BVG     Atrás    Índice de Páxinas

[p. 207]      Cando Martiño chegou á sua casa, atopou con Berta que subía diante d'él as escaleiras. Tentaciós lle deron de volverse pra que non-o vise, pró como desconfiaba de que o viñese seguindo a policia, non s'estreveu á salir e decidiuse por dars'a conocer de Berta.      Esta volveus'a mirar pro que subia tras d'ela e díxolle toda chea de sorpresa.      —¡Siñorito Martiño! Xa coidei que largara de Madrid. ¿Como s'estreve á andar por fora cando tanto ó buscan pra prendelo? E verdá qu'asi custa cara conocelo.      —¿A onde vás?      —Madoume un recado a siñorita, non sei que me quere.      —Pois faime o favor de baixar y-estarte na porta da calle, e si ves a algús policias que che pareza que gardan a porta subes á decirmo.      —Pró siñorito ¿cómo o demo ó atentou á ferir á D. Caitano, que non se mete con naide y-é tan bon?      —Non me fales máis d'eso. Bastante pena teño comigo e bastante terei que purgar esa falta na miña vida.      —Dígalle â siñorita qu'estou abaixo. [p. 208]      Estaban esperando á Martiño seus pais e sua hirmá que foi quen saliu á abrirll'a porta.      —Agarda un pouco, lle dixo, vou eu diante pra decirllo á tua mai, porqu'a probe non fai máis que chorar e non sei si d'esta morrerá co-a pena.      Martiño baixou a cabeza e calou, siguindo á sua hirmá.      A mai estaba na porta do carto e saliulles a o camiño. En canto viu a o fillo vistido de sarxento deull'unha especie de esvaido. Martiño colleuna, e mal como puido levouna á sentar n'un sofá.      Don Luciano apricoulle ás narices un frasquiño con éter e logo volveu en si.      Martiño non podía conter as vagoas e partiasell'o corazón co a pena a o ver asi á sua mai.      —Teña ánimo mamai —lle dixo collendoll'unha mau como si por ela quixera pasar toda unha corrente de cariño.      —Deixa, fillo, deixa, qu'esto n'é nada pro qu'inda me falta por pasar.      —Non s'apure. Eu en Buenos Aires traballarei y-espero ser feliz. Si chego á ser rico volverei á España denantes de que vosté morra.      —Millor era que non marcharas, dixo don Luciano.      —Non m'estrevo á presentarme diant'a xente.      —Pois agora saliríache pouca pena, porque teño mentres que hastra o mesmo Caitano non t'habia tratar mal.      —Acabo de tropezar co él. Iba con sua mai, conoceume e fugúraseme que lle quedaban falando de min á un policia. Cheguei aqui moi escamado e non sei si me virian siguindo.      —Sabela vai á ventana á ver si ventas algún perigro. [p. 209]      —Xa mandei que quedase vixilando na porta á Berta qu'atopei n'escaleira.      Sabela marchou.      —Conque ¿acabas por quedarte?      —¿E que vai ser d'Adelaira, acabado de casar e separado de ela tantos anos?      —Esa muller foi a tua perdición, dixo a mai.      —Ela non tivo a culpa de nada: foi a miña mala cabeza y-a disgracia qu'estaba alí porparada, pró Adelaira é moi dina de ser querida, e hay moi poucas mulleres tan boas com'ela.      —Ten razón, dixo D. Luciano. Adelaira podes deixala con nosoutros tod'este tempo.      —De ningunha maneira. Non ma traigades diante dos ollos, que non-a quero ver. Ademáis ¿pensas ti que tua hirmá pode alternar, de vergonza, con semellante cuñada?      —Ben, pois con marcharnos está rematado. Pró agora boull'a decir, xa que cadra, que Adelaira é unha muller honrada, que se pode persentar en calquera parte. Cada vez estou máis ledo d'haberme casado co-ele, e poida que non fose tan feliz casándome con Panchiña. Si vosté vira ó que me quer, como me mima, como adiviña os meus pensamentos, percurando darme sempre gusto, veria que non podía pintarme millor con ningunha outra muller, ¿Qué seria de min n'estes momentos d'angustia e de delor porqu'estou pasando, discutido por todos, condenado pol-os mais, preseguido como un gran criminal, si non hachara consolo nos meigos resortes que ten o amor da miña muller, pr'alentar o meu corazón, e dar paz ao meu excitado espritu, envolvendô en gasalleiras espranzas de millor porvir?Teño fé n'ela porqu'é moi lista e si n'é siñora é porque eu non podo levar com'ela a testa erguida, que sinon xa [p. 210] ó seria, porque merece selo, pol-os sentimentos, millor que moitas das que naceron en dourados berces. Miña hirmá non perderia o casamento por andar na sua compaña.      —Os homes, de namorados, xa non vedes mais que pol-o anteollo que vos pon o amor da vosa muller. Ben se di qu'a pasión priva conocemento.      —En fin, dixo D. Luciano ¿qué determinas?      —Nada sin consultar con Adelaira, pois inda non sei si quererá espoñerse a os menosprecios qu'aqui ll'esperan.      N'esto entrou Sabela dicindo.      Parece que s'axuntan algús policias preto da casa.      Don Luciano e Martiño puxéronse de pé.      —¿Qué dis? Si queres quedarte nada importa que te prendan, onde non ponte a presa ese vestido de obreiro.      —Dácamo logo, Sabela, porque si podo hei de ver antes á Adelaira.      —Asina que te vistas baite pro meu despacho.      —¿Danunciaríate Caitano?      —Poida que si.      —Inda non-o creo. Deume palabra de non facer nada que poidera perxudicarte e téñoo por home de ben.      De pronto petaron á porta.      —Será Berta, dixo Martiño.      —Escóndete pronto dixo a mai.      Era Berta que chegaba alasando de tanto correr.      —¿Qué pasa? perguntoulle Martiño.      —Debeuno conocer alguén porque ll'oin falar á un policia con outro que se lle figuraba qu'era vosté un sarxento que vira entrar n'esta casa. Es [p. 211] tán agardando non sei porqué pra subir á prendelo.      —Hala, vistete e non sallas do despacho. Ahi levas ós papés que percisas, na faltriqueira d'adrento da chaqueta, dixo D. Luciano.      —Ti, Berta, siguiu dicindo, tes que pasar por muller de Martiño tod'o tempo que sea perciso hastra que se poña en salvo, xa che pagarei este favor en todo ó que poida.      —Ben siñor, eu por vosté fago calquera cousa, pró por Dios non me compormeta, non sea que me leven á cárcere.      —Non teñas medo, que non han conecer á Martiño indo contigo.      Berta baixou a cabeza resinada.      Repunáballe moito ter que pasar por muller do que quixiera matar o único home que lle reinaba no corazón. O amor de Caitano non-o podia borrar do pensamento, e parecíalle que tiña máis direito á él que naide, porque levaba algo d'él nas suas entrañas.      A Martiño tiñalle moi mala pía dende o feito, e solo queria ben á D. Luciano y-a Sabela, qu'a trataran como da casa namentras qu'os sirviu.      Por eso dempois d'us instantes de vacilaciós dixoll'a D. Luciano.      —Fiome de vosté: digame logo que teño que facer.      —Nada: tal e como estás, salir co meu fillo como qu'eres muller d'él, e confesalo asi cando cho pergunten.      —Volveron petar á porta. Os petos denotaban que traguía presa o que chamaba.      Antes d'abrir todos se puxeron en movemento.      Sabela y-a mai estaban tremando e non vian maneira de que poidese escapar Martiño. [p. 212]      —Probe fillo meu, cantas vai á pasar n'esa cárcere e dempois quedar perdido pra sempre, casado c'unha muller que Dios sabe ó que foi, non ó que será e c'unha sogra que foi tan mala mai.      —¡Qué vergonza Dios mio, que vergonza!, escramou Sabela, apretando a testa co-as maus cruzadas.      —¡E inda queria teu pai traguérnolas á casa!      —Estaría tolo, seria capaz de marcharm'eu d'ela.      Don Luciano antes d'abrir a porta foi ver s'estaba vistido Martiño.      —¿Acabache, lle perguntou.      —Si.      —Xa sabes que te chamas Zaquiel Rego.      —Ben o lin nos papés.      —Agora séntate como que ch'estou facendo unha cura, e ti tamén. séntate aqui n'estoutra silla, dixo dirixindose á Berta, qu'ó siguia.      Dito esto acudiu correndo á porta, porqu'as mulleres non s'estrevian á salir.      Abriu e con gran sorpresa viu qu'en lugar de chamar os policias, entraron por ela Adelaira perguntando con moita ansea:      —¿Está aqui Martiño?      —Si. ¿Tras algo novo?      —Que me daba a y-alma que ll'iba pasar algo e viñen tras d'él, pensando en agardalo cerca d'eiqui e de camiño estar con ollo por si adiviñaba qu'o descobriran. En canto cheguei xa me deu mala espiña o que dous policias estaban ond'a min e falaban moi baixo, sin quitar ollo da porta d'esta casa, dempois achegous'a eles outra parexa e penso que ten que salir pronto d'eiqui; pró antes conven qu'eu salla pirmeiro, vistida co traxe de sarxento qu'él trouxo. [p 213]      Adelaira fora falando y-andando con D. Luciano hastra chegar ond'estaban Martiño e Berta.      Mirouna d'alto á baixo con algún recelo, e Martiño que s'erguera pra abrazar á Adelaira, díxolle: Non temas nada d'esta muller qu'está disposta á axudar á salvarme. Entra n'esa alcoba e pon o traxe de sarxento que deixei. Anda lista.      Don Luciano ordenou que salise pirmeiro Martiño co-a cara vendada, com'a quen acababa de facer unha cura en compaña de Berta, e que Adelaira quedase vistida de sarxento algún tempo no despacho.      Volveron á petar, e d'esta vez saliu Sabela á abrir: eran dous policias que perguntaban por D. Luciano.      —Fágan-o favor de pasar a o despacho, ali estará.      Adiantouse un d'eles y-o outro quedouse na porta.      Don Luciano saliulle o alcontro.      —Temos orde do señor xuez pra facer un rexistro na sua casa, porque hay quen di que viu entrar aqui a o seu fillo vistido de sarxento.      —Non hay incomenente, estou acabando de facerll'a cura á este que ven co-a sua muller, e no tocantes a o sarxento, ali está tamén agardando pra consultarse.      —Esta moi ben, dixo o policia.      A pouco salia D. Luciano guiando á Martiño que levaba a boca vendada y on ollo.      Mirouno o poicia asi como a Berta, e dixll'o da porta.      —Deixaos pasar.      O pirmeiro que fixeron dempois, foi ir ver a o sarxento, qu'ergueu a cabeza e saludou co-ela os policias. [p. 214]      —Non-o é, dixo un ô outro pol-o baixo.      Dempois un d'eles rogoull'a D. Luciano que ó siguise pr'ensinarlle a casa.      —Siñor sarxento, non podo consultalo agora, volva, si quer, mañá.      Adelaira respondeu.      —Non teño presa, agardarei aqui por vosté.      Martiño e Berta baixaron as escaleiras moi ledos. Xa se crian salvos pois non os detiveran os policias, pró tan pronto como saliron da porta da calle detivéronos outros dous.      —¿Cómo se chaman vostés? perguntou un d' eles.      —Zaquiel Rego, y-a miña muler, Adelaira Vázquez.      Dempois de vareas perguntas dixo un policia.      —Acompañenm'ustés diante do siñor inspeutor.      Berta escomenzou á tremar e Martiño non-as tiña todas consigo.      —Xa ve vosté qu'eu vou malo e podo andar pouco.      —O ispeutor está agardando ó cabo d'esta calle, d'eiqui ali pouco hai.      Entrambos siguiron a o policia.      —Adelaira saliu pouco dempois vistida de sarxento, sin que naide lle dixese nada.      Chegou á casa ond'esperaba qu'estivese xa Caitano e cando viu qu'inda non chegaran, dixolle á sua mai.      —Agora si que son desgraciada: de segura que os prenderon.      E votous'a chorar com'unha perdida.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega