Parece
haber acordo unánime, e nisto non queremos establecer
unha nova tipoloxía, ao sinalar a presencia de tres
etapas na evolución da obra poética de Xosé Luís M.
F.
Unha primeira etapa de
mocidade, que poderiamos ligar ao período
existencialista que tamén coincide cos seus primeiros
libros de narrativa, Percival e outras historias
e O Crepúsculo e as formigas, e que se
centraría fundamentalmente arredor do seu primeiro libro
Voce na néboa. Esta etapa corresponderíase coa
que Carme Blanco denomina, analizando o conxunto da obra
ferriniana, "Os anos escuros, existencialismo e
vangarda", e que delimita entre 1955 e 1964.
Un segundo período, que
iría de 1964 a 1980, caracterizado polo incremento da
belixerancia política durante o que o noso autor vai
publicar tres volumes de poesía: A antoloxía
popular de Heriberto Bens, o Sirventés pola
destrucción de Occitania, libros estes dous
publicados logo conxuntamente baixo o epígrafe de
Poesía enteira de Heriberto Bens, e Con pólvora e
magnolias. Durante este período o autor leva a cabo
tamén o desenvolvemento da súa obra narrativa con
títulos tan significativos como Arrabaldo do norte,
Elipsis e outras sombras e Retorno a Tagen
Ata. A esta etapa poderíamos adscribirlle o mesmo
epígrafe empregado por Carme Branco, que non é outro
que o de "Escrita vermella".
E, finalmente, unha etapa
que chegaría ata a actualidade e que a crítica luguesa
epigrafa como "o poder da imaxinación: fantasía,
nostalxia e metaliteratura". Este último período
estaría composto por unha serie de obras que representan
un extraordinario desenvolvemento da creatividade do
autor, manifestada en distintos eidos da literatura,
tanto a poesía, (onde publica os xa mencionados O
fin dun canto de 1982; Homes e illas de
1986; Morte de Amadís de 1990; Erótica de
1992; e Estirpe de 1994) , como a narrativa (con
obras tan sobranceiras dentro da súa prosa de ficción
como Crónica de Nós de 1980, Amor de Artur
de 1982, Bretaña Esmeraldina de 1987, Arnoia,
Arnoia de 1985, Arraianos de 1996), o
ensaio (en 1984 publícase De Pondal a Novoneyra,
que recolle e actualiza a que fora a súa tese de
doutoramento), o articulismo (coa serie de artigos
asinados baixo o pseudónimo de Dosinda Areses e outros
que publica baixo o seu propio nome) e, mesmo, o teatro
(en 1983 o grupo Antroido fai unha adaptación de certos
textos da súa obra narrativa nun espectáculo denominado
Percival e estrea a peza Celtas sen filtro
coescrita co grupo de teatro Artello).
Se os seus inicios
literarios hainos que situar no poético dentro, ou cando
menos nas proximidades, da denominada por el mesmo como a
Escola da Tebra, o certo é que a obra literaria de X. L.
M. F. percorre, e mesmo establece, unha chea de correntes
e actitudes que preludian ou protagonizan o grande
esplendor da tradición poética galega no final do
século XX.
|