D'o mar e d'a terra

Páxina Anterior

"O mar" (pp. 93-97)

Páxina Seguinte

Pagina nueva 1

[p. 93]

   ¡Zóa, mar funga, balbordea, brúa,
n'arredres teu furor, érguete âs nubes,
fai â terra tremer, barcos e penas
co-as tuas gorxas de demoño engule!
co-a rabia qu'aferventas n'o teu seo
érgue esas mangas d'asalgados fumes;
tua íria sin par non teña termo,
c'os teus tronidos ceu e chán aturde.
   Decrárate martelo soberano
contra canto durez teña e valume;
c'o teu costante dente ¡roe, roe!...
canto enriba de tí a industria xunte:
cañós, balas, madeiras, hosos, teas...
nada teu ventre comellón repune.
Enfónchate, orgulécete, aroállate;
pro cantas máis areas en tí xuntes
máis material serán con que dar corpo
âs veiras que desfás c'os teus rempuxes.

[p. 94]

   Dentro do corpo teu vai outra forza,
xuntando o que tí môs, pro non destrues.
Ela refreará tua puxanza
pra qu'a soberba contr'o ceu n'atufes;
ela c'o limo e sal d'as veas tuas
os corpos xuntará qu'irado tundes,
facendo novos seres, terras novas,
da masa levedada n'o teu buche.
D'a terra n'has facer cera e pabío;
erguéla ti verás vales e cumes;
qu'a madre Natureza farturabre
sô vive pra criar, e hastra do fume
e d'os seres manidos e invisibres
fai os menistros do seu trono ilustre.
   Tí non eres nomáis que forza bruta,
palanca remexente que rexurdes,
porqu'o âr te manea atropelante
ô són d'ese calor que baixa ou sube.
Tí eres un cabalo sin concenza,
touro que forzas misteriosas xunguen,
fera doente qu'arroutada trabas
cando ch'atízan os centraes lumes;
pro, suxeita ô poder d'a intelixenza,

[p. 95]

(de Dios somello d'inmortal relume),
qu'irá brilando sobre tí decote,
porqu'a verdade pol-o mundo cruce.
   Non t'envanezas, pois, MAR, pára quedo,
non loites briarial nin testarudes:
pois nunca has de ter máis soya unha gota
ora t'abales, ergas ou debrúes—,
e por guindar n'a terra outro deluvio
o brilo d'as estrelas hoxe enfusques.
Canto lles das, che dan sin perder solbo
ríos e fontes, brétemas e nubes,
sin minüir a vida ese tesouro.
con que dotado dende o empezo fuches.
   As pelras e diamantes d'o teu seo,
a prata e ouro que n'as penas luces,
as vidas dos mortás que cego solbes,
por ben que te retorzas e marmules,
e raches tua lingua contra as pedras,
e mais ventosas contra o chan apuntes,
non ch'han de dar un grau de mais potenza
anqu'os sigros pra tí suas horas xunten.
   Cálmate, calma pois, non sexas tolo,
víst'o teu manto d'anacrado azure,

[p. 96]

non adiques mais túmbalos â morte
nin t'asolace o lostregar d'axufre;
pois abondan n'o chan os simiterios
sin que fallen as bágoas en ningures.
   Non sexas istrumento d'a disgracia,
door n'o noso peito n'acugules:
deixa paso os mortás. Calma tuas írias,
fúnde tua groria en ver que contribües
ô pran d'o Dios criador, que se comprace
en xuntar teus confís co-as suas luces.
   D'as edás que tí viches ir rolando
n'esa liña espiral qu'o ceu ensume
¿lograches tí matar o pensamento
por mais que badüou teu ruxe-ruxe?...
¿poideches tí arredar qu'o Vello Mundo
ô Novo dese cencias e costumes?...
¿conseguiche afogar o sagro alento
d'os inmortás Colón, Gama e Vespuce,
e qu'a y-albre d'a Crúz verta esperanzas
do alto Chimborazo alo n'o cume?
¿Nin que Garay e Fulthon t'enfreasen.
nin qu'as ideyas por teu seo crucen
como por antr'as veas d'o celebro

[p. 97]

qu'altos imperios erguen e confunden.
e fan qu'o chan hispán e filipino
antre duas auroras se saúden,
e sintan as Antillas seus sospiros
e n'unha mesma aspirazón se xunten?...
   ¡Nón e nón, longo MAR! Decote escravo
serás d'o sprito humán: sí, ¡non o dudes!
mentres qu'o sprito mande n'a materia,
ora durmas en paz, ora t'atufes,
franco paso darás â humanidade:
conqu'así ¡pára quedo... e durme ... dúrme!


Frebeiro de 1881.

Páxina Anterior

Ir ao índice de Páxinas

Páxina Seguinte


logoDeputación logoBVG © 2006 Biblioteca Virtual Galega