O
metro de Río é cómodo, rápido e seguro, e permite evitar a calor, a
violencia e o caos de tránsito frecuentes nas rúas da cidade. Os
vagóns de ar acondicionado, en xeral limpos e ben iluminados, circulan
de luns a sábado entre as 6 e as 23 horas por dúas liñas: a primeira
segue coa súa curva a forma do litoral da baía e vai e vén unindo os
principais lugares do centro; a segunda nace como un enxerto da anterior
para se dirixir aos barrios máis pobres do norte. Quedan así
desconectados deste medio de transporte, como ben saben todos os
turistas, os populosos barrios e praias de mar aberto do sur:
Copacabana, Ipanema, Leblón, Arpoador e Barra da Tijuca.
«O metro está chegando», pode lerse nas
táboas que cercan as permanentes obras, pero a aspiración a unha
extensión do suburbano leva xa vintedous anos presente e parece non ter
fin. Ademais da loita co complicado relevo, todo ese tempo está cheo de
paralizacións inexplicables, de buracos abertos e fechados e, sobre
todo, de millóns de dólares enterrados de maneira absurda. Un novo
capítulo desta interminable historia coñecíase a semana pasada cando
se anunciou un novo adiamento da apertura da estación da praza Cardeal
Arcoverde en Copacabana, primeiro punto desa vital prolongación, e de
novos quilómetros e estacións. Ademais, vista a firme intención do
goberno estatal de «diminuír custos» para privatizar a compañía, o
sindicato de metroviarios convocou unha folga de advertencia de 24 horas
o pasado día 15 que afectou a máis de trescentos mil pasaxeiros e pode
repetirse esta semana indefinidamente. Figuran nas reivindicacións un
aumento de salario, a reducción da xornada laboral a 40 horas e «a
asistencia sanitaria e odontolóxica».
Testemuñas caladas da asemblea de
traballadores foron as fermosas instalacións do centro de mantenemento
do metro, utilizadas para abrigo e reparación de trens e levantadas nos
anos setenta seguindo os deseños do Eladio Dieste, un enxeñeiro de
gran prestixio internacional, uruguaio de nacemento e medio galego,
sobriño do escritor rianxeiro Rafael, a quen puido coñecer no exilio.
Unha exposición itinerante, agora en Sevilla, permite contemplar a súa
magnífica obra. Entre as invencións de Dieste, que son moitas,
catívannos as marabillosas bóvedas de dobre curvatura como estas
que fixo aquí en Río, no país da súa avoa realizadas co que el
chama, e así o patentou, "cerámica armada". Aproveitando unha
sinxela combinación de materiais (ladrillo, morteiro e ferro) consegue
facer voar con técnica e imaxinación esas grandes estructuras
laminares que, como rítmicas ondas, cobren os hangares e constitúen
unnha exemplar e económica mestura de progreso e ilusión para os
países subdesenvolvidos. |