y-a
chamar á atención dos máis avezados n'aquel
[p. 163]
vicio. Gardara os pirmeiros cinco pesos que quitara e propuxérase
perder todo ó que ganara ou leval-o tapete. Xa tiña algús miles de
pesos na faltriqueira.
Chegou un momento en qu'a banca viñera tan á
menos que Caitano calculou que chegaba todo ó que ganara pra copar. Viu
salir un as y-onha sota e dixo:
—Copo ô as.
Tod'o mundo se quedou friu. Ninguén esperaba
aquelo. Contouse o diñeiro qu'habia sobre do tapete. Eran us cinco mil
e pico de pesos. Inda lle sobraban algús á Caitano dos que levaba
ganados.
Martiño sudaba, porque anque a compañia tiña
capital de reserva, o máis d'él perdiao aquela noite por apuntar
cuasque todos con Caitano, que poucas cartas deixaba d'acertar.
Mereguildo e Payo estaban sintindo moito aquela
toleadura que lle dera á Caitano, dempois de chegar á ganar tanto fino
peso.
Por fin, dempois d'un momento de silencio, no
que non se sintía voar unha mosca, veu o as de bastos e ganou Caitano.
A xente empezou a remuiñarse acarón de
Caitano y-a darlle á noraboa, algús á quen nunca conecera pidironlle
á cinco e dez pesos prestados y ali mesmo, sendo xeneroso con todo o
que pidiu, deixou máis de duas mil pesetas.
Como a xente tratase de largarse oiuse unha voz
que dixo.
—Siñores, pode agardar o que queira, pois logo
virá máis diñeiro, s'é qu'alguén de vostés non quer tallar.
A pesar d'esto, Caitano, Mereguildo e Payo,
saliron â calle.
[p. 164]
Payo xogara con Caitano e ganara máis de tres
mil pesos. O home xa se consideraba rico.
—Non volvo á xogar, dixo. Con este diñeiro xa
me baraxarei, pra facelo medrar no mesmo oficio.
—Farás ben, tampouco eu volvo, dixo caitano
solo viñen ahí por ver si lle podia ganal-os cartos á Martiño,
porque penso que lle fai un ben quen lle quita ese elemento do viceo, á
ver si dempois se fai home de ben, porqu'é listo e ten boas
disposiciós, qu'é lástima que se perdan por mala cabeza.
Antes de dispidirse dixolle Caitano á Payo.
—Mañá non faltes ás doce na miña casa e si
necesitas algún diñeiro d'este, pra algún negocio en que vayamos á
medias, podes dispoñer d'él,
—Moitas gracias; y-entón xa cabilarei sobre
d'eso, porque n'este mundo o ouro corre pro tesouro e sin diñeiro non
se fai nada.
—Entrambos amigos foron acompañar á caitano
á sua casa despidironse hastra o outro dia.
En troques martiño quedara bufando á o pensar
que non lle volverían á mau os cartos que lle ganara Caitano e xurou
vengarse d'él de calquera maneira. |
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas