No
país do samba souben por primeira vez da existencia da música sertaneja
hai uns anos polo médico Anuar Auad, un velliño adorable con corazón
grande de neno bo, que gozaba moito con aqueles sons e tiña aberta unha
prestixiosa clínica dermatolóxica na capital do estado de Goiás.
Goiania é unha cidade en xeral tranquila e agradable. Tamén foi
planificada, como Brasilia, da que dista douscentos quilómetros, e
conseguiu atraer a moita xente dos estados do sur e do sueste, como
aconteceu co pai de Anuar, de ascendencia libanesa, un dos pioneiros
fundadores da cidade en 1933.
Pero aquel mes de agosto, cando cheguei,
sorprendeume de Goiania o seu ambiente. Unha poderosa flota de anchas
camionetas de luxo, coa música a todo volume, percorría as rúas
levando rapaces uniformados con camisas de xadrez, sombreiros e
pantalóns texanos, e botas e cintos de coiro ou crina de cabalo con
enormes fibelas prateadas. Celebrábase unha das primeiras edicións do
chamado Cowboy do Asfalto, unha festa, con rodeo incluído, que
reunía a miles de vaqueiros procedentes das facendas do interior do
estado dispostos a emular aos seus colegas de Nashville ou Dallas (menos
mal que Anuar me convidou a xantar nunha espectacular churrasquería e
xa non me sentín tan fóra de lugar).
O pasado día 24 foi enterrado no cemiterio de
Goiania cun cortexo de trescentas mil persoas o cantante Leandro, nome
artístico de José Luiz Costa, morto aos trinta e seis anos de idade
víctima dun cancro raro e fulminante. Xunto co seu irmán Leonardo
(Emival), dous anos máis novo, formou un dos dúos máis populares da
música sertaneja. As súas baladas country, de letras sinxelas e
románticas, foron as primeiras en pular a barreira dos circuítos local
e rexional para conquistar os grandes centros urbanos do país.
Este tipo de música non é nova. Naceu no
campo, das guitarras dos traballadores rurais que facían cancións da
vida cotiá para se entreter e pasar o tempo. O propio Leandro abandonou
aos dezaoito anos a rutina do traballo semiescravo das plantacións de
tomate —nos intervalos aprendeu a cantar co seu irmán seguindo a
guitarra do pai—, pasou á capital e, coa explosión do xénero no
inicio dos noventa, ao resto do país. Segundo os puristas, a
introducción no mercado supuxo tamén a perda das súas raíces e a
excesiva inspiración na música country e pop
norteamericanas.
O fenómeno é digno de estudio: o adeus ao
ídolo foi retransmitido en directo pola televisión e conseguiu superar
a audiencia do partidos de fútbol da Copa do Mundo. Vai ter razón o
historiador Evaldo Cabral de Melo, o irmán do poeta, quen, intrigado
pola popularidade desta música en termos nacionais, falaba nunha
recente entrevista para a revista Veja de que unha das cuestións
que están a pasar, desapercibidas por sociólogos e historiadores, é a
aparición do Brasil do interior —antes só tiña litoral—,
que se afirma cada vez máis e que ten valores diferentes, unha
mentalidade económica máis aberta e unhas formas quizais máis pobres
e vulgares de sensibilidade. |
BVG
Atrás
Índice de Páxinas
Páxina Seguinte
Ir ao índice de Páxinas