Cóntanme que avanzan a bo ritmo as obras da Exposición mundial de
Lisboa, dedicada aos océanos, que se vai celebrar en 1998 co gallo do
medio milenio transcorrido da chegada de Vasco da Gama á India. Os
pavillóns ofrecerán, seguro, aos dez millóns de visitantes previstos,
parvadas semellantes ás da Expo de Sevilla e daráselle un aire tan de
moderno centro comercial á vella capital que xa non sei se haberá
sitio para locais de ambiente sórdido, como O Mascate da Atalaia,
no Bairro Alto, onde cantaba fados o descoñecido Antonio Paiva.
Dentro da promoción do evento, a Comisión
Nacional para as Conmemoracións dos Descubrimentos Portugueses, creada
polo goberno lusitano, deulle carácter oficial á tese dun dos seus
membros, o profesor da Universidade de Lisboa Jorge Couto, quen defende
algo que se viña sospeitando desde hai tempo: que as terras que hoxe
constitúen Brasil non foron descubertas por primeira vez pola flota
comandada por Pedro Álvares Cabral o 22 de abril de 1500, cando avistou
o chamado monte Pascoal no sur do actual estado de Bahía.
Segundo o libro deste historiador, Portugal
e a construção de Brasil publicado o ano pasado e do que
hai traducción española, o primeiro europeo en chegar a terras
brasileiras sería o navegante Duarte Pacheco Pereira, un xenio da
astronomía, navegación e xeografía,
e home de absoluta confianza do rei Manoel I, a quen representou nas
intricadas negociacións do Tratado de Tordesillas nas que España e
Portugal asinaron o reparto do mundo. Entre novembro e decembro de 1498,
é dicir, un ano e medio antes da expedición de Cabral, Duarte Pacheco
tería desembarcado nun punto do litoral localizado aproximadamente na
fronteira dos actuais estados de Pará e Maranhão, e de aí seguiría
viaxe pola costa norte, entrando mesmo na foz do Amazonas.
Os resultados desa viaxe foron mantidos en
secreto porque a terra firme descuberta estaba na área de influencia da
coroa española. Cando o rei Manoel I comunicou posteriormente aos Reis
Católicos a nova da viaxe de Cabral, fíxoo cinicamente e atribuíndoo
a un verdadeiro milagre. O descubrimento de Brasil ocorreu no contexto
da intensa rivalidade entre os dous reinos ibéricos.
Maila as evidencias históricas, as
conclusións dos investigadores non van trastocar, ao parecer, as
solemnes conmemoracións previstas en Brasil para o ano 2000 nin os
plans do goberno portugués que decidiu comprar e restaurar a casa natal
do navegante Pedro Alvares Cabral, en Santarem, á beira do Texo, que,
descubriuse hai pouco, viña funcionando como un prostíbulo. |