Considerouse sempre un desprezo o feito de que Xudas entregara a Xesús
por trinta moedas de prata e non de ouro, como correspondería a unha
transacción comercial excepcional, conta entre outras curiosidades o
economista canadense John Kenneth Galbraith, exasesor do presidente
Kennedy e continuador das teorías económicas de Keynes, no seu libro
sobre a fascinante historia do diñeiro. Publicado por primeira vez en
1975, reaparece este mes nas librerías brasileiras, actualizado e
revisado co inexacto título de A Moeda: de onde veu, para onde foi,
dous anos despois da edición inglesa, traducida o ano pasado ao
español (El dinero, Editorial Ariel).
Estraña historia esta do diñeiro, que ten
tamén o seu prezo, como todas as cousas. A primeira vez que cheguei a
Río, en setembro de 1992, un dólar vendíase oficialmente a 6.100
cruzeiros e no mercado negro case a 8.000. Día a día revalorizábase a
moeda norteamericana e os prezos de todos os productos subían sen
cesar, para desespero da maioría da poboación dun país que conta
cunha das peores distribucións de renda do mundo. A inflación, xa se
sabe, é o máis inxusto e cruel dos impostos e penaliza aos máis
pobres, aos asalariados e aos xubilados. Pero o goberno do presidente
Collor, a quen xa lle estoupara nas máns o escándalo da corrupción,
víase impotente para redimir o país, mergullado nunha crise económica
xa crónica.
Superado o delicado proceso de sucesión
política, impúxose un programa de estabilización económica conducido
por Fernando Henrique Cardoso primeiro como Ministro de Fazenda,
agora como presidente da República, un prestixioso sociólogo que
nos anos sesenta enunciara, sen embargo, a "teoría da dependencia
económica" dos países periféricos para explicar o atraso de
América Latina.
O chamado Plano Real foi lanzado o primeiro de
xullo de 1994, cando a taxa de inflación chegara ao ¡1.000% anual!, e
logrou reducila ao 10%, preservando ao mesmo tempo un crecemento da
producción, dos investimentos e do emprego. A entrada en circulación
dunha nova moeda, o real, que se mantén máis ou menos en paridade co
dólar e proporciona poder adquisitivo estable, foi posible despois de
poñer orde nas contas públicas e restrinxir a cantidade da moeda
emitida. Xuntáronse a todas estas medidas, outras fiscais, unha
abertura comercial e financeira ao exterior, a privatización radical da
economía e a paulatina reducción do Estado. Todas receitas do
liberalismo máis ortodoxo coas que, sospeito, non estará moi de acordo
John Kenneth Galbraith. |