Saín do cine decepcionado da película de Bruno Barreto —agora nas
pantallas en España— titulada Catro días de setembro
(aquí en Brasil ¿O que isso companheiro?), que competiu sen
éxito polo Óscar ao mellor filme en lingua non inglesa. Baseada no
libro autobiográfico de Fernando Gabeira, hoxe en día o único
deputado federal polo Partido Verde, conta a historia do secuestro, en
plena dictadura militar, do embaixador norteamericano no Brasil, Charles
Elbrick, en setembro de 1969, unha acción protagonizada por un comando
de militantes do MR-8 (Movemento Revolucionario 8 de outubro) e da
A.L.N. (Acción Libertadora Nacional).
Barreto, que vive en Estados Unidos, ten
corenta e tres anos acabados de cumprir e unha ducia de longametraxes na
súa carreira, quixo facer un ambicioso filme de xénero e saíulle un
cine político que resulta insulso, previsible e, co temeroso afán de
agradar e non querer caer no maniqueísmo, "politicamente correcto".
Non é estraño que recibira a acusación de ex-guerrilleiros de
presentar unha trama falsa que non se axusta aos feitos reais e
sobrevalora o papel exercido por Fernando Gabeira. O argumento requería
outro ritmo e maior tensión (da que en xeral carece, aínda que se
salvan algúns momentos de emoción gracias á actuación do actor
norteamericano Alan Ardin, que fai de embaixador).
Comparado coa película, a serie de reportaxes
que desde o domingo vén lanzando O Globo é pura dinamita.
Varios periodistas dese xornal tiveron acceso ao arquivo secreto do
xeneral Antonio Bandeira, de oitenta e dous anos, que dirixiu o golpe do
64 no nordeste e que se mantivo ligado durante toda a súa carreira ao
Servicio de Información. Escondido nunha escura sala dunha facenda do
interior do estado de Paraíba, un baúl prateado gardaba moitos dos
segredos deses anos de chumbo. Son relatos persoais, un verdadeiro
tesouro histórico que sae agora á luz por vontade do propio militar,
que desde que morreu a súa muller perdeu moita memoria e parece non se
interesar por nada.
Co material descoberto pódense esclarecer
moitísimos episodios dramáticos e arrepiantes deses anos. Un volume de
cen páxinas sobre operacións de caza de guerrilleiros en áreas
urbanas, por exemplo, contén probas definitivas das torturas e
asasinato do dirixente do Partido Comunista do Brasil, Carlos Danieli, e
do lider da A.L.N., Joaquim Cámara Ferreira, "Toledo", que loitara
cos republicanos na Guerra Civil española e figura no filme de Barreto
como un dos xefes do comando.
Unha cartilla de instrucción, atopada tamén
no baúl do xeneral, aconsellaba aos axentes do sinistro DOI-CODI
(Departamento de Operacións Internas-Comando Operativo de Defensa
Interna), órgano que centralizou a represión desde 1970, levar, entre
outros obxectos, "unhas lentes escuras pintadas de negro —do
mesmo tipo que as que os secuestradores lle puñan ao embaixador
secuestrado—, axustadas ao rostro para impedir a visión do
militante preso, unha corda grosa de dez metros,..." |
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas