Todo
estaba pronto. Xurxo convidou a Pere Xil a sentar nun escano diante da
mesa da cocía. Enriba dela había unha botella dun licor dunha color
vermella e dúas alfergas coas que se ía tomar aquello.
Quero que mentres femos a primeira proba explicou
o home podamos portarnos civilizadamente. Na mía casa temos o
costume de que cuando hai un hóspede, é mester tratalo muito ben, para
se sentir igual ou mellor que na súa propia casa.
Évos un costume mui sao e agradable ese
voso opinou o trasno, mais non quererás emborracharme con esa
botella, non si?
E
lougo, como ía con estos vasíos de
alferga?
Teis razón...
Tu teis que saber beber máis que cualquera
humano dixo en ton adulón o campesín mentres lle botaba unhas
pingas na alferga.
Cata este licor de arandos. Fémolo aquí na
casa.
O trasno catou nel e sóubolle a gloria, todo
doce, aínda que tía unha carga de alcol ben grande.
Un pouco
máis? ofreceu inocente Xurxo.
Está
ben...
O trasno, hai que dicilo, malia as súas
farrucadas, non estaba afeito ao alcol. Sen se decatar, foi baleirando a
botella de licor
mentres el e Xurxo falaban de fateces. Finalmente, o trasno, cuando ían
polo medio da botella, dixo:
Menos parola... vouche fer a pregunta do
enigma.
Pois veña, fai, fai...
A ver, que cousa é que mingua e medra, que
medra e mingua, que cuando medra pon medo e cuando mingua pon pena?
Xurxo non tía nin idea do que era. Mais non
desesperou por eso, simplemente dixo:
Hei pensalo, hei pensalo... Entrementres
imos tomar outro grolo de licor.
E tras daquel grolo, seguiu outro e outro, e
tras da primeira botella seguiu a segunda. O trasno estaba tan bébedo
que as súas orellas en punta caíanlle para fóra e o nariz estáballe
rubio como un pemento maduro.
Mais Xurxo case non catara o licor, por eso,
cuando xa decatou de que o trasno estaba fóra de xogo, díxolle:
Muito enigma, muito enigma, e penso que nin
tu mesmo sabes a solución del.
Que non cho
sei? dixo o trasno todo
molesto. Aiou, claro que o sei.
Cual é, lougo?
Carape, a lúa...
Xurxo sorriu. Xa lle sacara a resposta. Despois
comentou ao trasno.
Penso que deberías durmir un pouco. Mañá
continuamos.
Si, si... vai ben.
E o trasno deixou caer a súa cabeza enriba da
mesa e adormeceu alí mesmo.
Ao outro día, o trasno non se recordaba do que
sucedera a noite anterior. Tía unha enxaqueca que podería tombar tres
cabalos.
Trasno
dixo Xurxo, como xa é de día,
heiche dar a solución ao tou enigma.
Eh?
A solución ao que me propoías onte é a
lúa.
Cuando o trasno escuitou a solución da súa
adivía, largou un laído espantoso e meteuse polo furado do chao que
daba á súa galería. Antes de marchar aínda dixo:
Volverei! Volverei esta noite para a segunda
proba! E daquela perderás!
Xurxo quedou todo tranquilo. Saliu da casa e
foi ao poleiro para dar de comer ás galías.
Cuando chegou a noite, xusto tan pronto como a
lúa estevo por riba do crume da casa, o trasno apareceu na cocía do
labrego.
Estaba de mui mal humor porque sospeitaba que o
home home lle fixera algunha trapalla, mais non ía dicir gota porque el
era un trapalleiro dos máis grandes e non ía recoñecer na vida que o
enganaran.
A ver, imos xogar esa partida de cartas
dixo
case gruñindo.
Evidentemente, o trasno pensaba que gañaría
sen dificultade porque era o mellor xogador de cartas do mundo
subterráneo.
Está
ben, sentemos propuxo Xurxo.
Espera
detévolo o trasno.
Pere Xil examinou o sito: a mesa, o escano, o
chao, a baralla e ata as roupas todas de Xurxo. Non deu atopado nada
sospeitoso.
Eu sentarei ao carón da xanela e tu frente
a min dixo Xurxo.
O trasno sospeitou que alí estaba a trapalla.
Non, será xusto ao revés.
Como
queiras.
Efectivamente, a trapalla estaba alí, mais non
como sospeitaba o trasno, porque o que quería o labrego era que Pere
Xil sentase xunto á ventá, mais dixéralle o contrario do que quería
para que o trasno picase como un necio. Desa maneira, o vidro da ventá
espellaría as cartas do trasno e Xurxo podería velas. Para eso,
mandara á súa dona pechar as contras tan pronto como o trasno sentara,
de maneira que as ventás actuaban como un espello.
Xurxo ao primeiro, deixouse gañar para o
trasno se confiar. Tanto foi así que Pere Xil dixo:
Como vou gañar sen problemas, non farei
trampa ningunha, palabra de trasno.
Mais axina o rumo da partida mudou. Xurxo
comezou a gañar unha e outra mao, até que á fin da noite, xa ao
riscar o día, cantou o galón.
Rematou
anunciou Xurxo.
Como é posible?
O home encolleu os ombreiros. Gracias á
artimaña da ventá, sempre soubo as cartas que levaba o trasno na mao.
Pere Xil botou algúns segundos en se recuperar da sorpresa, mais cuando
o fexo, largou tal chío que rompeu os vidros de todos as xanelas da
casa, as pitas non puxeron ovos durante tres semanas e as vacas perderon
o leite durante dous días.
Antes de marchar, o trasno dixo:
Volverei dentro dunha semana. Voume adestrar
en movementos veloces. Daquela regresarei e a casa será mía.
E liscou.
Xurxo quedou a ollar para o furado e pensou que
talvez non o taparía cuando botase de alí ao trasno. Era un bon sito
para botar o lixo. |