Deixemos as costas do mar Cantábrico por un instante e camiñemos no
sentido de Castela, entrando pola provincia de Burgos que é a máis
extensa deste antergo reino e considerada a "cabeza" do mesmo,
fundada hai once séculos por Diego de Porcelos.
Atravesada polo alto Ebro, ó Norte, e polo
río Douro, ó Sur, estendese pola zona que une a meseta Norte con os
contrafortes do sistema Ibérico. Esta condición de planalto e serra
dá á paisaxe de Burgos un perfil característico, que é como unha
síntese esencial de toda a España interior. Os trigais mesturanse con
os terreos de pastos e o bosque con os cimos rochosos das montañas
nunha grande variedade de perspectivas. Burgos, é a propia história de
Castela, é dicir, seu berce, vello e heróico escenario de xestas
medievais.
Os castelos, monasterios, cidades muradas, todo
que a pasaxe do tempo foi deixando nestas terras, forman un conxunto en
que a historia perdura. A historia de Burgos remonta a tempos
antiquísimos. A arte dos primeiros habitantes da Península recoñecese
nas soberbas pinturas rupestres da "Cueva de Barcina",
complexo de "Ojo Guaraña", e nas esculturas de Cueva de
Atapuerca. Os museus provinciais de Burgos e Santo Domingo de Silos
gardan relíquias arqueolóxicas de maior interese. A provincia foi
moito romanizada, inúmeras calzadas a cruzan e poden se ver ruínas de
edificios e de algúns anfiteatros. Aínda se conservan en pé
monumentos visigóticos, entre eles Quintanilla de las Viñas é o
mellor conservado. O célebre Monasterio de Silos é un magnífico
exemplar da arte medieval.
Burgos, a Capital, foi residencia dos Condes de
Castela. Foi este o condado que, convertido máis tarde en un reino,
reuniu, a través dos tempos, vales e montes, cidades e montañas, ata
forxar, a base de unha profunda diversidade, a orixinalidade do ser da
España. O Conde Fernán González, fundador do Condado de Castela, e o
Cid son os heróis burgaleses e nacionales por excelencia. El Cid, o
Campeador, foi inmortalizado polo cantar "Mio Cid", epopea
máxima da língua castelá, que inicia con este poema un dos capítulos
máis importantes da literatura universal.
Burgos, alén da história en sí de Castela,
ten outra historia paralela, non tan brillante, pero con un profundo
conteúdo humano e espiritual: é a que nos conta ser Burgos unha das
estacións fundamentais do Camiño de Santiago de Compostela. A
xornada burgalesa do Camiño de Santiago termina en Itero, na marxe do
río Pisuerga. Unha bela Ponte de once arcos, que os guías medievais
chaman Ponteroso, abre os amplios horizontes da terra palentina (na
provincia de Palencia).
Un vello ditado
dicía que con a sopa burgalesa feita de partes iguais de pedaciños
de cordeiro e patas de caranguexos suculenta e de moito alimento,
convén beber viño clarete de Burgos. É forzoso recordar os pratos
característicos da despensa burgalesa: o queixo fresco; os feixóns de
Ibeas e os chaparrones de Belodorado. Outros pratos típicos son o
guisado, o picado de porco, longainzas chourizos de Villarcayo, as
troitas de Pedrosa, o guisado de bofes picados na cazarola, os caracoles
e a dobradiña (panza) burgalesa. |