Aínda que moi coñecidos, os gravados de Goya non deixan de asombrar.
Unha selección deles, das series Caprichos, Desastres da
Guerra, Disparates e Tauromaquia, presentada con gran éxito
na última Bienal de São Paulo, exponse agora e ata o final de febreiro
no Museu de Arte Moderna de Río de Xaneiro.
Cando en 1799 foron publicados por vez primeira
en España as estampas dos Caprichos negro sobre branco a
fantasía, o soño e o pensamento crítico Brasil seguía a ser
aínda unha próspera colonia portuguesa; en 1828, cando morre Goya no
exilio de Bordeos, era xa un reino independente, despois de atravesar
unha das etapas máis convulsas da súa historia, na que, polo azar do
destino, Río de Xaneiro chegou mesmo a se converter por algún tempo na
capital portuguesa, refuxio último para as dez mil persoas, contando
aos reis, nobres e funcionarios, que abandonaran a península ibérica
fuxindo precisamente da ameaza napoleónica.
Os gravados de Goya posúen unha forza
expresiva que lles confire valor universal, tamén no Río tantas veces
supersticioso e violento, e honran a este desgraciado Museu, do que a
súa colección permanente foi destruída por un incendio seguramente
intencionado en xullo de 1978. Viuse condenado, pois, a vivir das
exposicións temporais. Monumento por si mesmo, o fermoso edificio foi
levantado nos anos da euforia económica por Afonso Reidy no Aterro do
Flamengo gañado ao mar e convertido hoxe nun dos parques favoritos dos
cariocas. O seu corpo horizontal, transparente e exquisito, pendúrase
da cuberta como se temese tocar terra, a penas sostido por un esqueleto
de grandes pórticos de formigón armado.
Atraído pola súa extraña e moderna beleza,
achegouse aquí unha mañá de marzo de 1960 Manuel Rieiro Romar, un
emigrante de dezaoito anos nacido na aldea de Buxán de Cícere, en
Santa Comba, quen tiña cruzado o Atlántico no barco Louis Lumière un
pouco por necesidade económica e outro para se safar do servicio
militar. O rastro de lama que deixou no pavimento desde a entrada do
Museu ata a cafetería, onde ofrecían café gratis, alertou ao
porteiro, pero valeulle para se dar a coñecer e conseguir colaborar na
montaxe das coleccións. Sería o seu primeiro traballo nas Américas. |