BVG     Atrás    Índice de Páxinas

Manuela coidou necesario cambiar de vestido e de peiteado. A melena agobiada nas dúas ristras non lle parecía axeitada para a súa primeira invitación a comer fóra da casa. Non pensaba no inglés para nada e moito menos en que éste poidera fixarse na súa coquetería. Aquel home non lle era simpático máis que nada por saber que procedía das illas británicas. Uxía e Beatriz non transmitían nada positivo nas cartas cheas de faltas de ortografía sobor deles. Os británicos tiñan fama de distantes e de altivos co servizo do resto do Continente. Por outra parte, elas non sabían nada de refinamento nin de normas de conduta nin de limpa-la prata. Aprendían todo a base de disgostos e sobresaltos mentres fregaban. Uxía e Beatriz saíran de Santamariña cos únicos coñecementos de cómo se limpaba o chan de xeonllos e cos de raña-las argolas da cociña a base de area corrosiva. Os electrodomésticos dos señores de Londres serían para elas o demo en campaña con tanto premedor e instruccións enciclopédicas, que nin en galego as entenderían. Cando marcharan para aló enriba aínda non chegara a Santamariña máis que un par de televisións. No ano setenta a ferretería do señor Xosé incluiría o primeiro frigorífico e a primeira lavarroupa no albarán de pedidos. Algo insólito que provocaría a instalación da traída de auga até tódalas casas, incluída as do rueiro de Xenerosa. Isto sucedería dous anos despois da primeira chegada de Jimmy.      Con todo, a emoción de Manuela naquel intre residía na fonda do señor Xosé. Coidaba que debía estar á altura das circunstancias. Unha mesa con mantel e xente ó teu servizo como nas fotonovelas de Corin Tellado, que Amparo gardaba coma ouro en pano, merecían o seu respeto. Por iso mandara agardar a Jim despois da resposta afirmativa de Xenerosa. O vestiario elexido sería o da Primeira Comuñón. Un pichi de tweed verde campo e unha camisa blanca de manga abombada até o puño. O zapato era blanco e de charol coma o seu único calcetín. Lástima, dixera a señora Xenerosa cando a madriña a obsequiou con eles; qué pérdida de zapatos tan caros. Manuela lembraba a conversa, mentres trataba de engancha-la tira acharoada do zapato do pé dereito, co entrecello enrugado e a rabia contida. Jim falaba dentro da cociña coa señora Xenerosa, quen lle amosaba o que contiña a pota. Pilchard, dicía o inglés extendendo o dedo furabolos deica as sardiñas, que descansaban sobor das rebandas suorosas das patacas sen pelar. A plática foi interrumpida pola baixada de Manuela, que se escoitou antes desta inicia-la saída da alcoba. Jim volveu a cabeza até as escaleiras e sentíu unha gran ledicia ó comprobar a disposición da rapaza. O cambio de vestiario e de peiteado eran sinal de educación e dáballe unha certa importancia á cita. Manuela non fixo caso das apreciacións de ningún dos dous e saíu á rúa. Saudou a Manuel que chegaba á casa nese intre. O inglés tivo que despedirse axiña del para seguila, pois a rapaza collera un rumbo que el descoñecía. Manuela dobraba a esquina da casa dos Xelmires polo Oeste. Ía moi arrimada ás casas aproveitando o empedrado do seu basamento para que a area non invadirá o zapato de charol blanco. Jim douse conta deste detalle despois de seguila un anaco. Nun primeiro momento quedara impactado pola marca que deixaba o zapato ortopédico no chan areoso. O inglés ría para adentro ó pensar na afouteza da rapaza e a súa resolución mentres contempraba a melena de esparto acariñándolle as costas. Era moi nova. Sen embargo, os seus actos semellaban dunha muller máis vella.      Con estes pensamentos chegaron a unha porta, que Manuela fixo acenos de abrir. Jim asustouna ó rosmar que non varias veces. Esa non era a porta da fonda, parecía querer dicir. Feito que Manuela comprendeu e sen agardar empurrou dela. Ó intre escoitouse ó señor rabudo dando ordes e entón Jim comprendeu que había outra entrada á fonda do señor Xosé. A rapaza entrou e subiu as cinco escaleiras, atravesou a cociña saudando o rapaz asustado, quen comezaba o seu calvario e parou na entrada da terraza axexando as mesas. A continuación ollou para Jim que estaba a saudar ó señor Xosé cun apertón de mans. Nese intre o inglés falou: "¡Ben Manuel, todo ben motor!". Cando o inglés deixou de falar Manuela desaparecera da cociña. A rapaza sentaba en sitio preferente nunha mesa de catro servizos observada pola ollada enfurruñada do señor rabudo. Jim sentou ó seu carón e botou unha ollada panorámica á praia, ó iate e á lancha neumática. De seguida cambiou a vista deica o espazo que había detrás de Manuela. Dúas ventás baixaban ó chan da terraza e permitían a entrada a outras estancias da fonda. A que estaba xusto detrás da rapaza comunicaba cunha especie de vestidor usado como fresquera para os queixos e os tiros de costeletas, que o mesmo tempo semellaba unha capela pola cantidade de santos apilados enriba dunha das cómodas de cinco inmensos caixóns. A outra porta-ventá conducía a un comedor familiar, que tamén se enchía de comensales no vran. A cortina da ventá que estaba detrás de Manuela meceuse coa corrente de aire e tirou da atención de Jim. Mirou por puro mimetismo e sorprendeu ó rapaz asustado entre os santos e os queixos. El ollaba fixamente para as costas de Manuela e ela, que sentíra curiosidade polo interese do inglés, virou a cabeza. De pronto o inglés ollouna sen falar e ela volveu a olla-lo mar. Era seu amigo. Non, do college non. Da rúa. Manuela falaba sen varia-la vista. Jim entendía a medias e buscaba a cara do rapaz entre as cortinas de fio, pero el xa marchara de novo para a cociña.      O fillo maior do señor Xosé atendía uns clientes que poñían prezo a unhas centolas e a un bo lote de nécoras, que estaban expostas na mesa do hule. Non amosaba moito interese por atender ó inglés e a súa acompañante. Ó cabo de dez minutos a nai do rapaz achegouse a eles coa cantinela do menú: "Empanada de congro, sopa de peixe, sardiñas recheas de carne de porco e mexilóns en salsa de tomate de primeiro. De segundo, caldeirada de Sanmartiño, escacho, pescada. Carnes: carne en rollo, asada, bistés e costeletas de cucho". Manuela escoitaba sen move-las pálpebras. Pola súa parte, Jim rematada a cantarea sinalaba a mesa do hule e asentía coa cabeza cando a nai do rapaz falou se quería marisco. Nese intre a rapaza tomou a palabra. Rexeitou as centolas e as nécoras con aire de desprezo para que o inglés entenderá. Gostaba delas, pero estaba cansa de comelas no inverno cando estaban ben cheas. No vran as centolas estaban baldeiras e as nécoras podían ser un fracaso criminal. O señor Xelmires ía a elas cando escaseaba outro alimento coma sucedía cos ourizos no mes de Abril, cos polvos nas mareas baixas ou cos percebes cando ninguén os quería. Aquilo estaba ben para os turistas ou para os ricos da Coruña ou tamén para os ingleses. A sopa de peixe ela nunca a probara e xa era raro pois Xenerosa tiña moita arte aproveitando os productos do mar. A carne en rollo soáballe exótica. Os mexilóns en salsa de tomate parecíalle unha novidade dina de coñecemento. Das sardiñas recheas con carne de porco nin falaron. Jim ollaba para Manuela e para a nai do rapaz, que botaba unha leve gargallada ó escoita-las apreciacións que ésta facía. Acabada a parrafada Manuela elexiu o menú. O inglés dou o seu consentimento movendo a cabeza de xeito afirmativo mentres pranchaba o mantel coas dúas mans.      A nai do rapaz volveu de seguida e colocou un prato sopeiro e unha culler diante de Manuela xunto cunha cesta de pan. A Jim deixoulle un prato pequeno enriba doutro máis grande. Ó intre volvía cunha sopeira, cunha botella de Riscal empezada debaixo do brazo e cunha fuente chea de mexilóns afogados en salsa de tomate natural. O inglés quedou sorprendido pola diferente elección de Manuela. A rapaza non se inmutou e servíuse a sopa de peixe escrutando o seu contido. Semellaba o caldo de vixilia da Semana Santa só que éste non levaba fabas nin arroz nin patacas menudas. A cor tampouco era exactamente a mesma anque tiña grandes similitudes. Manuela saboreou os anacos de peixe con aires de catadora universal, máis que nada por si acaso lle revolvía as tripas. Con todo, non atopou semellanzas na memoria do seu padal. Aquilo estaba moi bo, pero non lle diría nada a Xenerosa pois sería capaz de facer sopa de sardiñas e ela sabía que o que estaba a comer era moito máis fino que as sardiñas. Rematada a inspección interesouse polos mexilóns que lle pedira para o inglés. Jim comía gostoso e arrapañaba a salsa co pan. De súpeto, a voz do señor rabudo saía de entre as cortinas da estancia, que se situaba detrás de Manuela.      —¡Queren ensalada! —Dicíalle á muller das gargalladas sonoras— Con todo o menú que temos e pídenme ensalada.      —¿Ensalada? —Contestaba ela rindo mentres cortaba queixo— ¿Qué é iso?      —Será un prato estranxeiro. ¡Eu que sei! Estes chegan aquí e coidan que están nun restaurante de catro garfos, ¡vamos!. Coma os de onte pidíndome utensilios para o peixe. —Comentaba con rabia— ¡Craro e despois que lle cobre coma si isto fora unha fonda do sopapo!      —¡Pregúntalle a teu pai!  —Díxolle misteriosa.      —¡Xa o fixen e díxome que os mandara á merda! —O señor rabudo paseaba inquedo— Co saborosa que está a sopa de rape e pídenme unha ensalada de leituga e tomate. ¿Onde atopo eu leituga?      —Ben, fai coma si non te diras conta. ¡Lévalle outras cousas e xa! —Remataba a muller ó tempo que saía ó exterior co queixo.      —¡Mañán mesmo achégome á Coruña e traio as leitugas como me chamo Antón! —Falaba mentres seguía á muller por detrás de Manuela. Ésta escoitara a conversa sen perder detalle e grazas a iso soubo darlle nome ó peixe da sopa, que xa rematara.      Entretanto, Jim limpaba a fuente dos mexilóns co pan e o señor rabudo achegábase co segundo prato. Ninguén recollera aínda o servizo usado. Feito que o levou a chasquea-la lingua contra o padal mentres Jim e Manuela facían sitio. Nese intre a nai do rapaz saía con máis queixo e ollou para o home angustiada. De seguida volvería coas mans baldeiras para recolle-la sopeira, os pratos e a fuente ó tempo que preguntaba si a rapaza quería auga ou trinaranjus. Manuela moveu a cabeza afirmativamente sen sacar ollo da paisaxe que ofrecían as rebandas de carne en rollo garnecidas por unhas patacas diminutas cocidas en azafrán e tentaba segui-lo itinerario das lonxas de touciño ó redor do ovo cocido, dos illotes de aceitunas recheas e polos meandros de pemento bermello. Jim tampouco afastaba a vista da fuente de patacas cocidas cuns toros de peixe alongado e compacto regado cunha salsa de aceite, cebola e pimentón. O vaho da caldeirada de Sanmartiño entráballe polo naris sen el amosar ningunha resistencia. Os dous sorriron en silenzo e comeron sen descanso. O inglés constatou axiña o acerto que tivera ó deixar que Manuela pedíra o menú. Aquela rapaza era singular. Non se expricaba de onde tiraba tal disposición. A verdade non tiña máis ca un camino. A rapaza estaba afeita a escoitar por boca de súa nai as exquisiteces da cociña do primo Xosé, que aprendera no Uruguai.      O postre chegaría demorado pola cantidade de xente que enchera a fonda. Jim observaba o xentío sen saber de onde saíran, pois dende a súa atracada en Santamariña a penas vira tres ou catro grupos portando parasoles e bolsos de praia. Manuela pedíra natillas. O queixo con marmelo xa o coñecía. Jim non quixo rompe-la cabeza e pedíra o mesmo ca ela. As natillas de cor tostada, longamente agardadas, saíron da estancia dos santos sobor dunha base de galletas Fontaneda e un cono de merengue, que mereceu o aplauso do inglés. Éste, mentres as saboreaba, intuiu de novo unha figura paralisada detrás da cortina. O rapaz asustado mirábaos cun prato de postre nas mans.

© 2006 Biblioteca Virtual Galega