Convencidos por un tal Ryu Mizuno da idea, saíron cargados de sementes,
apeiros de labranza e a ilusión de facer fortuna para regresar despois
á súa terra e vivir tranquilamente o resto dos seus días. Eran 781 e
desembarcaron do navío Kasato Maru no porto de Santos (São
Paulo) o día 18 de xuño de 1908. Falo dos primeiros inmigrantes
xaponeses no Brasil, o berce da actual e dinámica colonia: un millón
trescentas mil persoas que despuntan en todos os sectores da sociedade,
formando parte xa moi característica da paisaxe humana brasileira, por
manteren aínda con forza moitas das súas tradicións.
Para festexar esta epopea chegaron o sábado
pasado a Brasil en visita oficial os emperadores do Xapón Akihito e
Michiko que percorrerán o país durante nove días. Iniciaron o seu
periplo no norte pola cidade de Belém de Pará, preto do Ecuador, onde
hai unha comunidade nipo-brasileira de case dez mil persoas, a terceira
despois das existentes nos estados de Paraná e, sobre todo, São Paulo,
a máis florecente, co 75% do total. Os emperadores repiten o xesto como
se fose un rito dos seu rico cerimonial, pois xa viñeron dúas veces
antes, en 1967 e 1978, daquela como príncipes herdeiros, e sempre para
agradecer, en nome do Estado xaponés, a boa acollida que tiveran aquí
os súbditos dos seus devanceiros e estreitar máis os lazos entre os
dous países.
En Río, a etapa final da súa visita,
entregaráselles un exemplar da recente reedición dun dos libros máis
curiosos escritos sobre o Xapón, publicado en 1903 polo diplomatico
Oliveira Lima, un encargado de negocios do Goberno brasileiro que botou
alí vinteún meses e recolleu as súas «impresións da terra e da
xente» con opinións ás veces premonitorias, cando o país
comezara a se modernizar e abrir ao exterior.
Xa desde o primeiro día, os monarcas foron
agasallados con pratos tradicionais da cociña brasileira, en especial
de peixe, do que o emperador Akihito, como todos os xaponeses, é un
entusiasta consumidor, ademais dun estudioso que ten publicados varios
traballos na Revista Ictiolóxica do Xapón e un libro sobre Os
peixes do arquipélago xaponé . Pero non resultaría moi difícil
contentalo ofrecéndolle os pratos típicos da cociña xaponesa pois a
súa crecente expansión nas cidades brasileiras constitúe o maior
fenómeno gastronómico ocorrido no país nos últimos anos.
Claro que as modas que triunfan con tanta
forza, como esta dos restaurantes xaponeses, traen tamén pequenos
desaxustes e inconvenientes. Cómpre aprender rapidamente as regras
básicas da etiqueta se non se quere facer o ridículo perante os
iniciados, sobre todo cando un non ten a habilidade para manexar ben os hashi
(palillos) e non ten máis remedio que pedir cubertos para os rolos de
sushi ou utilizar disimuladamente a toalliña húmida para limpar a
salsa shoyo que se derramou na mesa e non, como está
establecido, para secar o suor lóxico, ¡é tanto o esforzo! das
mans, da fronte e do pescozo. |